30
Düzensiz göçmen işçi. Türkiye'deki göçmen işçilerin çoğunluğu çalışma izinleri olmadan ve istihdam piyasasında düzensiz olarak çalışmaktadır. Türk iş piyasasında yer alan düzensiz göçmenler iki kaynaktan gelmektedirler Birincisi Türkiye'ye başka ülkelerden çalışma izni olmayan turist vizesi gibi yasal yolla giriş yapanlardır. İkincisi ise, Suriyeli göçmenler gibi çalışma izni olmadan sığınmacı statüsüne sahip olanlardır. Bu projenin konusu, amacı ve kapsamı TC. vatandaşı olmayan herhangi bir göç biçimi ile ülkeye gelen ve ülkede bir süredir yaşayan kişilerin uğradıkları ayrımcılığı ve hak ihlallerini ortaya koyarak çalışma ve yaşam koşullarını incelemektir. Bu nedenle işgücü piyasasındaki yabancı kişileri tanımlamak için 'düzensiz yabancı göçmen işçi/düzensiz göçmen işçi/göçmen işçi' adlandırması kullanılacaktır. Bu nedenle, geçici sığınmacı statüsü bulunan Suriyeli sığınmacılar, turist vizesi ile Türkiye'ye giren ve diğer herhangi bir göç biçimi ile ülkeye gelen yabancılar 'düzensiz yabancı göçmen işçi/düzensiz göçmen işçi/göçmen işçi olarak adlandırılacaktır.
çay, pamuk, kayısı, bakliyat, şeker pancarı, narenciye, üzüm, Antep fıstığı ve sebze gibi bitkisel ürünlerin hasadında yabancı göçmenler mevsimlik tarım işçisi olarak çalışmaktadırlar. Hayvancılıkta Azeri göçmenler, çay ve fındık toplama işinde Gürcü göçmenler yoğun olarak çalışmaktadır. Suriyeliler ise Türkiye'ye gelmeye başladıkları 2011 yılından itibaren birçok ürünün tarımsal üretiminde yerli işçilerin yerini alan asıl işçiler hâline gelmeye başlamışlardır.
Türkiye'de mevsimlik gezici tarım işçisi olarak çalışan göçmenlerin hemen hemen hepsi düzensiz göçmenler olarak çalışma izinleri olmaksızın kayıtdışı çalışmaktadırlar. Azeri ve Gürcüler Türkiye'nin sınır kapılarından aldıkları vizelerle ülkeye giriş yapmaktadırlar. Bu vizeler turist vizesi olup, göçmenlere çalışma izni vermemektedir. Fakat bu vizeler uygulamnada bir nevi mevsimlik tarım vizesi işlevi görmektedir. Suriyelilerin ise Türkiye'de geçici koruma statüsü ile kayıt altında olsalar da yasal olarak çalışma izinleri bulunmamaktadır. Türkiye'de mevsimlik tarımsal üretimde çalışan göçmen işçilerin çoğu Türkiye'ye yasal yollarla girmiş olsalar bile çalışmak için yasal çalışma izinleri bulunmamaktadır. Oysaki hem Suriyelilerin Türkiye'de çeşitli sektörlerde kayıtdışı olarak çalıştıkları hem de Azerbaycan ve Gürcistan'dan yapılan girişlerin önemli bir kısmının işgücü piyasasına katılmak maksatlı ülkeye giriş yaptıkları bilinmektedir.
Türkiye'de mevsimlik tarım işini toplumun en yoksul kesiminin uğraşı hâline getiren yapısal özelliği, çalışma ve ücret koşullarının olumsuzluğudur. İşte bu olgu, bu işte çalışanlar için farklı etnik, dinî ya da kültürel kimliklerine bakmaksızın ciddi bir yoksulluk ve sosyal dışlanma döngüsü yaratmaktadır. Mevsimlik tarımsal üretimde göçmen işçilerin varlığı aynı zaman-
