Nutuk/4. bölüm/Vicdani vazifelerimden biri
Efendiler, Yahya Kaptan’ın katledildiğine şüphe kalmamıştı. Bu hakikat bilindikten sonra, katil olan hükümetin, takibat-ı kanuniyeyi eline almış olması, cinayet fâillerinin meydana çıkmayacağına delil değil miydi? Fakat Efendiler, zaman her şeyin, her hakikatin, tarihin samimî sinesinde mütâlaasını zamindir.
Muhterem Efendiler, hükümeti ve İstanbul’daki teşkilâtımız rüesâsını böyle çirkin bir cinayetin irtikâb olunmasına delâlete sâik olan esbâb ve müessiratın tetkikinin cidden şâyân-ı ibret netâyice müncer olacağına kani bulunduğum cihetledir ki zahiren ehemmiyetsiz gibi görülebilecek olan bir vakayı delâile ve vesâike istinâd ettirerek izah ettim. Bu izâhâtımla enzâr-ı millette vâzıh bir zemin-i tetkik husûlüne yardım edebildiysem vicdanî vazifelerimden birini yapmış olduğuma kani ve müsterih olacağım.
Efendiler, bu hadiseyi mütâlaa ederken, iki noktayı nazar-ı dikkatte tutmak faydalı olur! O noktalardan:
Birincisi; Sait Molla’nın mensup olduğu teşkilât-ı hafiye ve Gebze, Kartal havalisinde tamamen bu teşkilâta mensup eşhâs ve çetelerin rolü ve bu rolü, bizim adamlarımıza ve teşkilâtımıza atfetmekte ve vatanperver yaşâyân zevâtı iğfal ve iknada gösterilen mahâret ve muvaffakiyet.
İkincisi; İstanbul teşkilâtımızın rüesâsı ki bize Heyet-i Temsiliye’ye tâbi ve onun talimatı ve iş’ârâtı dairesinde hareketle mükellef bulunuyorlardı ve ancak bu mükellefiyeti, samimî ifa etmekle istikamet-i umumiyede isabetle yürümenin agleb-i ihtimal olacağını kabul eylemeleri icâp ederdi. Halbuki bu zevât, kendi akıl ve tedbirlerini Heyet-i Temsiliye’nin ikazları karşısında, yüksek görmekten fâriğ olamamışlar ve istiklâl-i hareketlerine mümânaat olunmasını, izzet-i nefis meselesi yaparak, asabileşmişler ve bu hiss-i sakîm taht-ı tesirinde, iğfal olunmaya kadar varmışlardır (Vesika: 212).
Şimdi Efendiler, vicdan ve şefkat sahibi olanları cidden dilhun eden bir telgrafı daha nazargâh-ı rikkatinize vaz’ederek, bu meseleye dair beyânâtıma hitam vereceğim:
|
4960
|
İstanbul, 14.1.336
|
Mustafa Kemal Paşa Hazretlerine
Zevcim Yahya Kaptan, mahzâ zât-ı sâmîlerine olan münasebeti dolayısıyla bir cürm-i kanunisi olmaksızın, arz-ı teslimiyet ettiği halde, Gebze Jandarma Yüzbaşısı Nail ve Mülâzım-ı evvel Abdurrahman Efendiler tarafından alçakçasına şehit edildi. Bütün Tavşancıl ahalisi vakanın şahididir. İhkak-ı hak için Adliye ve Dahiliye Nezaretlerine mürâcaat edildi. İki nefer yetim ile perişan bir halde bulunuyoruz. Bu bâbda teşebbüsât ve muâvenet-i samilerine muntazırız ferman.
19 numaralı hanede sakin Yahya Kaptan zevcesi
Şevket Hanım