çıkmaktadır. Nefret suçu, yapısı itibariyle çoğu zaman hem hukuki hem sosyolojik hem de politik bir tanımının yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Cinsel önyargı ve homofobi gibi alanlarda araştırmaları bulunan Herek'in yaptığı nefret suçu tanımına göre; nefret suçunun, “önyargıdan kaynaklanan bir motivasyon ile gerçekleştirilen saldırı, cinayet, tecavüz ve mülke karşı suçlar ile birlikte şiddet tehdidi veya başka türlü aşağılayıcı hareketler” şeklinde olabileceği ifade edilmektedir[1].
ABD tarafından 1990 yılında yapılan Hate Crime Statistics Acts (Nefret Suçları İstatistik Yasası) "nefret suçu” kavramının kullanıldığı ilk yasa olarak yürürlüğe girmiştir. Bu yasa kapsamında yapılan düzenlemeye göre nefret suçları; “ırk, din, cinsel yönelim veya etnik kökene dayalı önyargıya dair izlerin belirgin olarak suça uygun biçimlerde ortaya çıktığı; kasten adam öldürme, tecavüz, adi ve nitelikli saldırı, tehdit, hırsızlık, mala zarar ve Vandalizm suçları” şeklinde tanımlanmıştır[2]. Burada dil, milliyet, renk, cinsiyet ve engellilik gibi karakteristik özellikler suçun tanımında yer almamaktadır.
En yaygın ve genel biçimde ise “nefret suçları; mağdur kişinin irk, din, cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, milliyet, etnisite, engellilik vb. temellerde tanımlanan belirli bir gruba gerçek ya da farz edilen aidiyeti nedeniyle işlenen suçlardır[3]. Bu tanıma göre; bu suçların mağdurlarının belli bazı özelliklere sahip olması yahut suçun failleri tarafından mağdurların bu özelliklere sahip olduğu kanısına varılmış olması gerekmektedir. Yani failin saikinin büyük önem taşıdığı söylenebilir. Buna göre, mağdur belirli özelliklere sahip olmasa da failin bu özel kastının varlığı suçun oluşması için yeterli kabul edilecektir.
Hoşgörüsüzlüğün ve önyargının dışa vurulmuş şekli olarak ifade edilebilecek nefret suçları, tüm insanların haklar ve onur bakımından eşitliğini savunan BM'in taraf olduğu İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nde yer alan eşitliğe ilişkin maddesine de aykırılık teşkil etmektedir[4].
- ↑ Herek, G M.; Hate Crime Against Lesbians and Gay Men, American Psychologist, 1989, s. 948-955.
- ↑ Nolan, J.J./Akiyama, Y./Berhanu, S.; Hate Crime Statistics Act of 1990, American Behavioral Scientists, 2002, s. 136-153.
- ↑ Rayburn N.R./Mendoza M./Davison G.C.; Bystanders' Perception of Perpetrators and Victims of Hate Crimes, Journal Of Interpersonal Violence, 2003, s. 1055.
- ↑ Birleşmiş Milletler İHEB, m.1: “Bütün insanlar özgür, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler, birbirlerine karşı kardeşlik anlayışıyla davranmalıdırlar.” http://www.danistay.gov.tr/upload/insanhaklarievrenselbe yannamesi.pdf (E.T.: 10/11/2019)
