Nutuk/20. bölüm/Vesika 245

Gayet mühimdir ve
Zata mahsustur

Harbiye, 8.3.36

Ankara K. O. 20 Kumandanlığı’na

Mustafa Kemal Paşa Hazretlerine:

Suret. Hâkpây-i şâhânelerine şifahen arz ettiğim üzere daima en-necâtü fi’s-sıdk düstûruna istinâden ber-vech-i âti ma’rûzâtımı südde-i seniyelerine arz ve takdime cür’etyâb oluyorum.

1. Milletin mümessilleri bulunan Meclis-i Meb’ûsân Heyeti, bilâ-istisna makam-ı hilâfet ve saltanata ve bilhassa nefs-i nefîs-i hümâyûnlarına bilâ-kayd ü şart ve lâ-yezâl bir surette sadakat-i kâmile ile merbuttur. Keza Kuvâ-yı Milliye aynı hissiyât ile mütehassis ve yegâne gayesi tac u taht-ı mülûkâneleri etrafında toplanarak hukuk-ı mukaddese-i hilâfetpenâhîlerini ve menâfi-i mülk ü milleti her türlü halelden masûn bulundurmak uğruna ifnâ-yı hayât eylemektir. Bu hususta zât-ı akdes-i tâc-dârîlerini her ne suretle arzu buyurulursa tatmîn ve temîne hazırlar ve bunu Meclis-i Meb’usân dahi zâmin ve mütekeffildir. Gerek Meclis ve gerek Kuvâ-yı Milliye makam-ı hilâfet ve saltanat-ı seniye ve devlet ve millet için imkân-ı hayat bulunmadığına bütün imanıyla kaniler. Buhranı vükelânın devamının Anadolu’da pek büyük galeyân ve heyecan-ı efkâra sebebiyet verdiği nahiyelere varıncaya kadar her taraftan gelen yüzlerce telgrafnameler münderecâtından müstebân olmaktadır. Keza Meclisi Meb’ûsan’ın hâlet-i ruhiyesi de bu merkezdedir. Meb’ûsan umumiyetle şu buhran-ı azîm zamanında kabine buhranının devamını devlet için pek tehlikeli bulmaktadırlar. Buhrana sür’atle bir hâtime verilerek efkâr-ı hariciyeye takdimen hâsıl olan efkâr-ı umumiye-i dahiliyenin tatmîn-i derece-i vücûbda görülmektedir.
2. Âmâl-i milliyeyi tatmîn eyliyemiyecek bir kabinenin mevki-i iktidara gelmesi memâlik-i Osmaniye’de hayat-ı milliyeyi tehlikeye ilka edebilecek vakayi-i müessife tevlîdine sebebiyet verebilir. Âmâl-i milliyeye muhâlif bir kabinenin tesirâtile şarktan gelebilmesi muhtemel olan seyl-i beliyeye mukavemet kuvveti münkesir ve bunun bu cereyâna karşı mevcut azim ve kuvveti dûçâr-ı zaaf olabilir. Maazallah vahdet-i milliyede teşettüt ve nifak ve tefrîka hâsıl olarak makam-ı hilâfet ve saltanata ve devlet ve milletin haricî ve dahilî düşmanlarına bir fırsat verilmiş olur. Bir mecburiyet-i elîme taht-ı tesirinde Anadolu Heyet-i Meb’ûsan’ı serbest addedemiyerek yeniden icra-yı intihâbat ile Meclis-i Millî’yi toplayarak müdafaa-i hukuk-ı devlet ve millet vazifesini ifaya teşebbüs etmesi dahi vârid-i hâtırdır. Her suretle calib-i dikkat ve itibar olan hususât-ı ânifenin hâkpây-i meali-cây-ı hilâfet-penâhilerine arzını kendime mukaddes bir vazife addederim. Ferman pâdişâh-ı celîlü’l-unvan efendimiz hazretlerinindir. İmza: Meclis-i Meb’ûsân Reisi kulları Celâlettin Arif. 6 Mart 1336 (Rauf)

Harbiye Nezareti Seryaveri Binbaşı
Salih