editor.jshsr@gmail.com
şeker, şekerleme, unlu mamuller, bisküvi, kek ve gofret üretim tesisleri, et ve süt entegre tesisleri verilebilir. Bu yatırımlarda amaç örneğini ana üretim olan şekeri bir kez daha üretime sokup çikolata, gofret, bisküvi gibi ürünler üreterek doğrudan tüketiciye ulaşmaktır (Toprağın Tadı, 2014: 91-92). Konya Şeker A.Ş. sadece Konya için değil tüm Türkiye için önemli bir dev sanayi işletmesidir. Özellikle 2004 yılından sonra ilişkili birçok alanda faaliyet göstermeye devam eden şirket ürettiği ürünleri sattığı Doğrudan Döner ve Doğrudan Marketleri ile tüm ülkede şubeleşmeye başlamıştır. Şeker fabrikaları özellikleri nedeniyle kendi elektriklerini kendileri üreten fabrikalardır. 2013 yılında şirket uzak olmadığı enerji sektöründe de faaliyette bulunmaya başlamış ve Kangal Termik Santralini devralmıştır. 2015 yılında ise Soma Termik Santrali Konya Şeker A.Ş. bünyesinde faaliyet göstermeye başlamıştır. Burada önemli bir husustan daha bahsetmek gerekmektedir. Konya Şeker A.Ş. tarımsal kooperatif kökenli bir şirket olup 2008 yılında bir işletme grubu haline dönüşmüştür. 2008 yılında kurulan Anadolu Birlik Holding, ülkemizdeki holdinglerin ortaklık yapısından farklılık göstererek kooperatif kökenli ve aile holdingi olmayan bir yapıdadır. Kooperatifçiliği temel ilkelerinden biri eğitimdir. Şirkette kooperatif yapısının ve kültürünün etkileri görülmektedir. 2013 yılında eğitim ve öğretime başlayan Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi Türkiye’deki gıda ve tarım alanında ilk ihtisas üniversitesidir. Konya Şeker’in tarihsel gelişimi bir özet niteliğinde Tablo 1.’de gösterilmiştir.
| 1954 | Konya Şeker Fabrikası üretime başlamıştır. |
| 1973 | ÇUMPAŞ kurulmuştur. |
| 1983 | ÇUMSAN kurulmuştur. |
| 1993 | Şekersüt Gıda Mamülleri San. Tic. A.Ş. kurulmuştur. |
| 1999 | Recep Konuk başkanlığındaki yeni yönetim görevi devralmıştır. |
| 2000 | Yeni yönetim 52 milyon dolarlık yatırımla Konya Şeker Fabrikası’nın teknolojisini yenilemiştir. |
| 2004 | Çumra Şeker açıldı. |
| 2005 | Küp ve Kristal Paket Şeker Tesisi üretime başlamıştır. Sert şeker üretim tesisi hizmete girdi. Sıvı Şeker Tesisleri üretime girdi. Endüstriyel Atık Su Arıtım Tesisi üretime girdi. Fidan üretim merkezi hizmete girmiştir. Paket Küspe Üretim Tesisleri hizmete girmiştir. |
| 2006 | Çikolata Üretim Tesisi ilk üretimine başlamıştır. PANEK kurulmuştur. |
| 2007 | Panplast Damla Sulama Sistemleri Üretim Tesisi kurulmuştur. Biyoetonol Üretim Tesisi kurulmuştur. Buharlı Küspe Kurutma Tesisi kurulmuştur. |
| 2008 | Altınekin Tohum Üretim ve İşleme Tesisi hizmete girmiştir. |
| 2009 | Seydibey Tarım Ürünleri İşletme Entegre Tesisi Dondurulmuş Parmak Patates işletmesi (Praktiko) üretime başlamıştır. Seydibey Biyogaz Tesisi üretime başlamıştır. Yem fabrikası üretime başlamıştır |
| 2010 | Beta Ziraat A.Ş. kurulmuştur. Çobanyıldızı Termik Santrali kurulmuştur. Organik gübre Biovin üretimine başlanmıştır. Baklava ve Tatlı Şerbeti Üretim Tesisi kurulmuştur. |
| 2011 | Karaman’da helva ve lokum üretimi başlamıştır. |
| 2012 | Sıvı Karbondioksit Üretim Tesisi faaliyete başlamıştır. Altınekin Ham Yağ Fabrikası’na kapasite arttırımı yapılmıştır. Unlu mamüller, bisküvi, kek, gofret üretim tesisi kurulmuştur. PVC ve Korige Boru Üretim Tesisi faaliyete başlamıştır. |
| 2013 | Kangal Termik Santrali devralınmıştır. Panagro Et Süt Entegre Üretim Tesisler kurulmuştur. |
| 2014 | Patates Nişastası Fabrikası Doku Kültürü Laboratuvarı Geri Dönüşüm Tesisi kurulmuştur. Enjeksiyon Tesisi kurulmuştur. Streç Film Üretim ve Baskı Tesisi kurulmuştur. |
| 2015 | Soma Termik Santrali devralınmıştır. |
SONUÇ
1863 yılında Mithat Paşa’nın liderliğinde hayatımızı giren Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte bir devlet politikası halinde uygulanan kooperatifçilik, son yıllarda özellikle tarımsal alanda önemini daha da hissettirmiştir. Konya Şeker A.Ş. başlangıçta bir devlet kurumu olarak faaliyet gösterirken daha sonra yapılan özelleştirme ile yönetim tamamen kooperatif üyelerine bırakılmıştır. Kooperatif üyelerine yönetim geçtikten sonra yönetimsel ve üretimsel açıdan verimliliğini her geçen gün arttıran şirket kooperatif kökenli bir yapı olarak gücünü arttırmış ve varlığını sağlamlaştırmıştır. Özellikle 2000 yılından sonra kooperatif bünyesinde yeni şirketler oluşmasını sağlamış bu şirketleri hem idari hem personel hem de ürün açısından destekleyerek yeni markalar, yeni şirketler ve yeni tesisler oluşmasını sağlamış ve büyük bir işletme grubu haline gelmiştir. Kooperatifçilikten edindiği deneyimden 1501
