Sayfa:Ceza hukukunda nefret ve ayrımcılık.pdf/38

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa istinsah edilmiş

Direktifi”ne göre, Üye Devletler, eşit muamele ilkesini sağlamak için gerekli tüm önlemleri almakla mükelleftir[1].

1.2.2. Ayrımcılık Yasağı Kapsamında Eşitlik ve Farklı Muamele

Farklı muamele ve eşitlik kavramları ayrımcılık yasağı ile yakından ilişkili kavramlardır. Genel olarak ayrımcılık yasağı eşitlik ile paralel yönde iken farklı muamele çoğu zaman ayrımcılığa neden olmaktadır. Eşitlik, uygulandığı kişiler ve şekilleri bakımından her zaman ayrımcılık yasağına uygun nitelik teşkil etmeyebilir. Bazen eşitlik, kişiler arasında karşılaştırılabilir nitelikte ayrımlara neden olabilmektedir. Yine farklı muamelenin belli bazı kanuni, meşru yahut haklı sebeplerle yapılması da ayrımcılık kapsamında değerlendirilemeyecektir.

1.2.2.1. Ayrımcılık yasağı kapsamında eşitlik kavramı Ayrımcılık yasağı ve eşitlik kavramları; uluslararası hukukta, birçok hukuk belgesiyle benimsenmiştir. Temelde birbirinden farklı olan bu iki kavram birbirleri ile yakından ilişkilidir. Bu nedenle bu kavramların içtihatta ve uygulamada birbirlerinin yerine kullanıldığı haller görülebilmektedir. Ayrımcılık kavramı tanımlanırken ayrımcılıkla yakından ilişkisi olan eşitlik kavramı da tanımlanmalıdır ki böylece aradaki farklar ve hangi yönlerde benzer oldukları anlaşılabilsin.

Kavramsal anlamda eşitlik; iki veya fazla şeyin denkliği, müsavilik olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca kanunlar yönünden insanlar arasında ayrım bulunmaması durumu olarak tanımlanmaktadır. Eşitliğin toplum bilimi açısından yapılan tanımına baktığımızda; bedensel, ruhsal başkalıkları ne olursa olsun, insanlar arasında toplumsal ve siyasi haklar yönünden ayrım bulunmaması durumu olarak tanımlandığını görmekteyiz[2].

Hukuki anlamda eşitlik ilkesi ilk olarak 1789'da Yurttaş Hakları Bildirisi ile Fransa'da kabul edilmiştir. Bildiride, eşitlik kavramı “insanlar haklar yönünden özgür ve


  1. İstihdam ve Meslekte Eşit Muameleye Dair Genel Çerçeve Oluşturan Direktif m. 11: “Üye Devletler, eşit muamele ilkesine uyumu sağlamak amacıyla işyeri bünyesinde yapılan bir şikayete veya yargı yollarına yapılan bir başvuruya tepki niteliğindeki işten çıkartılmaya veya işveren tarafından başkaca olumsuz muameleye karşı çalışanları korumak için gereken tedbirleri ulusal hukuk sistemlerine dahil edecektir.” şeklindedir.
  2. Türk Dil Kurumu Resmi Web Sitesi http://sozluk.gov.tr/ (E.T.: 16/03/2019)
26