Heyeti temsiliye millî hükûmet tesisi zamanının geldiğine kani gibi icraat yapmakla beraber İstanbul hükûmetinin İngilizlerle müştereken taarruza geçeceklerinden de endişe ediyordu. Bu hususta üçüncü kolorduca da bazı tertibat alınmakla beraber yirminci kolordu Kuvayı Milliye haline inkilâp etmiş bulunuyordu. İngilizler katiyen bitaraf kalacaklarını birdirmelerine rağmen Istanbuldan trenlerle İngiliz kıtaatının gönderildiğini İstanbul telgrafçıları mahrem olarak bildirmişler. Bunu 25 tarihile heyeti temsiliye bildirdi. Ben İstanbulun kuvvetle bir iş görecek kabiliyeti olmadığına kaniim. Tehlike vakitsiz hükûmeti milliye teşkilile Anadolu halkını aleyhimize ayaklandırmamak meselesindedir.
İstanbulun güvendiği kuvvet hakkında nezdime celbettirdiğim Trabzon Valisi Ali Galip beyden aldığım malûmat: Harbiye nazırı Süleyman Şefik Paşanın bir taburla gidip işi halledeceği hakkındaki eblehane sözü vaziyetin hâlâ ne olduğunu anlamıyan Damat Ferit ve Padişahın derecei idrâkini gösterir. Buna İngilizlerin vakitsiz bir millî hükûmet tesis edilerek Anadoluda bir hercümerç husulünü ümit ettiklerinden padişaha mukavemet tavsiyeleri ihtimali de ilâve olunursa kabinenin hâlâ çekilmemesinin hikmeti anlaşılır. Vali Ali Galip bey Istanbulun itimadını haizdi. Buna ahvali tasvir ettirerek kabinenin seri çekilmesi aksi halde sadrıâzamı uğruna Padişahın da gürliyeceğini İstanbula yazdırttım ve Padişaha şu cümlenin isâl edildiğini anladım: (Padişahı için fedayı can eden Sardıâzamlar görülmüştür. Fakat Sadrıâzamı uğruna fedayı can eden Padişahın ilk olarak kendileri olacağı görülüyor.)
Ayrıca Trabzondan yapılacak tehdidin en müessir ola cağını düşünerek dokuzuncu fırka kumandanı Miralay Rüştü beyi Trabzona gönderdim ve kendisine (İstanbula birkaç zabit gönderilmesini ve terör yapılacağını Padişaha ve kabineye isâl etmesini ve Trabzonlulara da şedit ve tehdidâmiz telgraf çektirmesini) tembih ettim. 27 Eylûlde bu işler temin olundu. Aynı zamianda Trabzon Müdafaai hukukunun hazırladığı bir tamimi de ibtal ettirdim ki şu idi :
(Sivas kongresinin Erzurum kongresi mukarreratı
Fr. 11
