Nutuk/20. bölüm/Vesika 116
|
Dikkatle keşîde ve ahz edilecektir.
Aceledir. |
Torul, 21.9.35
|
Burada birkaç gündür dağdağayı mûcib olan Trabzon murahhaslarının serd ettikleri itiraz, Vilâyât-ı Şarkiye Kongresi mukarrerâtına muhâlif olarak üç zatın gitmesi lâzım iken adedinin arttırılması, Sivas’ta Heyet-i Temsiliye tesis ve bu heyete şerâit-i lâzimeyi hâiz olmayan zevâtın tayin edildiği ve Sivas tâbi olacak iken metbû’ bir hale getirilmesi ve Dersaadet ’le iade-i münasebet edilmesi cümleleriyle hulâsa edilebilir. Bu gibi tarihî ve fevkalâde anlarda kuvânın tevhîdi ve âmâl-i milliyeye müntehap zevâtın tercüman ve heyet-i umumiyeye yalnız bu kuvvetin nâzım olması farzdır. Bu zaruret şekli bilhassa Vilâyât-ı Şarkiye’nin bilâ-kayd ü şart Kongre’ye mutâ’ ve münkad bulunması da harekât-ı milliyenin mehdi olan Vilâyât-ı Şarkiye’nin bir kısmını temsil eden Trabzon murahhaslarıyla Kongre arasında pek cüz’î dahi olsa su-i tefehhüm husûlünü arzu etmiyorum. Trabzon murahhaslarını temîn ve teskin edeceğimden vârid olan iddiaya mukabil evvel-i emirde Kongre nokta-i nazarının iş’âr buyurulmasını istirham ederim. Bir de fazla evhâma dûçâr olan pâdişâhı büsbütün İngilizlerin ve Ferit Paşa Kabinesi’nin kucağına atmamak ve bi’n-netice vatanın masûniyetini temîn etmek için zât-ı şâhâneyi Kongre’nin maksad-ı ulvîsi ile teessüsünü icap ettiren esbâb ve makam-ı saltanat ile millet arasına kundak sokan Ferit Paşa Kabinesi’nin seyyiâtını anlatmak maksadıyla Dersaadet’e mütenekkiren bir heyet i’zâmı muvâfık olacağını, bu heyete murahhas Zeki ve Servet Beyler dahil edilirse memnunen kabul edeceklerini Zeki Bey ifadesiyle arz eder; Kongre’ye en sadık bir fırkanın kumandanı sıfatıyla cümle mümessillere takdim-i hürmet eylerim efendim.
Trabzon Valisi görüşmek üzere 22.9.35’te Ardasa’ya gelecektir. Neticesini arz ederim.
Halit