TBMM Tutanakları/1. Dönem/1. Yasama Yılı/1. Birleşim/1. Oturum
Görünüm
Kaynak: "tbmm01001001" (PDF). TBMM. 13 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
|
“ | Huzzarı kiram! İstanbul'un muvakkat kaydiyle kuvayi ecnebiye tarafından işgal olunduğu ve bütün esasatiyle makamı hilâfet ve merkezi Hükümetin istiklâli iptal edildiği malûmunuzdur. Bu vaziyete serfüru etmek, milletimizin teklif olunan ecnebi esaretini kabul etmesi demekti. Ancak istiklâli tam ile yaşamak azmi katisinden olan minelezel hür ve serazad milletimiz esaret vaziyetini kemali şiddet ve katiyetle reddetmiş ve derhal vekillerini toplamaya bağlıyarak Meclisi Âlinizi vücuda getirmiştir. Bu Meclisi Âlinin Reisi Sinni sıfatiyle ve tevfiki ilâhi ile milletimizin dahilî ve harici istiklâli tam dâhilinde mukadderatını bizzat deruhte ve idare etmeye başladığını bütün cihana ilân ederek Büyük Millet Meclisini küşadeyliyorum. Mebuu akdesimiz olan bütün müslümanların halifesi ve Osmanlıların Padişahı Sultan Mehmed Ham Sâdis Hazretlerinin kuyudu cenebiyeden tahlisine ve ebedî payitahtı saltanatı seniye olan İstanbul'umuz ile işgal altında ve envai mezalim ve fecayi içinde maddeten ve manen bilâinsaf imha edilmekte bulunan bilcümle vilâyatı mazlumemizin istihlâsına muvaffakiyet ihsan buyurmasını Cenabı Allahtan nıyaz eylerim.
(Alkışlar) |
” |
“ | Meclisi Âliniz malûmu âlileri salâhiyeti fevkalâdeyi haiz olarak yeniden intihabedilen Mebusanı Kiram ile duçarı taarruz olan makamı, saltanattan tahlisi nefis ile buraya gelen Mebusanı Kiramdan mürekkeptir. Tahlisi nefsedip gelebicek olan mebusan ile birlikte bir Meclisi Ali vücuda getirilmesi ancak yeni intihabedilen tarzı intihabda mevzuubahsolmuştur. Bu anda Meclisimiz münakittir. Evvelce intihabedilen mebusanın dahi aynı derecei salâhiyette ifayı vazife etmesinin mebusanın tarzı intihabından daha ziyade şümullü olduğu için bunun muvafık olacağı kanaatindeyim. Bu hususu teyidetmek isterim.
(Muvafık, muvafık sadaları) |
” |
“ | Mebusların mazbatalarını tetkik etmek üzere encümen teşkili tensibolunursa o meseleye geçilsin. | ” |
“ | Yalnız mazbatalar mı tetkik edilecek? | ” |
“ | Efendim, diğer bir şeyi hatırlatmak istiyorum. Encümen teşkilini arz etmiştim. Bu hususta gençlerden iki kâtip zatıâlinize muavenet eylerse...
(Muvafıktır, muvafıktır sadaları) Zaten bu iş ile iştigal etmiş olan Muhiddin Baha Bey birisi olabilir zannederim.
(Diğeri de Cevdet Bey olsun, sesleri) |
” |
“ | Burayı teşrif etsinler.
(Bursa Mebusu Muhiddin Baha Bey ile Kütahya Mebusu Cevdet Bey kitabet mevkiine geldiler) |
” |
“ | Mazbataların tetkiki için iki encümen tefrik olunacak: On beşer kişilik.
(Kur'a keşidesine başlanıldı) |
” |
“ | Ne yapıyorlar, anlıyalım? | ” |
“ | Kur'a çekiyorlar, birer tane alıyorlar, fakat Reis Beyefendi Hazretleri iki kâtip birden zatıâlinize muavenet eylerse...
(Muvafıktır, sadaları.) |
” |
“ | Henüz burada ispatı vücudetmiyenlerin ismine isabet edenler geçilecek mi? | ” |
“ | Mevcudolmıyanlar yazılmasın, zabta geçmesin. | ” |
“ | Mevcudolmıyanlar da zapta geçsin. | ” |
“ | (Kur'a keşide ederek) Ankara mektupçusu Esad Bey.
(Nâmevcut, sesleri.) Diyarbekir evkaf başkâtibi Mustafa Bey.
(Nâmevcut, sesleri.) Hüsrev Sami Bey (Eskişehir).
(Mevcut, sesleri) Darende Kaymakamı Süleyman Sırrı Bey (Yozgad).
(Mevcut, sesleri) Bidayet Âzasından Abdülgani Efendi (Muş).
(Nâmevcut, sesleri) Hacı Hasan Ağazade Rüşdü Efendi (Çardaklı).
(Nâmevcut, sesleri) |
” |
“ | Mevcudolmıyanları yazmayın. Kur'a neticesinde tetkiki mezabit encümenlerine ayrılan zevatı mevcude:
Birinci encümen: Hüsrev Sami Bey (Eskişehir), Süleyman Sırrı Bey (Yozgad), Necib Efendi (Denizli), Abdülhalim Çelebi Efendi Hazretleri (Konya), Şerif Bey (Sinob), Refik Bey (Konya), Şeyh Seyfi Efendi (Kütahya), Halil Bey (Ertuğrul), Ferid Bey (Çorum), Nebil Efendi (Karahisarı Sahib), Miralay îsmet Bey (Edirne), Hacı Mustafa Bey (Gümüşane), Mehmed Şükrü Bey (Karahisarı Sahib), Haşim Bey (Çorum), Mehmed B. (Eskişehir). İkinci encümen: Mustafa Kemal Paşa Hazretleri (Ankara), Şemsettin Efendi (Ankara), Haydar Bey (Kütahya), Sabit Bey (Kayseri), Şevket Bey (Sinob), Hafız İbrahim Bey (İsparta), Cevdet Bey (Kütahya), Sırrı Bey (İzmit), Eyüb Sabri Bey (Eskişehir), Halil İbrahim Efendi (Eskişehir), Hakkı Behiç Bey (Kırşehir), Müfid Efendi (Kırşehir), Yusuf Bey (Denizli), Hamdi Efendi (Diyarbekir), Tevfik Efendi (Kângırı). Yarın saat onda tecemmü edilmek üzere müzakereyi tatil ediyorum. |
” |
Kaynak: "tbmm01001001" (PDF). TBMM. 13 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
|