Sayfa:Francesco Redi’nin Biyogenez Deneyi.pdf/1

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa doğrulanmış

ALKÜ Fen Bilimleri Dergisi 2019, 1(3): 144-147
e-ISSN:2667-7814

Francesco Redi’nin Biyogenez Deneyi

Can Abdullah GÜNAY1*
1 Gazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye.

  • canabdullah.gunay@gazi.edu.tr

Özet

Çalışmamızda, İtalyan biyolog Francesco Redi (1626-1697)’nin Spontan Nesil Teorisi’ni test ettiği deneyi incelenmiştir. F. Redi, bu deneyine, Esperienze Intorno alla Generazione degl'Insetti (Böceklerin Jenerasyonu Üzerine Denemeler, 1668) isimli eserinde yer vermiştir. Redi, bu çalışmasında, “kontrollü deney” yöntemini uygulamıştır. Deney, canlıların yine canlı maddelerden oluştuğunu savunan Biyogenez Teorisi’ni ampirik olarak desteklemiştir.
Anahtar Kelimeler: Francesco Redi, spontan nesil teorisi, kontrollü deney, abiyogenez, biyogenez.


1. GİRİŞ

ⅩⅧ. yüzyıla kadar organizmaların spontan jenerasyon yoluyla ortaya çıktığına inanılmıştır. Bu görüş, kuramsal olarak Aristoteles’in Hayvanların Tarihi (History of Animals) adlı eserinde ele alınmıştır. Örneğin bu eserde, böceklerin; hayvan gübresi ve eti, çamur, yapraklardaki çiy ve diğer organik ve inorganik maddelerden ortaya çıktığı ileri sürülmüştür. Ayrıca, bazı balık türleri ve yılanbalığının nehir yatakları ve kumlardan türediği savunulmuştur. Antik Yunan’da ortaya çıkan bu görüş, İslâm coğrafyasında da karşılık bulmuştur. Örneğin, Ⅹ. yüzyılda Bağdat’ta yaşadığı düşünülen İbn Vahşiyye’nin, el-Filâḥatü’n Nabaṭiyye adlı eserinde, tevellüd düşüncesine yer verilmiştir. Tevellüd, bitki ve hayvanların erkek ve