Sayfa:Şiirsel Bir Savaş Anzak Günlüklerindeki Şiirlerde Gelibolu Muharebeleri.pdf/1

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa doğrulanmış
ÇANAKKALE ARAŞTIRMALARI TÜRK YILLIĞI


Yıl/Year 17 Sayı/Issue 30 Bahar/Spring 2021 ss.229-243


Geliş Tarihi: 25.03.2021
Kabul Tarihi: 05.04.2021
 
 
Şiirsel Bir Savaş:

Anzak Günlüklerindeki Şiirlerde Gelibolu

Muharebeleri[1]

Mehmet Ali ÇELİKEL[2]



  Öz


  Birinci Dünya Savaşında, Çanakkale Boğazı'nda Türk ve Britanya orduları arasında sekiz ay süren çarpışmalar boyunca, Anzak birlikleri olarak bilinen, Avustralya ve Yeni Zelanda birlikleri Gelibolu'da karargâh kurmuşlardır. Anzak askerler tarihe kişisel olarak tanıklık ederek günlükler tutmuşlar ve mektuplar yazmışlardır. 1915'teki Gelibolu muharebeleri sırasında tutulan Anzak günlükleri yalnızca ikincil tarihsel kaynaklar değildir. Aynı zamanda kendilerini şiirle ifade ederek rahatlatmak isteyen askerler anılarını da kayda geçirmektedir. Kimi Anzak askerleri günlüklerinde şiirler de yazmışlar ve savaşın zorlukları ve acılarına şiirin lirizmiyle katlanmaya çalışmışlardır. Bu şiirler yalnızca tarihsel gerçeklerin yansımaları değil, savaşın acı betimlemeleri olarak da karşımıza çıkmaktadırlar.


  Bu makale Anzak askerlerin günlüklerindeki şiirlerde savaşın bireyler üzerindeki etkilerini incelemektedir. Günlüklerdeki şiirler tarihsel kaynaklar olarak değil, tarihi şiirin bir malzemesi olarak kullanan metinler olarak okunmaktadır. Çalışmada tarihsel olayların şiir yazımının ardındaki ana etken olmadığı, tersine şiirin temel kaynaklarından biri olduğu da vurgulanmaktadır.


  Anahtar Sözcükler: Tarih, şiirsellik, Çanakkale Savaşları, günlük yazımı.


  1. * Bu çalışma, 113K105 nolu, “Düşmanlıktan Kalıcı Dostluğa: Türk ve Anzak Askerlerinin Günlüklerinden ve Anlatılarından Kültürel Yansımalar” başlıklı TÜBİTAK Projesi desteği ile gerçekleştirilmiştir.
  2. #8 Prof. Dr Mehmet Ali Çelikel Pamukkale Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü. macelikel@pau.edu.tr