Toplumda Görülen Şiddet Davranışına Evrimsel Yaklaşım/Tecavüz

by Melike Ceylan

  Tecavüz
  Cinsel baskı ve tecavüz pek çok canlı türünde görülen bir cinsel şiddet türüdür. Tecavüzün evrimsel teorisi, cinsel baskı ve tecavüzün, erkeklerin daha saldırgan, çiftleşmeye daha hevesli, cinsel olarak iddialı ve eş seçiminde fazla ayrım yapmayan türlerde daha fazla meydana geldiğini ortaya koymaktadır (Thornhill ve Palmer, 2000). Bu hipotez, tecavüzü evrim teorisi ile açıklamaya çalışmakta ve tecavüzün atalarımızın üreme başarısını artıran kalıtsal mekanizmalarla doğrudan veya dolaylı olarak ilişkili olduğunu ileri sürmektedir Thornhil ve Palmer, hipotezlerini desteklemek amacıyla bir olumlu ve bir olumsuz olmak üzere iki ana argüman sunmaktadır. Olumlu argüman; tecavüz hakkındaki evrimsel açıklamaları, deneysel yeterliliği ve açıklayıcı derinliği kapsamaktadır.
  Tecavüzün psikolojik mekanizmalarda evrimleşmiş olması için, geçmişteki tecavüzcülere üreme açısından fayda sağlamış olması gerekmektedir. Bu faydaların meydana gelebilecek zararlardan daha fazla olması davranışın devamlılığı için şarttır. Zararların yanı sıra, tecavüz edilen kadınlar ve tecavüz eden erkeklerin üremesi açısından artış olduğu görülmektedir (Gottschall ve Gottschall, 2003; Thornhill ve Palmer, 2000). Thornhill ve Palmer tecavüzün erkekler için üreme avantajı ile sonuçlanması sebebiyle ya doğrudan seçilmiş bir adaptasyon olduğunu veya diğer sorunları çözebilme sebebiyle adaptasyonun yan ürünü olduğunu söylemektedir (Ward ve Siegert, 2002). Araştırmacılar özellikle (Thornhill ve Thornhill, 1992; Thornhill ve Palmer, 2000), birkaç olası tecavüz adaptasyonunun olduğundan bahsetmiştir. Bu adaptasyonların evrensel erkek psikolojisi özelliklerine sahip olduğu ve bazı durumlarda harekete geçtiği ifade edilmiştir. Tecavüz için evrimsel psikolojik teorilerin bilimsel desteği çeşitlilik göstermektedir. Örneğin; erkeklerin cinsel birleşmeye limitli veya ulaşımı olmadığı durumlarda bu tür davranışlara başvurduğu gözlemlenmektedir. Ortaya atılan tecavüz adaptasyonlarına ait hipotezlerde erkeklerin standart bir eş seçiminden farklı olarak tecavüz edeceği kişinin cinsel olarak çekiciliğini değerlendirdiği ifade edilmektedir. Böylece, tecavüzcünün üreme açısından, bir seferlik de olsa zorla ilişkiye girmenin, ilişkinin hamilelik ile sonuçlanmasını arttırdığı düşünülmektedir. Bu hipoteze göre, tecavüzcülerin hamile kalma olasılıkları yüksek olan dişileri hedef aldığı belirtilmektedir (Thornhill ve Palmer, 2000). Pek çok araştırmada, genç kadınların doğurganlıklarının tepe noktası olduğu zamanlarda tecavüzcüler tarafından hedef alındığı görülmüştür (Ghiglieri, 2000; Thornhill ve Thornhill, 1992)
  Araştırmacılar bazı kadın özelliklerinin tecavüz ile karşılaşma riskini azalttığından bahsetmişlerdir. Smuts (1992) kadın ve erkeklerden oluşan grupların tecavüz riskini azalttığını öne sürmüştür. Wilson ve Mesnick (1997), kadınların eş seçimlerinin fiziksel ve sosyal olarak baskın erkeklerden yana olmasının tecavüze karşı bir adaptasyon olduğunu belirtmektedir. Son olarak ise, Davis ve Gallup (2006) kendiliğinden gelişen düşüklerin ve gebelik zehirlenmelerinin kadınların tecavüze karşı bir adaptasyonu olabileceğinden bahsetmişlerdir. Ancak bu konuyla ilgili araştırmaların yetersiz kaldığı ve daha çok bilgi elde edilmesi gerektiği düşünülmektedir.