Sayfa:Nutuk vesikaları.pdf/18

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa istinsah edilmiş

Kongre’yi Meclis-i Meb’ûsân mahiyetinde göstererek esasen bir seneye karîb müddetten beri her defa Kanun-ı Esasî’nin madde-i müteallikasına muhâlif hareket eden hükümetin millete bigayri hakkın atf-ı cürüm eylemesi hakikatin ne derecelerde tahrif edildiğine bâriz bir numunedir.

Memûrîn-i mülkiye ve askeriyenin menâfi-i âliye-i vataniyeyi muhafazaya hâdim heyetlerden ibaret olması itibarıyla da aynı gayeyi temîne matûf olan makasid-i milliye için ellerinden gelen sühûleti ve muâveneti ibrâz eylemeleri icap ederken men’ ü zecr ile ihtar buyurulmaları ezhân-ı beşerin hüsn-i tevile kudretyâb olamayacağı mesâildendir.

Millet, ezher-cihet muhill-i hukuk ve muhâlif-i siyaset ve ihtiyat olan beyânât-ı vâkıânın tashîh ve tekzîb ve keyfiyetten, Bâbıâli cânibinden Kongremize itminân-bahş olacak vechile, ma’lumât ita buyurulmasını ve müdafaa-i hukuk-ı milliyede iltizâm-ı basiret ve teenni olunmasını ve efkâr-ı umumiyeyi tatmîn etmek üzere Meclis-i Meb’ûsan’ın bilâ-ifâte-i zaman ictimâa davet edilmesini derkâr olan hakk-ı tabiisine istinâden istirham eylemekte yek-zebândır. Sevgili pâdişâhımız.

Umumî Kongre


7.8.335
Kongre Reisi Mustafa Kemal Paşa Hazretleri tarafından Kongre’nin hitamında îrâd edilen nutuktur.


Muhterem Efendiler,

Milletimizin ümid-i necât ile çırpındığı en heyecanlı bir zamanda fedakâr heyet-i muhteremeniz her türlü mezâlime katlanarak burada, Erzurum’da toplandı. Hassas ve necîb bir ruh ve pek salâbetli bir iman ile vatan ve milletimizin halâsına ait esaslı mukarrerât ittihâz etti. Bilhassa bütün cihana karşı milletimizin mevcudiyetini ve birliğini gösterdi.

Tarih bu kongremizi şüphesiz ender ve büyük bir eser olarak kaydedecektir. Heyet-i muhteremenizin, rüfeka-yı kirâmımın hakkımda gösterdiği samimî muhabbet ve itimat âsârına buradan alenen teşekkür etmeyi bir vecibe addederim. Bu felâhpîrâ ictimâımız, hitam-pezîr olurken Cenâb-ı Vâhibü’l-âmâl Hazretlerinden avn ü hidayet ve Peygamber-i zî-şânımızın ruh-ı pür-fütûhundan feyz ü şefaat niyazıyla vatan ve milletimize ve devlet-i ebed-müddetimize mes’ûd akıbetler temenni ederim.


24 Ağustos 335
Erzurum Vilâyet-i Aliyyesine


Atûfetlû Efendim Hazretleri,

Şarkî Anadolu’da mevcut olup aynı maksat ve gaye ile şimdiye kadar teşekkül etmiş olan bi’l-cümle millî cemiyetler Erzurum ’da akdettikleri ma’lûm Kongre kararıyla “Şarkî Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” nâm-ı müştereki altında ittihat ve ittifak eylemişlerdir.

Cemiyetimizin merkezi elyevm Erzurum’dur. Heyet-i idâresi demek olan “Heyet-i Temsiliye”si azasının isim ve hüviyetleri ber-vech-i zîr derc ve matbû nizamname-i esasîsinden iki nüshası merbuten takdim edilmiştir. Cemiyetler Kanunu’na tevfîkan ilmühaberinin tarafımıza itası zımnında işbu beyannamemiz makam-ı âlilerine takdim olunur. Ol bâbda emr ü irâde hazret-i men’ lehü’l-emrindir.

Mustafa Kemal


Mustafa Kemal PaşaSâbık Üçüncü Ordu Müfetişi, askerlikten müstafi

Rauf BeyBahriye Nâzır-ı Esbakı

İzzet BeySâbık Trabzon Meb’ûsu

Raif EfendiSâbık Erzurum Meb’ûsu

Servet BeySâbık Trabzon Meb’ûsu

Şeyh Fevzi EfendiErzincan’da Nakşi Şeyhi

Bekir Sami BeyBeyrut Vali-i Sâbıkı

Sadullah EfendiSâbık Bitlis Meb’ûsu

Hacı Musa BeyMutki Aşiret Reisi


Sivas’dan,
22.8.335
Vusûlü: 23


K. O. 15 Kumandanlığı’na


C: 21/22.8.35 ve 2514 şifre:

Nizamnamenin bugün de bir kısmı gelmiş ve bazı kelimatı tamamıyla halledilememiştir, iki ve dördüncü maddelerin intişârını