VII. Ordu adıyla Yemen’de teşkil edilen orduya dâir

Vikikaynak, özgür kütüphane

İrâde Meclis-i Mahsûs 1937:

Yemen vilâyeti ile Mekke-i Mükerreme ve Medîne-i Münevvere’de bulunan yirmi yedi tabûrda mevcûd on altı bin sekiz yüz bu kadar efrâd-ı ihtiyâtiyye ve nizâmiye ve topçu asâkir-i şâhânenin yerine muntazam ve beher tabûru yedişer yüz neferden mürekkep olmak ve birer tabûru talî’a ve üçer tabûru saf piyâdeyi ve birer bando muzıkayı câmi’ bulunmak ve süvârî alaylarıyla kusûr topçusu ve noksan kalacak bir alay piyâdesi ileride mahallince lüzûm göründükçe îcâbât-ı mevki’iyyeye göre teşkîl ü ikmâl kılınmak üzere şimdilik beş alay piyâde ile altı bölük seyyâr ve dağtopçusundan ve bir de istihkâm bölüğünden ibâret yedinci ordu nâmıyla bir ordu teşkîli ve işbû beş alayın hassa ordû-yı hümâyûnundan mâ’adâ beşordû-yı hümâyûnun birer piyâde alaylarının ahzıyla ve topçu ve istihkâm bölüklerinin zâten fırka-i ihtiyâtiyye refâkatinde bulunan topçu bölüklerinin zâbitân ve neferât ve mühimmâtının tophâne-i âmireden itmâm-ı noksânlarısûretiyle tertîb ü tesrîbi ve meclis-i hey’et ü erkânıyla ümerâ ve zâbitân ve me’mûrîn-i sıhhiyye ihtiyât alayları zâbitân ve ümerâsı içinden havâlî-i merkûmede en ziyâde terfî-‘i rütbe etmişlerinden ve cihât-ı Hicâziyye ve Yemâniyye’de mevcûd iki ferîkten başka lüzûmu olan birer ferîk ve livânın dahî buradan intihâb u ta’yîni ve o halde ihtiyât alaylarının memleketlerine gönderilecek efrâdıyla sâir ordulara yerleştirilecek kusûr zâbitânının zikr olunan piyâde alaylarıyla topçu takımını Yemen’e îsâl edecek vapurların avdetinde celbi ve ordû-yı mezkûrun bu sûretle teşekkül eyleyecek piyâde alaylarıyla topçusunun beher sene icrâ-yı istibdâline muktezî neferât-ıcedîdenin beşinci ve altıncı ordû-yı hümâyûnların en yakın ve civâr olan yerleri ve dördüncü ordû-yı hümâyûnun Arabistân’a karîb ü mülâsık mevki’lerinden alınacak kur’a efrâdından sene-be-sene tefrîk ü sevki ve bu üç ordunun verecekleri neferât-ı cedîdenin bi’n-nisbe hisselerine düşecek mikdârından mâ’adâsının dahî diğer ordulardan anlara i’tâsı ve işbû orduya mahsûsan ahâlî-i mahalliyyeden bir sene müddetle silk-i askerîye duhûlü arzu eyleyenlerin sûret-i istisnâiyyede olarak kabûl u istihdâmı ve ber-vech-i muharrer birer alay vermelerinden dolayı birer alay noksan tertîb eyleyecek olan beş ordudan üçüncü ve beşinci ordularda yedinci alay nâmıyla ziyâde bulunan birer alayın yerine şimdilik yeniden alay açılmayıp altışar alay ile bi’l-iktifâ fakat kuvve-i mevcûdelerinin tertîb-i mukarrerince piyâde tabûrlarımevcûdlarının sene-i hâliyye mikdâr-ı mahdûdları üzerine o nispette yalnız neferât zamm u ‘ilâvesiyle ikmâl ve diğer üç ordu Yemen’den gelecek ihtiyât alaylarının kusûr kalacak zâbitânından birer alay teşkîliyle piyâdesi altışar alaya iblâğ edilmek sûretinin kabûlü takdîrinde sâlif’üz-zikr Yemen ordusunun hey’et-i askeriyyesiyle üç mevki’de lüzûmu olan hastahâne ve me’mûrîn-i sıhhiyye ve kalemiyye ve sâirenin muhassasât u masârifâtı için müceddeden tahsîsi lâzım gelen yetmiş üç bin dört yüz on dokuz kesenin tertîbi husûslarına ve teferru’âtına dâir Dâr-ı Şûrâ’dan kaleme alınan mazbata ile defter ve pusula bâ-tezkire-i sipeh-sâlârî irsâl olunmağla takımıyla miyâne-i bende-gânımızda kırâ’at olundu. İklîm-i Yemânî ezmine-i vefîreden berü Devlet-i ‘Aliyye-i Osmâniyye’nin envâr-ı hükûmet-i ‘âdilesinden mehcûriyyetle zulmet-i şûriş ü iğtişâş içinde kalmış iken Rabbimiz te’âlâ ve tekaddes sâye-i feyz-i mâye-i ilâhîsi ve mülk ü millete ihsân-ı ‘azîm-i samedânîsi olan vücûd-ımes’ûd-ışâhânesi ile’l-ebed revnak-efzâ-yı evreng mu’allâ-yışevket ü şân ve fürûğ-ı râyât-ı fevz ve fütûhât-ı hümâyûnunu lem’a-pâş-ı aktâr-ı cihân buyursun. Veliyy-i ni’met-i bî-minnetimiz şehen-şâh-ı zafer-iktinâh efendimiz hazretlerinin eser-i mahz-ı ‘inâyet ve muvafakiyyet-i ‘âliyye-i mülk-dârîleri olmak üzere memâlik-i mahrûse-i mülûkâneye tecdîd-i iltihâk ile makarr-ıemn ü âsâyiş olarak her cihet ve köşesinde te’sîs-i mebânî-i ıslâhâta başlanılmış olmasıyla Rumeli ve Anadolu ve Arabistan ve Irak kıt’alarında olduğu misilû şeref-mend-i feth-i celîl-i cenâb-ı tâc-dârî olan ve üç milyon nüfûs-ı İslâmiyye’yi câmi’ bulunan işbû hıtta-i vâsi’a-i Yemâniyye’de dahî mükemmel ve muntazam bir ordu teşkîli taslîhât u tanzîmât-ı vâkı’anın devâm u istikrâr ve satvet-i seniyye-i cihân-dârînin oralarca ile’l-ebed te’ebbüd ü intişârî ile hâlen ve istikbâlen fevâid-i mâddiyye ve mâ’neviyyeyi câlib ve ol-havâlî ahâlîsinin hizmet-i mu’azzeze-i askeriyyeden istifâde ve istifâzasıyla devlet-i metbû’alarına meyl ü irtibât-ı kalbîlerinin te’ekküd ü izdiyâdını ve havâlî-i merkûmeye lede’l-hâce buradan ve gerek sâir mevâki-‘i ba’îdeden sevk-i askerle envâ-‘ı masârifât ve tekellüfât-ı ihtiyâri mecbûrîyetinin ve hem de zıll-i zalîl-i merâhim-adîl-i şehriyârîde neferâtı bi’t-tedrîc oraların yerlisinden ve Arabistan’ın mevâki-‘i münâsebesinden tertîb ü ikmâl ve beher sene ‘ale’l-usûl istibdâl edeceklerinden Yemen’in âb u havâsıyla bilâd-ı bâride halkının bi’t-tabi’ ‘adem-i imtizâcından husûle gelebilecek müşkilâtın indifâğı mûcib göründüğüne ve müceddeden tertîbi gösterilen mebâliğe gelince hiçbir vakitte sarfiyyât-ı zâide vukû’u tecvîz olunamaz ise de bu masraf o kabîlden olmayıp sâye-i kudret-vâye-i hazret-i zıll’ullâhîde aktâr-ı Hicâziyye ve Yemâniyye’nin vâsıta-i müstakile-i emniyyet ve mahfûziyyet-i ebediyyesi olacak böyle bir emr-i bâhir’ül-hayr-i cesîm için ihtiyâr olunacağı ve karşılığı dahî çünkü zabt u teshîr kılınan kişverlerde gümrük rüsûmâtından mâ’adâ şimdiye değin kırk bin keseye yakın vâridât-ı cedîde hâsıl ve günden güne terakkîsi mertebe-i cezm ü sübûta vâsıl olmağla andan tedârik ü telâfî edileceği cihetlerle şâyân-ı kabûl ve bu gûne umûr-ı mühimme ve teşkîlât-ı nâfi’ada müsâ’adât-ı lutf-i ğâyât-ı cenâb-ı hilâfet-penâhî ise bî-dirîg ü mebzûl bulundıgına mebnî Dâr-ı Şûrâ-yı mezkûrun mütâla’a-i mebsûtası vechile ordû-yı mezbûrun teşkîli ile muhassasâtının tertîbi husûsunda ârâ-yı acz-i intimâ-yı çâkerânemiz dahî ittihâd etmiş ve mârr’ül-beyân mazbata ve tezkire ile defter ve pusula leffen ‘arz u takdîm kılınmış ise de kâtıbe-i ahvâlde emr ü fermân veliyy-i ni’met-i bî-imtinânemiz pâdişâh-ı ilhâm-penâh efendimiz hazretlerinindir. Fî 25 Muharrem sene 90.

Mühürler: Ahmed Cevdet, Halil, Seyyid Mehmet Rüşdü, Safvet, Rıza, Hüseyin Avni, Midhat, Yusuf Kâmil, Ahmed Muhtar, Ahmed Es’at, Seyyid Yusuf Ziya, Seyyid Mustafa, Seyyid Mustafa İzzet, Mehmed Râşid, Seyyid Ahmed Kâmil, Mehmed Kânî, Seyyid Mehmed İzzet, Mahmûd Celâleddin.

Kaynak: Ünal, Uğur (2006). Sultan Abdülaziz Devri Osmanlı Kara Ordusu (1861-1876) (PDF) (Doktora). Ankara: Gazi Üniversitesi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021. 
Telif durumu:

Bu eser, başka bir eserin bilimsel olmayan metodlarla oluşturulmuş bir transkripsiyonu veya faksimilesi olup ana eserden bağımsız bir telif hakkı korumasına sahip değildir. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'un işlenmiş eserleri tanımlayan 6. maddesine göre; henüz yayımlanmamış olan bir eserin ilmi araştırma ve çalışma neticesinde yayımlanmaya elverişli hale getirilmesi (ilmi bir araştırma ve çalışma mahsulü olmayan alelade transkripsiyonlarla faksimileler istisna olmak üzere) halinde oluşturulan eser telif korumasına tâbi olacaktır. Ancak bu eser kanunun gösterdiği istisna kapsamında olduğundan kamu malıdır.