Sayfa:Yunan ve Latin Tiyatrosu Tarihi.pdf/18

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa istinsah edilmiş

18

SAHNE YAYINI

Suppliantes — Sept Chefs devant Thèbes — Perses — Prométhée zincirde — Orestie adlı üçlük eser: Agamemnon, Choephores, Eumenides.

Okuyucularıma bu ilk trajediler hakkkında bir fikir verebilmek için bunlardan birini seçerek biraz malûmat vermenin faydalı olacağı kanaatindeyim. Bu düşünceyle, maksadı ifadeye en uygun bulduğum, Prométhée zincirde'yi ele aldım.

Bugün garbın hayranlıkla seyrettiği bu trajedi geçen asrın sonlarına kadar lâyık olduğu şöhreti bulamamıştı. Çünkü Eschyle'in eserleri o zamana kadar dikkatle tercüme ve değerine lâyık bir itinayla temsil edilmemişti. Trajedinin vaktiyle Atinada gördüğü rağbet, Aristote'un eseri nev'inin en parlak nümunesi olarak takdim etmesi, hep unutulmuştu. Voltaire esere barbar sıfatını veriyordu.

Halbuki Eschyle trajedisini «zaman"a ithaf etmekle ne kadar haklıydı. Bugün zaman bize bunu öğretiyor.

Eschyle'in sanat tarihinde çok hususi bir mevkii vardır. Bir çığır açtığı için onu bu yolun arkadan gelen yolculariyle mukayese doğru olmaz. Onun, trajedilerini hiçbir örnekten ilham almadan doğrudan doğruya karihasından yazdığı hiçbir zaman unutulmamalıdır.

Mevzuu birlikte tahlil için kısaca anlatayım: Ateş Tanrısı Hefaistos, tanınmış diğer adiyle Vulcain, Zeus'ün emri ve kudretle kuvvetin yardımiyle Promâthee'yi esir ederek bir kayalığa