Yardım:YKY Genel Yayın Yönetmeni Raşit Çavaş’ın telif açıklaması

YKY Genel Yayın Yönetmeni Raşit Çavaş’ın telif açıklaması

→

Ceviz kabuğuna sığacak şekilde bu sayfa: YKY Genel Yayın Yönetmeni Raşit Çavaş’ın açıklaması şöyle:Şiirlerin çevresinde ticari amaçlı hiçbir reklam malzemesi ya da sitesi reklamı olmaması; şiirlerin metinlerinin orijinalliğinin ve değiştirilmemiş olduğunun YKY tarafından denetlenmesi; çok uzun şiirler hariç olmak üzere, tanıtım amacıyla en fazla 10 şiir örneği verilmesi şartlarıyla, internet sitelerine izin verilmesine karar verilmiştir.

“Şiir” diye Google’a girdiğinizde 12 milyona yakın site girişi bulunan internette şiir yayınlayan sitelerdeki genel durum şöyle:

Şiir yayınlayanların biri hariç hepsinde reklam var. Hepsi de apaçık reklamlardan para kazanan ticari siteler. YKY’nin şairlerinin şiirlerini izinsiz ve (tabii ticari oldukları için de) telif haklarını ödemeden yayımlayan sitelerdeki reklamların içinde arkadaş, sevgili, partner bulanların reklamları, bilgisayar oyunları reklamları, cep telefonu resimleri, cep telefonu melodileri reklamları bazen ekranı kaplayabiliyor. Tabii yasadışı kaydedilmiş MP3 müzik dağıtan site reklamları, video satış, hediye siteleri reklamları da. Sitelerde rüya yorumları, günlük fallar bölümleri de var... Bu sitelerin çoğunun aşk mektupları, burç, eğlence, forum, arkadaşlık, hatta canlı sohbet bölümleri de var. Böyle bir sitenin şiir adı altında para kazanmak için yapılmış bir site olduğunu kimse inkâr edemeyecektir.

Bir Nâzım Hikmet şiirinin yanında bir fıkra sitesinin, bir yemek pişirme sitesinin reklamları yer alabiliyor. Bir Nâzım Hikmet şiirinin tepesinde “sefkili” arayanlara arkadaş bulan sitenin ilanını da bulabilirsiniz. Bir başka sitede ise “Açların Gözbebekleri” şiirinin yanında, alay edermişçesine 925 ayar gümüş kolye ve orijinal Versace saat reklamlarını görüyorsunuz. Aynı sayfada, İslamiyet sitesinin tavsiye edildiğini de öğreniyorsunuz. (Bazı siteler ise daha çok reklam almak uğruna, aynı siteyi farklı adlar ve tasarımlarla tekrar eden yerler.)

Bazı sitelere, dilediginiz şairin adıyla giriş yapabiliyor ve kendi şiirlerinizi o ünlü ad yazmış gibi yazabiliyorsunuz da... Bu yüzden, bir sitenin 16 bine yakın şairden 300 bine yakın şiiri var. (Türkiye’de önde gelen şairlerin kitaplarının 1000 basıldığını düşünürsek, bu şiir meraklılarının şiir kitabı okumadığı da ortada.)

Şiirlerin kırpılmış, eksik, yanlış hatta uyduruk olup olmadıklarını denetleyecek bir yer yok. Üstelik bir sitenin yaptığı uydurma, (genellikle şiirler birbirlerinden kopyalandığından, ilk yapanın emeğini yağmalamak artık bir internet geleneği olduğundan) sonsuz kere tekrarlanabiliyor.

1. Şiirler şairlerden ve mirasçılardan en ufak bir izin alınmadan ve sanat eserleri bazen değiştirilerek çoğaltılmaktadır. Bu ahlaki bir zafiyettir. Kesinlikle önlenmesi gerekir.

2. Sitelerde ticari bir meta haline getirilen şiirler için şairlere ve vârislerine bir kuruş ödenmemektedir. Bu ticari bir suçtur.

3. Şairler bazen kitap halindeki antolojilere bile girerken kimlerle birlikte olacakları konularında titiz insanlardır. Durum böyle iken, önde gelen şairlerimizi 16 bin şairden biri yapmak ve sağlarına sollarına, üstlerine altlarına hak etmedikleri reklamları koymak, en hafif deyimle bu şairlere hakarettir.

4. Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, bu şairlerimizi anlaşmalarla sadece geçici olarak temsil etmektedir. Bu yüzden siteler üzerindeki bütün yaptırımları sadece temsilci sıfatıyla ve vârislerin dileğiyle yapmaktadır.

5. Gerçek şiirseverlerin ve telif hakları YKY’de olan ya da olmayan şairlerimizin, internet özgürlüğü adı altında maddi ve manevi hakları ayaklar altına alınan değerli şairlerimize yapılanlar konusunda bizimle olduklarını bildiren mesajları ise ne kadar haklı olduğumuzu gösteriyor.

Raşit Çavaş YKY Genel Yayın Yönetmeni