kapsamındaki hak ve özgürlükler bakımından uygulanabilecektir[1]. Buradan varılacak sonuca göre, Sözleşme'de yer almayan hak ve özgürlükler bakımından meydana gelen bir ayrımcılık halinde, Sözleşme kapsamında bir ayrımcılık söz edilemeyecek ve AHİM'e yapılacak başvuru yargısal denetime tabi tutulamayacaktır. Sözleşme” de hak ve özgürlükler bakımından sınırlı uygulama olsa da, konuyu ayrımcılık türleri bazında ele aldığımızda sebepler sınırlı değildir. Maddede yer alan; “Herhangi başka bir duruma dayalı ayrımcılık” ifadesi, birçok farklı şekilde ayrımcılığın yapılabileceğinin ve bunların her birinin yasaklandığı anlamına gelmektedir. Örneğin, maddede yer almamasına karşın cinsel yönelim, belli bir zümre ya da aileden olmak, engellilik, yaş gibi nedenlerden dolayı ayrımcılığın olduğu haller de Sözleşme kapsamında kabul edilerek, AİHM denetimine tabi tutulabilecektir.
Sözleşme'nin 14. maddesi devletlere var olan eşitsizlikleri gidermek için gruplara farklı davranmayı yasaklamamaktadır. Aksine bazı hallerde objektif ve makul bir haklı neden olmadan eşitsizliği gidermek için farklı muamele yapılmaması, bu maddenin ihlaline yani ayrımcılığa neden olabilmektedir. AİHM; Belçika dil davasında verdiği kararda, farklı muamelenin haklı olması için bazı ölçütler zikretmiştir. Bunlar, amacın meşru olması, demokratik toplumda gereklilik, orantılılık ve ölçülülüktür[2]. Farklı muamelenin haklı olmasında aranan şartlarda AİHM kararları ile Anayasa Mahkemesi kararları benzerlik göstermektedir. Anayasa Mahkemesi'ne göre: “Kamu yararı veya haklı nedenle getirilen farklı düzenlemelerin; anlaşılabilir, amaçla ilgili, adil ve makul olması gerekir[3]."
AİHS'nin 12 Numaralı Ek Protokolü ile ana sözleşmede belirlenen hakların kapsamı genişletilmiştir[4]. AİHS'nin 12 Numaralı Ek Protokol'ünün 1. maddesinde ayrımcılık genel olarak yasaklanmıştır. Buna göre; "1. Hukuken temin edilmiş olan tüm haklardan yararlanma, cinsiyet, ırk, renk, dil, din, siyasi veya diğer kanaatler, ulusal ve sosyal köken, ulusal bir azınlığa mensup olma, servet, doğum veya herhangi bir diğer statü bakımından hiçbir ayrımcılık yapılmadan sağlanır. 2. Hiç kimse, 1. paragrafta belirtildiği şekilde
- ↑ Tezcan, D./ Erdem, R.M./Sancaktar, O.; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında Türkiye İnsan Hakları Sorunu, Ankara, 2004, s. 524.
- ↑ Doğru, O.; Belçika'da Eğitim Dili Davası, İnsan Hakları Kararlar Derlemesi, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul, 1998, s. 39.
- ↑ Ayrıntılı bilgi için bkz., s. 33.
- ↑ Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne Ek 12 Numaralı Protokol, tam metni: https://humanrightscenter.bilgi.edu.tr/tr/content/62-avrupa-insan-haklar-sozlesmesine-ek-12- numaralprotokol/(E.T.: 08/08/2019)
