İskendernâme/401-500
401. Lezzeti bî-hûş olup yatmah-durur
Kendü kendüzini unıtmah-durur
402. Âkıbet fikri-durur câna azâb
Kendülikdür kişiye Hakdan hicâb
403. Bir zamân çün geldi gitdi mâh u sâl
Dünyadan Dârâ dahı itdi irtihâl
404. Ol ölicek oglı anuñ Dârâb Şâh
Tahta çıkup urdı başına külâh
405. Böyle-durur gerdiş-i gerdân-sipihr
Geh buña kîn ider ü geh aña mihr
DER-BEYÂN-I Bİ-VEFÂYÎ-İ CİHÂN
406. Tut bugün Dârâ vü Cimşîd olasın
Nef’i ne yarın ki nâ-gâh ölesin
407. Hûb-ıdı dirlik kişi ger ölmese
Çünki ölmek var bu dirlik olmasa
408. Dirligüñ çünkim ölümdür âhiri
Assı ne biñ havf-ıla olmak diri
409. Yürek ölüm korkusından tolu dâg
Kendüzin pes kişi nice diye sag
410. Kişinüñ cânına yitmez mi elem
Fikrine düşdügi kim nâ-geh ölem
411. Dünyada çün yok-durur bir dem sebât
Pes hayâl-i hâb-durur bu hayât
412. Nâzişi halkuñ kim ol devlet-durur
Kej okıma râst ki_ol dû-let-durur
413. Ger felek olursa bugün saña taht
Yarın iltürsin yirüñ altına raht
414. Çarh dûlâbı-durur gerdûn-ı dûn
Geh ser-efrâz eyler ü geh ser-nigûn
415. Pes göñül baglamagıl bu menzile
İ’timâd eylemegil âb u gile
416. N’işe ola garre aña ehl-i tukā
K’anı maklûb itseñ olur lâ-bekâ
417. Gör bu az müddet içinde rûzigâr
Niçe dürlü nakş itdi âşikâr
DER-İ’TİBÂR BE-TEGAYYÜR-İ AHVÂL-İ CİHÂN
418. Nice esdi tünd-bâd-ı kahrı gör
Nice mihnetler getürdi dehri gör
419. Niçe sultânları zâr öldürdi ol
Niçe Yûsufları kurda_aldurdı ol
420. Ne Süleymânlaruñ ol tahtın yile
Virdi vü mülkini dîve kim bile
421. Ne melikleri düşürüp itdi hâk
Ne selâtîni ki kıldı ol helâk
422. Âşikârâ gördüñ uş olmaz nihân
Nice yıhıldı yahıldı bu cihân
423. Yakılur Bagdâd u yıkılur Haleb
Yirine bir köy yapılmaz bu aceb
424. Gördügüñ cennet-sıfat iklîm-i Rûm
Bak nic’oldı yıkılup me’vâ-yı bûm
425. Gitdi nirede var-ısa bir kerîm
Gelmedi kimse yirine cüz’le’îm
426. Çün le’îm irer kerîmüñ yirine
Ne aceb ehl-i kerem ger yirine
427. Sorma bu işleri kim kandan gelür
Dahı yirden sanma ol andan gelür
DER-TEVHİD-İ BÂRİ-Yİ TAÂLÂ
428. Mülkine oldur tasarruf eyleyen
Kâfir ola dahı dürlü söyleyen
429. Yir-ile gök toptolu oldur ol hemân
Dahı nesne var diyü dutma gümân
430. Ol-durur ol Lâ-Yezâl u Lem-Yezel
Hem Ebed oldur Yakîn u hem Ezel
431. Her neyi kim gözlerüñ görür ‘ayân
Ol-durur ol anuñ içinde nihân
432. Geh Tatar geh Türk aña mazhar-durur
Sanma andan artuġı kim var-durur
433. Bu mezâhir kim görürsin uş ‘ayân
Kamu oldur söz bu kim itdüm beyân
434. Lu’betüz biz lu’bete itgil nazar
Kim niredendür bu eşkâl ü suver
435. Nireden ol cünbiş ü cûşiş nedür
Ol görinen çıkmak u gûşiş nedür
436. AHMEDÎ’nüñ ger sözin diñleyesin
Çarh esrârın kamu añlayasın
DER-HASBİHÂL-İ HİŞTEN VE İFTİHÂR-I BE-FAZL
437. Kim ne aklında anuñ vardur maraz
Ne sözinde bulınur hergiz araz
438. Sözleri eydür hakâyıkdur kamu
Fikrler ki_ider dekâyıkdur kamu
439. Hîç söz agzına almaz ol güzâf
Urmaz ayruklar gibi bî-hûde lâf
440. Öginüp dimez fülâne’d-dîn benem
Yâ-hûd ehl-i ‘izzet ü temkîn benem
441. Kendüye tâvûs-veş ‘âşık degül
Aña çün ‘anķâdur ol lâyık degül
442. Ben uluyam diyüben fikr eylemez
Adını her beytde zikr eylemez
443. Hîşten-binlik anuñ behri degül
AHMEDÎ’dür şükr GÜLŞEHRÎ degül
444. Kendüzin düzüp-durur ol bir fakîr
Kim aña muhtâcdur şâh u emîr
445. Kendünüñdür her ne varsa naķd-i hâs
Ayruġuñ ġışşından olmışdur halâs
DER-TA’RÎZ-İ BA’Zİ EZ-EKÂBİR-İ DEHR
446. Göñli anuñ bir güherdür şeb-çirâg
Nice görsün anı göz ki_olmaya sag
447. Kimse_anı ma’nî gözi-y-le görmedi
Ne kişidür niredendür sormadı
448. Çünki yoķdur asr ehlinde nazar
Lâ-cirem bî-ķadr düşdi bu güher
449. Bilmediler anı ne mazhar-durur
Nireden geldi vü ne gevher-durur
450. Nicesi bilsün anı her bî-basar
Gevheri hergiz bile mi pîle-ver
451. Müşg attâruñ dükânında olur
Ne-durur baytâr anı ne bilür
452. Sözi cândan nâzügirek söyledi
Lâ-büd anı az kişi fehm eyledi
453. Çün Yahûdî-tab’ oldı halk pes
Assı n’olmak nuţķ-ıla ‘İsî-nefes
454. Ol ki Şeyhoġlından ögrene maķâl
Bile mi ne reng-ile söyler Kemâl
455. Her ki ayruķlar sözini diñleye
Didügin Selmânuñ ol ne añlaya
456. Ol ki aña Sâmirî hem-dem ola
Buzagudur Mûsiden ne zevk ala
457. Tab’ kim ol perdelerden düşe dûr
Ne bile Dâvûdı nic’okur Zebûr
458. Ol kişi kim ola hem-tab’-cü’al
Gül kohus’ider dimâgına halel
459. Ol ki hû duta duhân-ı kül-hene
Döye bile mi hevâ-yı gül-şene
460. Kime kim reh-ber ola bûm u ġurâb
Yiri gûr-istândur u dîhi harâb
461. Kâmil-ile oturan bulur kemâl
Nâķış-ıla hem-nişînlikdür vebâl
462. Çün elif oldı musâhib lâm-ıla
Egri düşd’ol dahı anuñla bile
463. Gil gül-ile olduġı-y-çun hem-nefes
Zülfi müşgînler ķılur anı heves
464. Mushafa cild olduġı-y-çun edîm
Anı öpüp başına ķor her kerîm
465. Çün şebeh dürr-ile bir silke gelür
Sîm-berler boynına heykel olur
DÂSİTÂN-I VİLÂDET-İ İSKENDER VE SEBEB-İ NİHÂDEN-İ LAKAB BE-ZÜ’L-KARNEYN
466. Söylegil iy bülbül-i ankâ-sıfat
Kim her işden sende vardur ma’rifet
467. Bir nefes ür sözde kim Rûhü’l-Emîn
İşidicek anı kıla âferîn
468. Söyle kim senden gelen söz hûb olur
Her göñülde cân gibi mergûb olur
469. Çünki yaraşur saña söz söylemek
Hayf ola dilüñi hâmûş eylemek
470. Söylegil iy mürg-i kudsî söylegil
Bize bir zîbâ-hikâyet eylegil
MUKADDİME-İ DÂSİTÂN VE SIFAT-I BAHÂR
471. Bir seher-geh kim hevâ hoş-bû-y-ıdı
Yiryüzi tolu gül-i hod-rû-y-ıdı
472. Söz-ile düzmişdi bülbül sâzını
Râst itmişdi nüvâda âvâzını
473. Hem hevâdan saçılurdı müşg-nâb
Hem dökerdi ebr lü’lü-yi hoş-âb
474. Lâlenüñ yañahları hamrâ-y-ıdı
Nergisüñ ra’nâ gözi kehlâ-y-ıdı
475. Tolmış-ıdı gül-sitân berg ü nevâ
Olmış-ıdı cân-fizâ bâd-ı sabâ
476. N’ireye varsañ gül ü reyhân-ıdı
Bâg tolu mürg-ı hoş-elhân-ıdı
477. Sebze mînâ-reng ton geymiş-idi
Gül cevâhir hırmenin yaymış-ıdı
478. Kûh olmış-ıdı pîrûze-seleb
Lâle lü’lü-rîz ü gonca la’l-leb
479. Dürlü gevherle bezenmişdi çemen
Yiryüzin sîmîn düzetmişdi semen
480. Nergis almışdı ele zerrîn-kadah
La’l-gûn itmişdi gül yüzin ferah
481. Bâg içinde_oturmış-ıdı şâd-kâm
Feylekûs öñinde gül elinde câm
482. Mutrib olmış-ıdı nüvâda perde-sâz
Sâki itmiş-idi çemende bezme sâz
483. Sanasın kim meclis olmış-ıdı Behişt
Âb-ı Kevserdi mey-i anber-sirişt
484. Gâh mutrib düzer-idi sâz-ı ûd
Gâh bülbül söz-ile_iderdi sürûd
485. Şemse-i gül zînet-i nevrûz-ıdı
Sûret-i sâkî bahâr-efrûz-ıdı
486. Sebze tolu lü’lü-yi lâlâ-y-ıdı
Lâlenüñ la’li çemen-ârâ-y-ıdı
487. Feylekûs oturur-iken şâd-kâm
Bir kişi geldi didi iy nîg-nâm
488. Müjde olsun kim bugün vakt-i seher
Oldı tâli’ kevkebi feth ü zafer
489. Bir mübârek kevkeb iy şâh-ı zemen
Togdı_Esedde Müşterî vü Zühreden
490. Nice kevkeb k’aña gün hayrân olur
Nûrı-y-ıla yiryüzi tâbân olur
491. Bir melik-zâde vücûda geldi i şâh
K’aña mihr ü mâh olısar tâc-gâh
492. Bir nebîre kıldı rûzî Hak saña
Kim felek hem-tâ getürmedi aña
493. Togdı bir ogluñ k’olısar bahtiyâr
Tâc u taht anı kılısar ihtiyâr
494. Nûr-ı devlet-durur ol ser-tâ-kadem
Sıdk-ıla mihrinden ürür subh dem
495. Şâd oldı Feylekûs-ı nâmever
Virdi müjde getürene sîm ü zer
496. Sîm ü zer hoşdur be-gâyet virmege
Virmeseñ meyl itme anı dirmege
497. Pes müneccim getürüp her bâb-ıla
Tâli’in gördürdi usturlâb-ıla
498. Tâli’ü hîlâcını çün bildiler
Kamu yılduzı şerefde buldılar
499. Lîki arada Utâriddi hemân
Kim Şeref Burcında degüldi ol zamân
500. K’altı yılduz çün Şeref Eyvân alur
Pes ‘Utârid dahı dürlü evde olur