1. GİRİŞ
Gelişmekte ve sanayileşmekte olan her ülkenin ekonomisini doğrudan etkileyen faktörlerin en başında gelen madencilik faaliyetleri; geçmişten günümüze kadar tüm insanlık tarihi boyunca insanların yaşam şekillerine doğrudan ya da dolaylı bir şekilde yön vermişlerdir. İnsanlar yaşamını devam ettirebilmek için doğadan faydalanmak zorundadırlar. İnsanlar temel besin ihtiyaçlarını karşılayabilmek ve hayatlarını kolaylaştırmak için farklı çağlarda farklı madenler kullanmışlar ve sürekli yer altı kaynaklarına ihtiyaç duymuşlardır.
Krom aslında tarihi çok eski olmayan bir metaldir. Kromu 1797'de Fransız kimyacı Louis Nicolas Vauquelin Sibirya'da bulunan bir cevher örneğinin içinde bulmuştur. Ancak Birinci Dünya Savaşına kadar krom fazlaca kullanılan bir metal olmamıştır. 1913'de İngiliz bilim adamı Harry Brearley top namlusu dökümünde kullanılacak çelikler üzerinde araştırma yaparken hurdalığındaki bütün çeliklerin bir kaçı dışında paslandığını görmüştür. Birkaç parçayı incelemiş ve içlerinde %14 oranında krom bulunduğunu saptamıştır. Bu buluş bıçak, çatal, kaşık ve başka eşyaların yapımında kullanılan paslanmaz çeliklerin geliştirilmesini olanak kılmıştır (Bayat, 2009). Kromun paslanmaz, ısıya ve darbeye karşı mukavemetinin fazla olması özelliğinden dolayı savunma sanayindeki kullanımı da çok önemli olup krom'a jeopolitik önem kazandırmıştır.
Krom, Yunan dilinde renk anlamına gelen chrome'den alınmış olup, sert parlak ve gümüşi renkte bir metale verilen isimdir. İngilizce ve Türkçe'de ise otomabillerin parlak ve paslanmaz çelik aksamına 'krom' denilmiştir. Daha sonraları, Türkçe'de krom sözcüğü, tabiatta oksit halinde bulunan kromite ve krom cevherine verilen bir isim olmuştur (Ağaçayak, 2004).
2. MADENCİLİĞİN VE KROMUN TARİHSEL GELİŞİMİ
İnsanoğlu toplayıcılığı bırakıp üretmeye başladığı zamandan günümüze kadar madenlere ihtiyaç duymuş ve kullanmışlardır. İlk zamanlarda (Yontma taş çağı-Yeni taş çağı) silis içerikli kayaçlardan balta türü aletler yapmışlardır. Bu aletleri kullanıp geliştiren insanlar avlanmayı öğrenmişlerdir. Artık insanlar birlikte hareket edip birlikte yaşamaya başlamışlardır. İşlenmesi kolay olan kayaçlardan günlük hayatta ve tarımda kullanacağı aletler yapmaya başlamışlardır. Maden devrinde (Bakır. Tunç-Demir çağı) insanlar bakır, kalay ve demiri kullanarak artık daha sağlam aletler yapmaya başlamışlardır. Bu insanların büyük devletler, medeniyetler kurmasını getirmiştir. Yeni
Culture Symposium, 18-20 April 2012 Batman, TURKEY
Journal of Life Sciences, Volume 1, Number 2, (2012)
