İçeriğe atla

İskendernâme/1-100

Vikikaynak, özgür kütüphane

1. Zikr-i Bismillâhi Rahmâni’r-Rahîm
Kamu nesne bizegidür iy Hakîm

2. Her kimüñ kim yoldaşı Tevfîk ola
Her ne söz kim söyleye tahkîk ola

3. Çünki tevfîk oldı bize hem-tarîk
Dürr-i ma’nîye kulak tut iy refîk

4. Andelîbem nagmeler sâz ideyim
Tûtiyem şekker söz âgâz ideyim

5. Söz diyeyim söz ne resme şöyle nagz
Kim revân andan mu’attar kıla magz

6. Yazayım bir nakş kim Nakkâş-ı Çîn
Görse anı kıla yüzbin âferîn

7. Bir gül-istân düzedeyin şavk-ıla
Kim anı Rıdvân temâşâ-gâh kıla

8. Rûh-ı Kudsem şöyle üreyim nefes
Kim ana îsî ola cândan heves

9. Sözde şöyle nazm idem dürr-i semîn
K’anı gerden-bend ideler hûr-ı în

10. Câdulıkda her nefes k’efsûn kılam
Sihri ben Bâbillüden efzûn kılam

11. Çengümi bir perdeye sâz eyleyem
Kim ana Dâvûdı dem-sâz eyleyem

12. Sözde idem bir Yed-i Beyzâ ıyân
Kim vire Mûsâ Asâsından nişân

13. Derd-mendem yanaram niteki ûd
N’ola şöyle nâle eylersem ki ûd

14. Derd-mendüñ nâlesi dil-keş olur
Oda yanmayan dem-i nâ-hoş olur

15. Ûd yandugı-y-çun oldı hoş-nefes
Şöyle k’eydür cân u dil aña heves

16. Yandugı-y-çun nây oldı hoş-nevâ
Sanma anuñ nâlesin bâd-ı hevâ

17. Kimde k’İbrâhîm bigi derd ola
Nâr-ı Nemrûd aña bâg-ı verd ola

18. Derdi vardı kim didi aña Kerîm
“İnne İbrâhîme evvâhün halîm”

19. Cân içinden oldı sözüm n’ola pes
Şöyle kim micmerdür olsam hoş-nefes

20. Sûzdur sözümi ma’mûr eyleyen
Nârdur şem’i yakup nûr eyleyen

21. Anuñ-ıçun hoş-nefes oldı adum
K’oldı micmer bigi içümden odum

22. Şem’a bir gice didi Pervâne ben
Âşık u ma’şûk-ıla vaslatda sen

23. Yâr-ıl’olmış sinüñ işüñ şöyle nûr
Ben yanarken andan uş peyveste dûr

24. Şem’ dir âşık benem kim her gice
Şubh olınca yanaram ucdan uca

25. Sini bir şu’le kaçurur şöyle hâm
Dururam uş ben yahılınca temâm

26. Ben bekâ virüp fenâyı almışam
Riştesin cânumuñ oda salmışam

27. Aña irdüm virdügüm-çün ben beni
Sen seni dirsin bulamazsın anı

28. Şem’ dahı micmere didi ki ben
Yanaram ‘ışk odına şöyle ki sen

29. Gözi yaşlu içi başlu olmışam
Her gice od içinde taña kalmışam

30. Bende-y-iken âyet-i Nûr u Duhân
N’işe saña meyl ider peyveste cân

31. Ben dahı oda yanaram n’işe pes
Yoh-durur bende bu sendeki nefes

32. Ne ķohu irişdi cânândan saña
Kim göñüller meyl ider cândan saña

33. İkimüz bir odda nedür pes sebeb
K’ol ķohu baña virilmez iy ‘aceb

34. Didi micmer ţaşradan yakan seni
İçerüden yaķar uş görgil beni

35. Sini ţaşra yañadan yakar bu nâr
Hem sėnüñ elüñde bir ser-rişte var

36. Sûzen-i îsî gibi saña hicâb
Oldı ol ser-rişte bu-durur savâb

37. Baña benden kalmaduġı-y-çun eser
Böyle oldum hoş-nefes iy pür-hüner

38. Varlıġuñdan nice kim bir rişte var,
Sanma kim sini ķabûl eyleye yâr

39. Ne ki senden sen fenâ olmayasın
Şem’ bigi andan bekâ bulmayasın

40. Varlıġuñı yaķ ki hoş-dem olasın
Kendüñi yitür ki yârı bulasın

41. Derd-mend ol kim sini sora habîb
Derdi olana ‘ilâc eyler ţabîb

42. Yanmayınca ‘ûd hoş-dem olımaz
Ol ki yoķdur zahmı merhem bulımaz

43. Pâk iden cân gevherin derd olur
Kişi k’anuñ derdi yoķ nâ-merd olur

44. Derd-mend ol râhat-ı cân bulasın
Cânlaruñ derdine dermân bulasın

45. Derddür cân naķdine olan mehek
Ķalbi anuñ-ıla pâk itmek gerek

46. Derd ider göñlüñi tevhîde hâs
Od ider altunı topraķdan halâs

47. Şöyle kim dûlâb dök der ile yaş
Kim yaşuñdan yaşarup kur’ola yaş

48. Çarh bigi hûb u ser-sebz olasın
Feth-i bâb-ı rahmete yol bulasın

49. Turduġuñ yir Cennet ü eşcâr ola
Ŕâst “tecrî tahtihe’l-enhâr” ola

50. Her ne tâ’atdan ki var yig oldı derd
Biñ du’âyı germ ider bir âh-ı serd

51. Âh yıķuķla sınuķlardan gelür
Haķ yıķuķ sınuķ göñüllerde olur

52. Göñlini vîrân tutan ma’mûr olur
Haķ tecellîsi-y-ile pür-nûr olur

53. AHMEDÎ olduġı-y-ıçun sûz-nâk
Oldı her ġışdan sözi zer gibi pâk

54. Lâ-cirem kim oldı pür deryâ-yı dür
Kim cihânı gevher-ile ķıldı pür

55. Çünki ķālıbın giderüp oldı pâk
Naķdin ‘anuñ kimse ţa’nından ne bâk

56. Olduġı-y-çun derd-mend eyle ki ney
Sözler ider ölü göñülleri hay

57. Derd-i Eyyûb olduġı-y-çun hem-nişîn
Adı Ni’me’l-‘Abd oldı_anuñ yakîn

58. Kendüyi öger diyü ‘ayb itme baña
Söz ögerem bini ögmezem saña

59. Söz-durur söz âdemînüñ rütbeti
Söz-durur iki cihânuñ ziyneti

60. Kamu nesne fer’ sözdür bî-şek asl
Cinsden sözdür kim oldı nev’e fasl

61. Dünya işi söz-ile tutdı nizâm
‘Uķba işi söz-ile oldı temâm

62. Yire gökden hân-ı rahmet geldi söz
Halķa Haķdan kān-ı ni’met oldı söz

63. Ger bedâyi ‘söz-ile olur ‘ayān
Ger ma’ānî söz-ile bulur beyân

64. Yücelür söz-ile ulular adı
Dirilür söz-ile ölüler adı

MAKÂLE-İ ÛLÂ DER-TEVHÎD-İ BÂRİ TAÂLÂ CELLE CELÂLEHÜ

65. Fikr ider misin ki var bir pāk-zât
K’andan aldı varlığını kâyiñât

66. Bu cüvân-ser yir ü bu çarh-ı kebûd
Kendüzinden bulmadı lâ-şek vücûd

67. Kendü zâtından degül rûşen bu şem’
Kendü kendüden dirilmedi bu cem’

68. İşbu Hindû vü bu Rûmî nev-cüvân
Birbirin bî-sebeb ķomaz ‘ayân

69. Hergün işbu şeb-rev-i sâhib-cemâl
Kendüzinden mi bulur naķs u kemâl

70. Kendü mi bizendi saķf-ı lâciverd
Kendü mi döşendi ferş-i sâl-hord

71. Naķş ola mı kim anuñ naķķâşı yoķ
Ferş ola mı kim anuñ ferrâşı yoķ

72. Kendüden mi oldı zâhir ķıl nazar
Bu ķamu elvân u eşkâl ü suver

73. Bir nazar ķıl gör n’iredendür bu kevn
Fikr it kimden belürdi bunca levn

74. Kimden olmışdur bu ķandil ü bu deyr
N’iredendür bu sükûn u bunca seyr

75. Kandan olmışdur bu haymezer-nigâr
Kimden olmışdur bu ferşaţlas-şi’âr

76. Kim düzetdi âlemüñ tertîbini
Kim yaratdı Âdemüñ terkîbini

77. Kimden ol k’eyler bahârı sîm-bâr
Kimdür ol k’eyler hazânı zer-nisâr

78. Kimden oldı hem-dem-i ‘îsî sabâ
Sebzeyi Hıżra kim itdi hem-ķabâ

79. Nergisüñ gözini kehlâ kim ķılur
Yâsemîn yüzini ra’nâ kim ķılur

80. Kim düzetmişdür güli rûşen-çirâg
Lâlenüñ yüregine kim urdı dâġ

81. Kim bitürür âb u gilden ney-şeker
Kim getürür hâreden hurmâ-yı ter

82. Sahrâdan kimdür düzeden la’l-i nâb
Ķaţreyi kimdür iden dürr-i hôş-âb

83. Gicenüñ zülfin muţarrâ kim ķılur
Gündüzüñ yüzini ġarrâ kim ķılur

84. Hâlık-ı Kevneyn ki anuñ ‘izzeti
Yir ü gök ţoludur anuñ ķudreti

85. Evvel oldur Evvel-i bî-ibtidâ
Âhır oldur Âhır-ı bî-intihâ

86. Zâtına yoķdur hicâb illâ zuhûr
Ġaybetine yok sebeb illâ hużûr

87. Halk anuñ emr anuñ ‘izzet anuñ
Mülk anuñ fazl anuñ ķudret anuñ

88. Ten yaradur sûret ider cân virür
‘Âķl in’âm eyler ü îmân virür

89. Yiri gögi ķāyim iden Hâlıķ ol
İns ü cinne rızķ viren Râzık ol

90. Rahmeti bî-hadd ü fazlı bî-kerân
Ni’meti bî-‘add ü luţfı câvidân

91. Âşikâredür anuñ ilmine ġayb
Örtülüdür ‘afvı-y-ıla dürlü ‘ayb

92. Kanı fażl idüp ķılur müşg-i Hıţâ
Kirmden aţlas düzedür zî atâ

93. Nûş-ı dârû ider arudan ayân
Sahreden âb-ı zülâl eyler revân

94. Âb u gilde şöyle san’atlar kılur
Kim aña cân u göñül hayrân olur

95. Bu ne mülketdür ķamu ‘izz ü celâl
Bu ne hażretdür ţolu fażl u kemâl

96. Müsteķarrı ‘izzetinüñ lâ-mekân
Sür’ati fermânınuñdur Kün-fe-kân

97. Fehm künhinde anuñ bî-bâl ü per
Vehm zikrinde anuñ bî-pâ vü ser

98. Pâkdur andan ki her ġāfil didi
Pâk-ter andan ki her ‘âķil didi

99. Ol-durur bî-şek Vücûd-ı Muţlaķ Ol
Böyle baġla i’tikāduñ ber-Haķ Ol

100. Muţlaķ oldur pes ne kim varsa vücûd
Lâ-büd iderler aña cândan sücûd