Sessizlik Arayışı. Bir Wittgenstein Okuması
passivity of the noisy atmosphere in which the intellectual effort falls, and it is the beginning of the effort to comprehend the present effectively. With this situation, thinking will get rid of the fascinating repetition of memorized sentences and will turn into activity by being translated from the ease of being a doctrine.
Key words: Wittgenstein, silence, intellectual, thought
Giriş
Bir filozofla kurulan ilişkinin zeminini teşkil eden iki tür okumadan söz edilebilir. İlk okuma türü, filozofu bir tür monoloğa zorlayan, ona nefes alma imkânı dahi bırakmayan bir okumadır. Kaynağını, filozofun çağdaş deneyimlerimizde bir yeri olup olmadığı, bizim için (hâlâ) bir anlam ifade edip etmediği gibi kaygılardan alır. İkinci okuma türü ise, bir diyaloğun önünü açar ve şu soruları kendine temel alır: “Şimdi”miz, filozofun gözünde nasıl bir anlama sahiptir? “Şimdi”nin aktörleri olan “biz”ler, filozofun gözünde neyiz? Güncel durumumuz onun düşüncesinde nasıl bir karşılık bulmaktadır (Adorno, 1993: 1; Zizek, 2008: 9)? Bir başka ifadeyle, acılarımız, düşüncelerimiz, arayışlarımız ve eylemlerimiz filozofun penceresinden nasıl görünüyor, sorusu okumayı bir yargılama seansından ibaret olmaktan çıkarıp deneyime dönüştürür, bir diyaloğu olanaklı kılar. Yazı da, bu doğrultuda, yargılamanın neticesini gösteren bir mahkeme kaydı olmayı reddeder ve bir anlama çabasının mekânına dönüşür.
Bu yazı da ikinci tür okumanın, bir diyaloğun mekânı olma; çağdaş durumumuzun, “şimdi”mizin ve onu oluşturan politik ve toplumsal olguların Ludwig Wittgenstein'ın gözünde ne ifade ettiğini ele alma çabasıdır. Nigel Pleasants'ın (1999: 1) ifade ettiği üzere, Wittgenstein'ın felsefesi politik ve toplumsal konulara doğrudan müdahale eden bir içeriğe ve yönelime sahip değildir. Buna rağmen, bu yönde bir içeriği varsayan “Wittgensteincı” inşa çabaları söz konusudur. Bu inşacı çabaların, yukarıda sınıflandırılan okuma biçimlerinden ilkineUludağ Universitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi
Uludağ University Faculty of Arts and Sciences Journal of Social Sciences
Cilt 22 Sayı: 41 / Volume: 22 Issue: 41
