Siyasi Partiler Kanunu/Birinci Kısım

24 Nisan 1983

Sayı: 18027

Resmî Gazete

---

KANUN

Siyasi Partiler Kanunu

Kanun No. 2820

Kabul Tarihi: 22 Nisan 1983

 

Genel Esaslar

Amaç

Madde 1

f1. Bu Kanunun amacı, siyasî partilerle ilgili esasları düzenlemektir.

Kapsam
Madde 2

f1. ^[1] Bu Kanun, siyasi partilerin kurulmaları, teşkilatlanmaları, faaliyetleri, görev, yetki ve sorumlulukları, mal edinimleri ile gelir ve giderleri, denetlenmeleri, kapanma ve kapatılmalarıyla ilgili hükümleri kapsar.

Tanım
Madde 3

f1. Siyasî partiler, Anayasa ve kanunlara uygun olarak; milletvekili ve mahalli idareler seçimleri yoluyla, tüzük ve programlarında belirlenen görüşleri doğrultusunda çalışmaları ve açık propagandaları ile milli iradenin oluşmasını sağlayarak demokratik bir Devlet ve toplum düzeni içinde ülkenin çağdaş medeniyet seviyesine ulaşması amacını güden ve ülke çapında faaliyet göstermek üzere teşkilatlanan tüzelkişiliğe sahip kuruluşlardır.

Siyasî Partilerin Vazgeçilmezliği ve Niteliği
Madde 4

f1. Siyasî partiler, demokratik siyasî hayatın vazgeçilmez unsurlarıdır. Atatürk ilke ve inkılâplarına bağlı olarak çalışırlar.

f2. Siyasî partilerin kuruluşu, organlarının seçimi, işleyişi, faaliyetleri ve kararları Anayasada nitelikleri belirtilen demokrasi esaslarına aykırı olamaz.

Siyasî Parti Kurma Hakkı
Madde 5

f1. Vatandaşlar siyasî parti kurma hakkına sahiptirler.

f2. Siyasî partiler Anayasa ve kanunlar çerçevesinde, önceden izin almaksızın serbestçe kurulurlar.

f3. ^[2]

Üye Olma ve Üyelikten Çekilme Hakkı
Madde 6

f1. Her Türk vatandaşı kanunda ve parti tüzüğünde gösterilen şartlara ve usullere göre Siyasî partilere üye olma ve dilediği anda üyelikten çekilme hakkına sahiptir. Kimse, aynı zamanda birden fazla siyasî partinin üyesi olamaz, aksi halde üyelik sıfatı bu siyasî partilerin hepsinde birden sona ermiş sayılır.

f2. Kimse, bir partinin birden fazla teşkilat birimine üye kaydolamaz, aksi halde son kayıt tarihinden önce yapılmış olan üyelik kayıtları geçersizdir.

Siyasî Partilerin Teşkilatı
Madde 7

f1. ^[3] Siyasî partilerin teşkilatı; merkez organları ile il, ilçe ve belde teşkilatlarından; Türkiye Büyük Millet Meclisi Grubu ile il genel meclisi ve belediye meclisi gruplarından ibarettir.^[4] Siyasi partilerin tüzüklerinde ayrıca kadın kolu, gençlik kolu ve benzeri yan kuruluşlarla, yabancı ülkelerde yurtdışı temsilciliği kurulması öngörülebilir.

f2. Belde teşkilatı, il ve ilçe merkezleri dışında belediye teşkilatı olan yerlerde kurulur.

f3. Belde teşkilatları ilçe başkanlığına bağlıdır. Bu teşkilatların seçim tarzı, kuruluş ve faaliyet şekil ve şartları, üye sayısı, il ve ilçe teşkilatlarıyla münasebetleri siyasî partilerin tüzüklerinde gösterilir.

f4. Şu kadar ki; belde teşkilatının üye sayısı üçten az olamaz.

f5. ^[5]

Dipnotlar

1. Değişik: 12/8/1999 — 4445/1 md.
2. 3. fıkra, 12/8/1999 tarih ve 4445 sayılı Kanunun 2. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.
3. Değişik: 21/5/1987 — 3370/1 md.
4. Ek cümle: 12/8/1999 — 4445/3 md.
5. 5. fıkra, 12/8/1999 tarih ve 4445 sayılı Kanunun 3. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.