Nutuk/20. bölüm/Vesika 249

Trakya Paşaeli
Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti
Heyet-i Merkeziyesi Riyâseti
687

Edirne, 5 Kânunusani 336

Ankara’da Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Heyet-i Temsiliyesi’ne

Saadetlü Efendim Hazretleri

1. General Franchet d’Esperey Edirne’ye geldi. Yevm-i muvâsalatını birkaç gün evvel makam-ı vilâyete resmen tebliğ ettirdiği cihetle hakkında merasim-i istikbâliye yapıldı. Edirne’de üç saat kadar kalarak bu müddet zarfında makam-ı vilâyeti ziyaret ve belediyede bir çay içtikten sonra doğruca Darülmuallimat’ı ve ba’dehu Cemaat-i İslâmiye’yi ve Trakya İdare-i Merkeziyesi’ni ve ondan sonra da Rum klubünü ziyaret ederek avdet eyledi. Kendisinin Yunan muhipbi olduğu ve İslâmlara karşı nasıl bir his beslediği herkesçe ma’lûm bulunduğundan maksad-ı ziyareti bir an evvel anlamak merakı memleketi istilâ eylemişti. Sırf bir seyahat maksadıyla geldiğini söyledi. Hükümette jandarma kumandan vekiline jandarmaların hırsızlık edip etmediğini sordu. Cemaat-i İslâmiye’de müftüye hitaben her ne olursa olsun İslâmların din ve mukaddesâtının dûçâr-ı tecavüz olmayacağını temîn etti. Bu sözü ile buraların başka bir şekl-i idâreye geçeceğini ima eyledi. Trakya’da henüz Trakya hakkında konferansça bir karar verilmediğini, verilecek karara itaat lâzım gelip aksi takdirde itaate icbâr etmek vazifesi kendilerine ait olduğunu söyledi. Rum klübünde metropolidin Osmanlıları rencide eden nutkuna mukabil sulh konferansının vereceği kararı der-akab mevki-i icraya koyacağını ve o vakte kadar hâkimiyetinde bulundukları hükümetin evâmirine itaate mecbur olduklarını söyledi.
2. Yevm-i mezkûrde Rumların Yunan bayrakları ile merasim- i istikbâliyeye iştirakini Trakya Cemiyeti’nin müdahale- i musırrânesi üzerine hükümet meneyledi.
3. Edirne Kuvâ-yı Milliye teşkilâtı maa’t-teessüf henüz arzu edilen neticeye vâsıl olamadı. Her mahalde memurînden, eşrâftan bazı bed-tıynet ve hain-i vatan kimselerin mefsedetleri teşkilâtın sür’atle yapılmasını akamete dûçâr etmektedir. Makam-ı vilâyet lâzım gelen icrâât ve faaliyette pek ziyade müteenni bulunuyor. Maamafih cemiyetimiz bu hususta sarf-ı makderet eylemekten bir an hâli kalmıyor.
4. Gümülcine’ye doğru daire-i işgallerini hergün bir parça daha tevsi eden Yunanlılar ahali-i İslâmiyeyi fakirlere yardım etmek, zenginlere birçok mevâîdde bulunmak, aleyhlerinde çalışanlara da külliyetli paralar teklif etmek suretiyle kendilerine cezb ve bend eylemek siyasetini takip ediyorlar. Hatta bizim İskeçe’deki murahhaslarımıza on milyon drahmi gibi azîm bir meblâğ teklif eylediler.
5. Kuvâ-yı Milliye’ye ait telgraf ve postalar şimdiye kadar bilâ-ücret kabul edildiği halde Meclis-i Vükelâ kararına atfen Dersaadet Posta ve Telgraf Müdüriyet-i Umumiyesi’nden Edirne Başmüdiriyeti’ne mevrut 23 Kânunuevvel 335 tarih ve 32 numaralı iş’âr mûcibince ücrete tâbi tutulmaktadır.
6. İstihbâr eylediğimize nazaran Fransızlar bugünlerde icap eden makamâta mürâcaatla şayet bir işgal vukuunda Kuvâ-yı Milliye’nin ne dereceye kadar müdafaâtta bulunacağını istîzâh eylemektedirler ki bu da Franchet d’Esperey’nin Cemaat-i İslâmiye’de her ne olursa olsun İslâmların taarruzdan masûniyeti hakkında serd eylediği temînattan da müstebân olduğu vechile artık buraların işgal-i askerî altına alınmasına karar verildiğine şüphe bırakmıyor.
7. Merkez sancağı meb’ûslarından Faik Bey’in İstanbul’da kalıp Şeref ve Galip Bahtiyar Beylerin hemen Ankara’ya azîmetleri kararlaştırıldı. Ve kendilerine tebliğ edildi. Murahhaslık vazifesini ifa için bir diğerinin tayininde Faik Bey’in de i’zâm olunacağı maruzdur efendim.

Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye
Cemiyeti Heyet-i Merkeziyesi Reisi
Şükrü