uğramama gibi haklar yer almaktadır[1]. İHEB'ne göre kasıtlı olan Sözleşme'de, sosyal ve ekonomik haklara ise hiç yer verilmemiş yalnızca temel ve siyasi haklar ele alınmıştır[2].
Sözleşme, temelde İHEB ile benimsenin ilkeleri benimsemiştir. Ancak İHEB'den uygulanabilirlik bakımından farklıdır. Sözleşme ile yargısal bir denetim mekanizması oluşturulmuştur. Sözleşme'nin sonradan eklenen protokollerden önceki ilk hali ile başta üç farklı denetim organı bulunmakta idi. Bunlardan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AHİM) ana denetim organıdır. Diğer denetim organları ise İnsan Hakları Komisyonu ve Bakanlar Komitesi'dir. 1 Kasım 1998 tarihinde yürürlüğe giren AİHS'ne Ek 11 Numaralı Protokole bağlı olarak denetim organlarından İnsan Hakları Komisyonu ile eski AHİM kaldırılmıştır[3]. Böylece artık bireysel ve devletlerarası başvuruların yapılacağı merci yalnızca AHİM haline gelmiştir[4].
Yargısal bir denetim mekanizmasına sahip olan AİHS, BM tarafından kabul edilen uluslararası sözleşmelerden de bu özelliği nedeniyle ayrılmaktadır. Maddi olarak bir bağlayıcılığı olması sebebiyle, hakları güvence altına almakta daha etkin bir usul ve denetime sahiptir. Bu bakımdan, AİHS'nin en önemli özelliği yargısal denetim mekanizmasına sahip olmasıdır[5]. Ortak bir güvence sisteminin varlığı sayesinde, üye devletlerin insan haklarına ilişkin tutum ve davranışlarının daha kontrol edilebilir bir düzeyde kalması sağlanmaktadır[6].
Sözleşme'nin 14. maddesinde ayrımcılık yasaklanmıştır. Buna göre, “Bu Sözleşme'de tanınan hak ve özgürlüklerden yararlanma, cinsiyet, ırk, renk, dil, din, siyasal veya diğer kanaatler, ulusal veya toplumsal köken, ulusal bir azınlığa aidiyet, server, doğum başta olmak üzere herhangi başka bir duruma dayalı hiçbir ayrımcılık gözetilmeksizin sağlanmalıdır.” şeklinde yer almaktadır. Sözleşme kapsamındaki hak ve özgürlükler ayrımcılık yapılmadan uygulanmalıdır. Ayrımcılık yasağı, yalnızca sözleşme
- ↑ Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, tam metni: https://www.danistay.gov.tr/upload/avrupainsanhaklarisozlesmesi.pdf (E.T.: 25/10/2019)
- ↑ Sur, s. 5.
- ↑ Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne Ek 11 Numaralı Protokol, tam metni: https://humanrightscenter.bilgi.edu.tr/media/uploads/2015/07/29/AIHS ll.protokol.pdf, (E.T.: 29/10/2019)
- ↑ https://humanrightscenter.bilgi.edu.tr/tr/content/43-avrupa-insan-haklar-mahkemesi/, (E.T.: 29/10/2019)
- ↑ Kapani, s. 70-71.
- ↑ Batum, S.; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türk Anayasal Sistemi Etkileri, İstanbul, 1993, s. 25-26.
