YABANCI GÖÇMEN İŞÇİLER: GÜRCÜLER, AZERİLER VE SURİYELİLER
Alan araştırmasında Türkiye'de mevsimlik tarımsal üretime işçi olarak katılan üç temel göçmen grubu olduğu tespit edilmiştir. Bunlardan ilki Gürcü işçilerdir. 2014 yılında Gürcistan'dan Türkiye'ye 1 milyon 755 bin 289 kişi giriş yapmış ve bu girişlerin büyük kısmı Sarp sınır kapısı üzerinden gerçekleşmiştir. 2014 yılında Sarp sınır kapısından yapılan girişler Mayıs ve Ağustos ayında en yüksek sayıya ulaşmıştır. Mayıs ve Ağustos aylarında artan girişlerin çay ve fındık hasadı zamanları ile örtüştüğü ve Türkiye'ye vize ile giren Gürcülerin bir kısmının mevsimlik tarımsal üretimde çalıştığı gözlenmiştir. İkinci grup, Azeri işçilerdir. 2014 yılında Türkiye'ye 657 bin 684 Azeri giriş yapmıştır. Nahcivan Özerk Bölgesi'nden gelenlerin Dilucu Sınır Kapısı'ndan Türkiye'ye yaptığı girişler 2014 yılında 206 bindir. Karayolu ile yapılan girişler yaz aylarında en yüksek sayıya ulaşmaktadır. Dilucu Sınır Kapısı'ndan yapılan aylık girişlerin hepsinin tarımsal üretimle ilişkilendirilmesi mümkün olmasa bile, Ağustos ayında tavan yapan 2014 yılı girişleri özellikle Kars ve Ardahan bölgesinde kaba hayvan yemi için ot biçme dönemine denk gelmektedir.
Mevsimlik tarımsal üretimde yabancı göçmen emek arzının üçüncü grubu ise, Suriyeli göçmenlerdir. 2011 yılında itibaren Suriye'deki iç savaştan kaçıp Türkiye'ye sığınan Suriyeli göçmenlerin sayısı giderek artmıştır. 4 Mart 2016 tarihi itibariyle Göç İdaresi Genel Müdürlüğü verilerine göre Türkiye'de Geçici Koruma Yönetmeliği kapsamında koruma altına alınan 2 milyon 733 bin 284 Suriyeli bulunmaktadır. Bunların ancak 272 bin 670'i geçici barınma merkezlerinde yaşamaktadır (Göç İdaresi 2016)1. Suriyeliler Türkiye'nin hemen hemen her yerinde daha çok mevsimlik tarım işlerinde çalışırken, tarım dışı alanlarda çalışan Suriyeliler ise imalat sanayi, inşaat ve hizmet sektörlerinde işçilik yapmaktadırlar. Sayıları ve işgücü piyasasındaki çalışmaları ile Türkiye'de kalıcı olacakları düşünülen bu göçmen grubu mevsimlik tarımsal üretim için önemli bir emek havuzu oluşturmaktadır. 15 Ocak 2016 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren 2016/8375 sayılı Geçici Koruma Sağlanan Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik, mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde çalışacak geçici koruma sağlanan yabancıları çalışma izninden muaf tutmuş ve valiliklerin belirleyeceği kota dâhilinde muafiyet başvurularının il valiliğine yapılacağını belirtmektedir. Ayrıca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından il ve kota sınırlaması getirilebileceği ve Suriyeli göçmenlerin İŞKUR İL Müdürlüklerine başvuru yaptıkları takdirde işe alınacağı vurgulanmıştır. Tüm bu gelişmelerin sonucunda gelecek yıllarda mevsimlik tarımsal üretimde çalışan Suriyeli göçmenlerin sayısının daha da artacağı tahmin edilmektedir.
1 Göç idaresi Genel Müdürlüğü http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici.koruma-363-37B-4713icerik (Erişim tarihi 4.03.2016)
15
