ihtilal çıkaracakları ihbar edilmesinden dolayı tutuklandık ları da bu mektupta belirtiliyor.
Bu adamların hiçbiri orada o türlü bir hareket yapacak nüfuza sahip olmadığı malum olduğundan tahliye ettirilmelerini ve Aziz Efendinin orada kalması münasip görülmüyorsa hemen buraya gelmesi lüzumunun kendisine ihtar edilmesini şifre telgrafla valiye bildirdim. Aldığım şu cevapta (telgrafı göstererek), bunların tutuklanmış olduklarından Tümen Komutanına tebliğ edilerek, alınan cevapta evvelce Bursa’dan hareket ettirilmiş olduklarından, yakında dönme lerine müsaade edileceği, yolunda cevap aldığı bildiriliyor.
Bu tutuklama ve sürgün işine taraftar olmadığımdan ace le döndürülmeleri için valiye yazdım. Fakat, diğerleri değil se de kötü hareketlerinden dolayı Meşihatça müftülükten azledilmiş olan bu Ömer Efendi bu cezaya müstahaktır.
Gümülcineli İsmail Efendinin valiliği esnasında İtilaf ve Hürriyet Fırkası'nın Bursa’daki Merkez Heyetine reis tayin edilmiş olan bu Ömer Efendi tarafından yazılıp imza edile rek valiye verilmiş ve onun tarafından gereğine göre mua mele yapılmış olan bir defteri vilayet yazı masası içinde unutulmuş olduğu için bizzat gördüm. Bu defterde memur ve ahaliden birçoklarının isimleri vardı. Bu isimlerin hizasına «İttihatçıdır azli» yahut «tardı», «İttihatçıdır hemen vilayet haricine sürülmesi» gibi yazılar yazılmıştı.
İttihat ve Terakki erkânının memleketimize yaptıkları zararlardan dolayı, bunlara kanunen ne kadar ağır ceza verilse müstahaktırlar. Fakat, vali veya mensup oldukları dairelerin reisi İttihatçı oldukları için hizmetlerini, geçim lerini muhafaza edebilmek maksadiyle İttihat ve Terakki defterlerine isimlerini yazdırmış ve bu yüzden devlet, mem leket veya ahaliye hiçbir zararı olmamış olanların «İttihat leket veya ahaliye hiçbir zararı dokunmamış olanların «İtti hatçı» diyerek işten çıkarılıp sürülmeleri elbette adalete mu vafık değildir.
Vahdettin sözümü keserek:
43
