esasiyesine mugayir icraat yaptığından bahisle vilâyatı Şarkiye kongresinin çizdiği hudut haricinde hiçbir karar kabul edilemiyeceği) kabinenin namuslu ellere tevdii ve millet meclisinin açılması birinci hedefimiz olduğunu ve herhangi bir tehlike karşısında icabında Erzurum kongresi mukarreratını ifa edebilmek elimizde olduğu hakkında gönderdiğim Haber Trabzonluları da tatmin etmiştir. Bu tedbirlerimin neticesi Padişahın beyannamesini her taraf gibi Trabzon, Rize, Sürmene, Torul vesair bütün mülhakattan şedit karşılıyarak Damat Ferit kabinesinin seri tebdili talebinde bulundular. Aynı zamanda Trabzon vali vekâleti tarafından da (Trabzon valisinin âmali milliyeye muhalif efkâr ve ef'alinden dolayı millet tarafından kongre nezdine izam edildiği ve cereyanı millinin iktisap ettiği kuvvet ve vaziyet karşısında halihazır kabinenin derhal istifa etmesi lâzım geleceği) İstanbula yazılarak nihayet kabine devrilmiştir. Garp mıntıkasında bazı vali ve mutasarrıf ve kumandanlar işten el çektirilmeleri vâki olmuştur. Kabine 2 Teşrinievvelde süküt etmiş âyandan birinci Ferik Ali Rıza Paşa kabine teşkiline memur olarak milli harekâta mucip zatlar iş başına geçmiştir.
Harput heyeti hakkında 22 Ağustos 919 tarihli (Temps) gazetesinde şu malûmat yazılı idi :
(Amerika kuvvei seferiyesi erkânıharbiye reisi General Harbord Amerika Reisicumhurundan gelen talimat üzerine Ermenistan ve Maverayı Kafkasyayı teftiş için bir heyet riyasetinde olmak üzere dün Parisi terketmiştir. General Harbord Maverayı Kafkasyadaki teşkilâttan büsbütün başkadır. Bunlar oralardaki bilcümle ahvali tetkik edeceklerdir.) Hakikaten şimdiye kadar aldığımız malûmatta (Amerikalıların Ermenistanda, Gürcistanda vasi mikyasta çocuklara ve kimsesizlere yardım ettikleri ve binlerce çocukları himayelerine alarak besledikleri ve talim ve terbiye ettikleridir. İslâm çocuklarının da bunlar arasında din ve milliyetlerini kaybettikleri ve hıristiyan isimlerile vaftiz edildiklerini) [1] işitiyorduk. Bilhassa
- ↑ (Kars) ı işgal ettğimiz zaman birkaç büyücek Türk çocuğu Amerika müesseselerinden kaçarak yüze yakın 'Türk çocuğu bulunduğunu haber verdi. Amerika hey'eti bu çocukları bize iade etti.
