cereyân etmemiş olduğundan mîr-i mûmâileyhin fikir ve kanatinin ne merkezde olduğunu bilemiyorum. Ancak Refet Bey’le burada görüştüğüm zaman bana Salâhattin Bey’in bizimle hem-fikir olduğunu ve fakat icabında İngilizlere mukavemet edecek kadar cür’et gösteremeyeceğini ihsâs etmişti. Binâenaleyh Salâhattin Bey’in Kâzım Karabekir Paşa’ya vereceği cevap hakkında ve şimdiye kadar zât-ı sâmîleriyle cereyân etmiş ve edecek olan muhhaberâtın aksâm-ı mühimmesinden vakt ü zamanıyla tenvîr buyurulmaklığımı hassaten istirham eylerim. Refet Bey ile Amasya’da üç gün bulunduk. Dün 18 Temmuz 35’te Sivas’a hareket etti. İstifasının kabulüne dair Harbiye Nezareti’nden henüz bir cevap gelmemiştir. Ünye ile Niksar arasında iki taburumuz hâl-i harekettedir. İcabında mezkûr istikametin seddi için tedâbîr-i lâzime ittihâz kılınacağını arz ile takdim-i ihtirâmât eylerim.
Mehmet Arif
10 Temmuz 35
191
Heyet-i İdare Reisi Raif Efendi
Heyet-i İdare Azasından Mütekaid Binbaşı Süleyman Bey
Heyet-i İdare Azasından Mütekaid Binbaşı Kâzım Bey
Heyet-i İdare Azasından Albayrak Gazetesi Müdürü Necati Bey
Heyet-i İdare Azasından Dursun Beyzade Cevat Bey
Vatanı parçalanmaktan, hukuk-ı milliye ve saltanat ve hilâfeti çiğnenmekten kurtarmak emeliyle açılan mücahede-i milliyeye bi’l-istifa bir ferd-i mücahit sıfatıyla iştirak buyurduklarına dair dest-i tevkîre alınan 9 Temmuz 35 tarih ve 346 numaralı tezkere-i aliyyeleri umumî bir vecd ü ihtiram ile alındı. Tarihimize kıymetli sahifeler ilâve eden hayat-ı askeriyenizden çekilmek yolundaki fedakârlığı minnet ve şükranla karşıladık. Erzurum’luların zât-ı âli-i vatanperverânelerine karşı beslemekte olduğu itimat ve hürmeti bu vesile ile de arzı bir vecibe addettik. Samimî ihtiramlarımızı sunarken Cemiyetimizin başına geçerek vatanın temîn-i selâmetine ve hukuk-ı millet ve saltanatın muhafazasına ma’tûf âmâl-i milliyenin tahakkukuna hasr-ı himmet buyurmalarını müsellem olan hamiyet-i vataniyelerinden temenni eyleriz. Leffen takdim kılınan talimatta muharrer olduğu vechile vezâif-i muhtelife-i vataniye ile mükellef bulunan heyet-i faalemiz riyâsetinin zât-ı sâmîleri ve riyâset-i saniyesinin muhterem Rauf Beyefendi Hazretleri tarafından kabul buyurulmasını ve heyet-i maruzaya heyetimizden de bâlâda esâmileri muharrer zatların tayin ve tefrîk edildiğinin arzıyla temenni-i muvaffakıyât ve kesb-i şeref eyleriz efendim hazretleri.
Vilâyât-ı Şarkiye Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti
Raif
Pek aceledir.
Şifre
162
Fuat Paşa Hazretlerine
- Hoca Raif Efendi Hazretlerinin işbu telgrafnamesini emniyetli bir surette Dersaadet’e keşîde ve îsâliyle beraber bir cevâbının yine aynı tarîkle müstacelen celp ve tebellüğü istirham olunur.
- Dersaadet’te Vilâyât-ı Şarkiye Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti Riyâseti’ne:
Posta ile mürsel raporun vusûlünü arz etmiştim. Vilâyât-ı Şarkiye Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti namına akdine teşebbüs olunan Erzurum Kongresi’ne aynı makasid-i milliye ile müteşekkil ve fakat meselâ Trabzon Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti gibi başka nam taşıyan cemiyetler dahi murahhaslar göndermiştir. Binâenaleyh kongre sırf Vilâyât-ı Şarkiye Müdaafa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti kongresi olmayıp muhtelif millî cemiyetler namına da teklif edilmiş bir kongre olduğu dermeyan edilmiştir. Bu suretle derdest-i küşâd olan kongre hem Cemiyetimizin ve hem de aynı gaye ve maksad-ı millî ile teşekkül etmiş diğer bazı cemiyetlerin iştirakiyle daha umumî bir şekil almış oldu. Bu vechile Hilâfet-i İslâmiye ve Saltanat-ı Osmaniye’nin hârisi ve buralardaki hukuk-ı İslâmiye’nin cidden muhafızı olabilecek mahiyet kesbetmiş olduğunu arzeylerim. Evvelce Üçüncü Ordu Müfettişliği’ne ve hâiz-i ehemmiyet bir salâhiyetle buraların muhafaza-i asayişine tayin buyurulup vazifesini teshîl edecek surette kendisine müzaheret ve muâvenet-i kâmile ifası taraf-ı âlilerinden de iş’âr buyurulan Mirliva Mustafa Kemal Paşa Hazretleri, vazifesi uğrunda birçok çalıştıktan sonra mübarek vatan ve milleti parçalanmak tehlikesinden kurtarmak ve Yunan ve Ermeni âmâline kurban etmemek için açılan mücahede-i milliye uğrunda milletle beraber serbest surette çalışmağa sıfat-ı resmiye ve askeriyesi mâni olmağa başladığından sine-i millette bir ferd-i mücahit suretiyle çalışmak üzere silk-i celîl-i askerîye vedaen istifa etti.
