Sağduyu Tanrısızlığın İlmihali/Teoloji Yani İlahiyat Nedir?

by Jean Meslier

Konusu yalnızca anlaşılmaz şeyler olan bir bilim vardır. Bütün bi­limlerin dışında olan bu bilim, duygularımızla, araştırılmayan ve değer­lendirilmeyen şeylerle uğraşır. Hobbs bu bilime Melekûlüzzulümat (Royaume de ténebres) adını verir. Bu ülke, herkesin, oturmakta olduğu âlemde tanıdıkları yasalara muhalif olan yasalara bağlı olduğu bir ülkedir. Bu tuhaf ülkede ışık, karanlıktır; sağduyu, deliliğe dönüşür. Bu bilime, te­oloji (ilahiyat) denir ve bu teoloji, insan aklına sürekli bir hakarettir.

"Eğer"leri, "ilahi bilim"leri, "belki"leri birbiri üzerine yığa yığa, en açık bilgileri unutturacak ve en olumlu gerçekleri kuşkuya düşürecek ölçüde insanların zihnini karıştırmaya yetenekli, birleşme ve ilerle­meden yoksun hoyrat bir sistem, bir manzume vücuda getirebilmiş­lerdir. Bu düzenlenmiş Galimatias¹ ile, doğa, insan için açıklanması mümkün olmayan bir muamma olmuştur; gerçek âlem, gerçek dışı âlemlere yer açmak için takatsiz bırakılmıştır; tek bulucusu olduğu ku­runtular ülkesinin yegâne yol göstericisi olan hayal gücüne yerini terk etmeye, akıl mecbur edilmiştir.

1 Galimatias, açık olmayan, kapalı, belirsiz, karmakarışık söz demektir. (A.C.)