İçeriğe atla

Sayfa:Yunan ve Latin Tiyatrosu Tarihi.pdf/19

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa istinsah edilmiş
TİYATRO TARİHİ

19

zincirliyor. Kahraman Prométhée kendisine lâyık görülen bu işkenceye ve hakarete karşı Zeus'e lanetler yağdırıyor. Çektiği acılar, dinlediği na­sihatler onu bu tavrından vazgeçirmiyor. Océan'ın tavsiyeleriyle hiddetleniyor. Hermes'in söz­leriyle çileden çıkıyor. En sonunda Zeus Promeéthée'nin bağlı bulunduğu kayaya bir yıldırım in­dirmek suretiyle bu kahramanı yerin dibine soku­yor.

Şimdi eseri tahlile başlıyalım: Prométhée zincirlenmek üzere getirildiği zaman ağzını hiç aç­maz. Yalnız kalınca kendine gelir. Açılır. Etra­fını saran boşluklara hitaben söylediği sözler ilk sükûtunun adeta birer izahıdır. Ruhi ıztırap­ları, cismÎ ıztıraplarına faiktir. Sözlerinden onun gittikçe büyümekte, yükselmekte olduğu sezilir. İşittiği bir ses, duyduğu bir koku onu heyecana getirir. Ürpermekte olmasına rağmen öyle metindir ki, karşısında en soğukkanlı kalblerin bile çarpmamasına imkân yoktur.

Zeus'le arasını bulmak istiyen Océan'ın tek­liflerini Promêthée öyle katî bir şekilde reddeder ki, Océan'ın artık oradan ayrılmaktan başka ya­pacak işi kalmaz. Océan'ın bütün bu sahnelerde­ki, sözde vazifesini yapmış bir adam itminaniyle Prométhée'nin duruşu arasındaki tezat eserin en parlak levhalarından biridir.

Trajedide vaziyet birdir. Fakat şahıslar de­ğiştikçe adeta değişiklikler olduğu hissi gelmek­tedir. Bunu Eschyle'in kudretinin parlak delil­lerinden biri olarak almak mübalâğalı olmaz.