İçeriğe atla

Yardım:Taranmış sayfa bağlama

Vikikaynak, özgür kütüphane
Yardım:İçindekiler & Yardım:İstinsah Bağlama
Bu sayfa, kullanıcıları istinsah edilmiş metni çalışma alanından (Dizin ve Sayfa ad alanları) Vikikaynak kullanıcılarının okuyabileceği ana alana "bağlamasına" yardımcı olur.

Bağlama, başka sayfalardaki içerikleri kopyalayıp yapıştırmadan ya da sonraki değişiklikleri senkronize etmeye gerek kalmadan göstermeye yarar. En çok metni mantıklı ve anlaşılabilir boyutlu parçalarda (en çok kısımlar ya da bölümler olarak) gruplandırmak için kullanılır. Bağlanan metni en:The Wind in the Willows (1913)/Chapter 1 sayfasında (İngilizce) bulun ve kaynak metnin bir kısmını en:Page:Wind in the Willows (1913).djvu/19 ile (İngilizce) karşılaştırın. en:Index:Wind in the Willows (1913).djvu sayfasındaki (İngilizce) tekli sayfaların "Sayfa:" ad alanına kaydedilmesi gibi, bağlamaya göre kitabın bölümlerine sıralanırlar. Taranmış sayfalardan okunabilir bölümler oluşturmak bağlamanın Vikikaynak'taki en yaygın kullanımıdır.

Bu yardım sayfası öncelikle bağlamanın en yaygın yollarını inceler, bunun ilk sayfalarınızı yönetmek için yeterli olması gerekir. Ardından, benzer boyutların ötesinde dijital metni uzatabilen, sayfa bağlama için daha gelişmiş ama yaygın olmayan kullanımları ele alır. Ve son olarak, bu iki bağlama yönteminin tam işlevselliğini inceler. Bağlamanın kullanımına dair hâlâ cevaplanmamış sorularınız ya da problemleriniz varsa, lütfen bunları Köy Çeşmesinde paylaşın. Birileri size yardım etmek için elinden geleni mutlaka yapacaktır!

Tam sayfaları bağlamak

[değiştir]

Sıklıkla Sayfa: ad alanındaki birçok sayfayı vikinin ana sunum sayfasına bağlayacaksınız. Örneğini bu sayfada görebilirsiniz. Tam sayfa bağlamayı gerçekleştirebilen iki yöntem vardır. <pages/> fonksiyonu ve daha eski olan {{Sayfa}} şablonu. Çoğu zaman, <pages/> etiketi bağlama için en iyi yöntem olarak tercih edilir ama yine de var olan metinleri düzenlerken eski şablon yöntemini de tercih edebilirsiniz.


Bağlanacak sayfalar <ref></ref> çifti gibi farklı bir etiket içerisinde yerleştirileceği zaman, yerine dolayısıyla çevrilen benzer parametrelerle birlikte sihirli kelimelerden biri olan #tag:pages etiketi kullanılmalıdır.

<pages/> için söz dizimi aşağıdaki gibidir:

<pages index="file name.djvu" from=x to=y/>
  • "file name.djvu" çalıştığınız Dizinin tam adıyla değiştirilmiştir.
  • Bağlamak istediğiniz ilk sayfanın dosya adını takip eden, eğik çizgiden sonraki numara: "x"
  • Bağlamak istediğiniz son sayfanın dosya adını takip eden, eğik çizgiden sonraki numara: "y"

Örnek

Şu örnek sayfada çevrilenleri görüntülemek için şunları yazabilirsiniz:


<pages index="Wind in the Willows (1913).djvu" from=133 to=161 />

Kullanımda olmasa da çalışan format

[değiştir]

{{Sayfa}} için söz dizimi aşağıdaki gibidir:

{{Sayfa|file name.djvu/x|sayı=z}}
  • "file name.djvu" çalıştığınız dosyanın tam adıyla değiştirilir.
  • Bağlamak istediğiniz sayfanın dosya adını takip eden eğik çizgiden (/) sonraki numara: "x".
  • Taranmış içerikteki orijinal eşleşen sayfa numarası: "z".
  • Bunun aynı anda yalnızca tek bir sayfayı değiştirebileceğini unutmayın

Örnek

Şu örnek sayfada çevrilenleri görüntülemek için şunları yazabilirsiniz:

{{Sayfa|Wind in the Willows (1913).djvu/133|sayı=113}}
{{Sayfa|Wind in the Willows (1913).djvu/134|sayı=114}}
{{Sayfa|Wind in the Willows (1913).djvu/135|sayı=115}}
... 
{{Sayfa|Wind in the Willows (1913).djvu/161|sayı=141}}

Sayfanın bir kısmını bağlamak

[değiştir]


Bazen bütün bir sayfayı bağlamak istemeyebilirsiniz, mesela burada olduğu gibi. Aynı sayfada iki kısım ya da mantıksal bölümler varsa, sayfanın tamamı yerine ana sayfaya bağlantılı bölümleri bağlamak için bir yola ihtiyaç duyabilirsiniz. Buna ilişkin örnek sayfayı şurada bulabilirsiniz. Bu Labeled Section Transclusion (LST) kullanılarak gerçekleştirilir. Bölüm sonları Sayfa: ad alanında çengellerle işaretlenir. Böylece, bütün sayfaya göre sayfanın yalnızca ilgili kısmı bağlamaya tâbi olur.

Bölüm etiketleri eklemek

[değiştir]

Taramadaki (Sayfa: ad alanı) bölümleri işaretlemek için, her yeni bölümün başında yazılmış istinsah edilen metne aşağıdaki sözdizimini ekleyin:

## etiket ##

Alternatif olarak, şu başlangıç <section begin="etiket" /> ve son <section end="etiket" /> etiketlerini metinde ilgili yerlerinde kullanabilirsiniz.


Not:

  • Bölüm etiketlerinin belirsizliği önlemek için alıntılarda "etiket" olarak sarılmış olarak kullanılması önerilir.
  • Bunlar yalnızca serbest metin etiketleridir ancak etiketleri sayfa bağlamına uygun yapmak avantajlar oluşturabilir.
  • Harf ve rakam kullanımı genellikle önerilir, diğer özel karakterlerin kullanımı bağlama sırasında bazı sorunlar oluşturabilir.
  • Sayfadaki etiketlerin özgün olması gerekir, böylece istenilen bölüme ulaşılabilir.
  • <poem> etiketlerini kullanıyorsanız, etiketlerin açılış ve kapanışlarının bölümün içerisinde olmasına dikkat ediniz. Aksi takdirde bölüm bağlaması düzgün çalışmayacaktır.

Ana ad alanına bağlama

[değiştir]

Bölüm sayfada bitiyor ama farklı sayfada başlamışsa

[değiştir]

Bu hâlde, ayrıca tosection parametresi gerekir. Çengeldeki bağlamanın sonuna konan <pages> etiketinde gereklidir. Sözdizimi aşağıdaki gibidir:

<pages index="DOSYA ADI.djvu" from=x to=y tosection="etiket" />

  • DOSYA ADI.djvu üzerinde çalıştığınız dosyanın tam adı
  • Bağlamak istediğiniz ilk sayfanın dosya adını takip eden, eğik çizgiden (/) sonraki numara: x
  • Bağlamak istediğiniz son sayfanın dosya adını takip eden, eğik çizgiden (/) sonraki numara: y
  • etiket koyduğunuz çengelin adıyla değiştirilmelidir.

Örnek

Şu örnek sayfada neyin bağlandığını görüntülemek için şunu yazın:

<pages index="Popular Science Monthly Volume 25.djvu" from=155 to=169 tosection=E169/>

Bölümün sayfada başlayıp farklı sayfada bitiyorsa

[değiştir]

Kısmın ya da bölümün ilk sayfasına çengelde başlamak için, fromsection parametresi gereklidir. Şu sözdizimini kullanabilirsiniz:

<pages index="DOSYA ADI.djvu" from=x to=y fromsection="etiket" />

Örnek

Şu örnek sayfada neyin bağlandığını görüntülemek için şunu yazın::

<pages index="Popular Science Monthly Volume 25.djvu" from=169 fromsection=B169 to=180 />

Bölümün başlangıcı ve sonu farklı sayfalardaysa

[değiştir]

Bir bölüm bir sayfa boyunca kısmen başlar ve başka bir sayfada kısmen biterse, fromsection ve tosection parametrelerinin ikisinin de kullanılması gerekir:

<pages index="DOSYA ADI.djvu" from=x to=y fromsection="etiket" tosection="etiket"/>

"from" ve "to" bölüm isimlerinin aynı olmasına gerek yoktur. Aynı olmaları yaygındır ama gerekli değildir.

Örnek

"Şu örnek sayfadaki" bölümleri görüntülemek için:

<pages index="Notes and Queries - Series 7 - Volume 12.djvu" from=150 to=151 fromsection="ContributionChessBiblio" tosection="ContributionChessBiblio" />

Bölüm aynı sayfada başlayıp bitiyorsa

[değiştir]

Yalnızca tek bir sayfadaki tek bir bölümü bağlamak için, include ve onlysection parametrelerini kullanın:

<pages index="DOSYA ADI.djvu" include=X onlysection="etiket" />

Örnek

Örneğin, şu örnek sayfadaki içeriği bağlamak için aşağıdaki kodu kullanın:

<pages index="Notes and Queries - Series 7 - Volume 12.djvu" page=149 onlysection=s1 />

Sayfa etiketi olmadan bölümleri bağlamak

[değiştir]

Yukarıda olduğu gibi <pages .../> etiketini kullanmak sayfaların bölümlerini bağlamak için tercih edilen yoldur. Fakat bu etiket diğer Sayfa: sayfalarında ya da Dizin ad alanında çalışmamaktadır. Bu sayfalarda bir bölümü bağlamak için Labeled Section Transclusion (LST) eklentisini kullanabilirsiniz:

Bu durumda, aşağıdaki format kullanılabilir:

  • {{#bölüm:SayfaBaşlığı|bölümA}}
  • SayfaBaşlığı bağlamak istediğiniz sayfanın adıyla değiştirilmelidir (gerekliyse, Page: ad alanı ve /# numerik son eki dahil)
  • bölümA bağlamak istediğiniz bölümü gösterir.

Artık kullanılmayan {{Sayfa}} kullanım yöntemi

Diğer, artık kullanılmayan yöntem {{Sayfa}} şablonunu kullanmaktır. Bunu bazı eski çalışmalarda görebilirsiniz, fakat genel olarak kullanımı artık önerilmemektedir.

{{Sayfa}} şablonunu aşağıdaki gibi kullanın, djvu kodunu taranan dosya adıyla, # kodunu ise sayfa numarası ile değiştirin:

  • {{Sayfa|djvu/#|bölüm=bölümA}}

Bağlanan metne resim ekleme

[değiştir]

Ana ad alanına bir resim ya da başka bir görselin eklenmesinin en iyi yolu kırpılmış resmi Wikimedia Commons'a ayrı bir resim olarak, örneğin .png ya da .jpeg formatında yüklemektir.

  • [[Dosya:Başlık ve numara ile konu.png|çerçevesiz|orta]]

Sayfa resmi ayrıca kitabın Vikikaynak ana ad alanında, aşağıdaki kod kullanılarak şu örnekte olduğu gibi görüntülenebilir.

  • [[File:Personal_Recollections_of_Joan_of_Arc.djvu|sayfa=27|sağ|thumbnail|200px|{{Büyük harf|The Fairy Tree}}]]

Gelişmiş kullanım

[değiştir]

Bağlama işlemi ayrıca metnin istinsah ve onaylama sürecini tekrarlamaksızın alternatif görünümlerini sağlamak için de kullanılabilir. Mesela, şu sayfa Guleesh'in hikayesini Kelt Masalları olarak yayınlanmış halini sunmaktadır. Yayından önceki ve sonraki hikayeleri göstermektedir ve ayrıca editörün önsözü ile yorumuna bir bağlantı içerir. Alternatif olarak Guleesh sayfası da aynı metni bulunduruyor. Yayınları dışında toplanmış olabilecek uygun başlıkları sunmak, basılmış olduğu derginin bir alt sayfası olarak ünlü bir makaleyi sunmaktan daha fazla gerekli bir görev değildir. Yine de, ikisi de aynı onaylanmış metni bağlamak suretiyle mümkündür. Fikir birliği, editörlerin istedikleri stili dahil etmelerine izin vermek olmuştur.

Daha komplike bir bağlama çeşitli baskıların karşılaştırması amacıyla kullanılabilir. Şu sayfa şiirin 1633 baskısı ile 1896 baskısını karşılaştırmaktadır. Bu sayfa ise Labeled Section Transclusion (LST) kullanarak Obadiah'ın kitabının birinci kısmının birinci dizesini orijinal dilleriyle başlayıp eskiden yeniye Anglikan çevirileriyle devam etmektedir. Bağlamanın bu daha komplike türleri aslında çok yaygın değildir. Burada kullanılan örnekler bağlama ile nelerin yapılabileceğini görmek için kullanılan ve İstinsah eklentisi yayınlanmadan önce gösterilen örneklerdir. Eğer bunlar bugün yapılsaydı hepsi taranmış bir baskıya dayanabilir ve bağlamalar Sayfa: ad alanından çekilebilirdi.

<pages/> işlevinin kullanımı

[değiştir]

Çoğunlukla <pages/> etiketi bağlama için en iyi yöntemdir. Burada gerekli olan tek parametre index= parametresidir. Bu alan mutlaka doldurulmalıdır aksi takdirde etiketin bir işlevi kalmayacaktır. Bunu kullanmanın tam bir örneği şöyledir: <pages index="dosya adı.djvu"/> dosya adı.djvu bölümü temsili olup istinsah sırasında kullandığınız dosyanın adıyla değiştirilecektir.

İstinsah edilecek sayfaların <ref></ref> çifti gibi başka bir etiketin içine yerleştirilmesi gerektiğininde, yerine Sihirli Kelimelerden #tag:pages kodu uygunca çevrilmiş ilgili parametrelerle birlikte kullanılması gerekir. Parametrelerin kendisi aynı değer ve etkiye sahiptir.


Bunu gerçek bir dosya adıyla deneyin:

<pages index="Wind in the Willows (1913).djvu"/>

kodunu buraya kopyalayıp kaydedin. Bunun bir diğer yolu da bu kodu aynen yazmaktır. <pages index=Wind_in_the_Willows_(1913).djvu/> kodunu deneyebilirsiniz. Bu da aynı şekilde çalışmaktadır. Bilinmesi gereken şey <pages index=Wind in the Willows (1913).djvu/> kodunun çalışmayacağıdır. İlgili alanda bir tane bile boşluk kullanırsanız, o alanın başına ve sonuna tırnak işareti (") koymalısınız, aksi takdirde kod çalışmaz.

index= kısmını doldurmanız gerekmekle birlikte, başka bir parametre eklemezseniz bu sözdizimi yalnızca dosyanın dizinini bağlar. Ayrıca bazı ihtiyari parametreleri doldurmanız halinde, dizin diğer komutlarınız tarafından ortadan kaldırılacaktır. Bu bazı ihtiyari parametrelerin çalışması için eşiyle birlikte kullanılması gerekir. Bu alanlarda kullanılan sayılar Sayfa: ad alanındaki / ad alanından sonraki itibari sayılardır. İhtiyari parametreler aşağıdaki gibidir.

  • include= bağlanacak sayfa sayısı
  • from= (to= ile birlikte kullanılmalıdır) bağlanacak ilk sayfa
  • to= (from= ile birlikte kullanılmalıdır) bağlanacak son sayfa
  • fromsection= (from=/to= veya include= ya da exclude= ile birlikte kullanılmalıdır) bölümün ilk sayfasındaki ilk çengel
  • tosection= (from=/to= veya include= ya da exclude= ile birlikte kullanılmalıdır) bölümün son sayfasındaki son çengel
  • onlysection= (from=/to= veya include= ya da exclude= ile birlikte kullanılmalıdır) bağlama için bir bölümü işaretlemek için kullanılan çengel
  • step= (from=/to= veya include= ya da exclude= ile birlikte kullanılmalıdır) bağlanacak her x sayfa için artan sayı
Her bir diğer sayfayı n artışla bağla. Örneğin: <pages from=1 to=10 step="2" />; 1. 3. 5. 7. ve 9. sayfaları gösterir.
  • include
İlgili sayfaları dahil et. Bu daha esnek bir liste oluşturulmasına imkan verir. Örneğin: <pages include="2-5,9" />; 2. 3. 4. 5. ve 9. sayfaları gösterir.
  • exclude
İlgili sayfaları dahil etme. Örneğin: <pages from=1 to=10 exclude="2-5,9" /> 1. 6. 7. 8. ve 10. sayfaları gösterir.

Elbette, bütün parametreleri aynı anda kullanabiliriz. Mesela <pages from=1 to=10 include="31" exclude="2-4" step="2" /> 1. 5. 7. 9. 31. sayfaları gösterir.

Not: Doğru uygulamalar <pages> etiketi barındıran parametrelerin tırnak içine alınması gerektiğini göstermektedir. Etiketlerin içerisinde tırnak içine alınmamış boş parametreler bulundurmamak önemlidir, bu yüzden lütfen ya boş parametreleri tırnak içine alın ya da gereksiz ihtiyari parametreleri silin.

Bağlanan içeriğin değerlendirilmesi

[değiştir]

Belirli işaretleme (sözdizimi tablosu gibi), bağlanan sayfaların Gövde bölümleri arasında tamamen dengelenmelidir. Bu, işaretlemenin veya (kullanılan daha nadir ham HTML'nin) tamamen tek bir gövde içinde veya yararlanılan Yardım:Sayfa sonları'nda önerilen yaklaşımlarda yer alması gerektiği anlamına gelir.

Ayrıca bakınız

[değiştir]