ise de birinci madde ile açık bir tezat göstermiştir. Bundan başka Erzurum kongreleri âzalarının da itirazın mucip olan diğer nokta vardı ki, o da şudur :
Acaba Şark vilâyetlerinin veya herhangi bir kısmı ortada dönen şayialar veçhile düşmanlara terkolunur, fakat sair vatan kısımlarının istiklâlini müeyyet bir sulh muahedenamesi ortaya çıkarsa acaba taahhüt altına giren Sivas kongresi uzun harplerden yorulmuş olan halk ve orduya müstakil bir Türk devleti şekli ile teklif edilen bir sulhu reddettirebilecekler mi idi? Daha Erzurum kongresi esnalarında bazı kumandanlar bile bu gibi bir felâketi hazmedeceklerini söylemişlerdi. Bu gibi bir vaziyette ancak Erzurum kongresi mukarreratı veçhile icrai harekât mümkün olacaktı.
Sivas kongresi mukarreratının birinci maddesindeki sakatlığıyla ve Erzurum kongresindeki heyeti temsiliyesini tevsi ederek tek bir heyeti temsiliye yapmakla imkânı maddisi olmıyan bir taahhüde bağlandı ve Erzurum Heyeti temsiliyesile kongre mukarreratını bel'eder bir vaziyet ihdas etti.
Bu vaziyet karşısında bu kongrenin sakin ve her tesirden âzade çalışmadığına kani olarak bu esnada Elâziz Vali A. Galibin (Ordumuzun erkânıharp ümerasındandı.) İstanbuldan aldığı emirle kongreyi Kürtlerle basmak teşebbüsünden naşi kongrede mücadelede bulunan iki muhtelif zümrenin efkârını ki (Biri Osmanlı camiası velevki manda altında diğeri Misakı millî hududu dahilinde müstakil bir Türk devleti) te'lif edemeden alelâcele dağılma kararını verdi ve her iki fikri şamil olan mukarrerat bu suretle birbirini nakzeden birinci ve altıncı maddeleri havi olarak ve Erzurum kongresi esasatıri da ihtiva etmeyerek dağıldı.
Bu şüphemi hal için münakaşaya başlamadan eyvel heyeti temsiliyeye makine başında sordum: Sivar kongresi
For.: 8
