folklor/edebiyat, cilt:23, sayı:92, 2017/4
MİZAH, TANRI’DAN BİR ARMAĞAN MI YOKSA ŞEYTANIN GETİRDİĞİ BİR CEZA YÖNTEMİ Mİ?
SOSYAL NORMLARIN CEZALANDIRMA YAPTIRIMI BOYUTUNDA ‘SOSYAL CEZA OLARAK GÜLME’
Gülin Öğüt EKER**
Gelotoloji, Mizah ve Gülme
Eski Yunancada ‘gülme, kahkaha’ anlamına gelen ‘gelo, gelos, gelao, geloto’ ve ‘logy’ (bilim) kelimelerinden oluşan, ‘gülme bilimi’ olarak adlandırılan gelotoloji (gelotology) gülme ve mizah araştırmalarını kapsayan bir disiplindir. Gelos, ‘sağlık’ anlamındaki Yunanca ‘hele’ sözcüğünden türemiştir (Güler vd. 2010: 9; Sanders 2001: 97; Webster’s Third New International Dictionary 1993: 1043, 1050). Gelotoloji, gülmenin insan vücudundaki etkilerini fizyolojik ve psikolojik perspektiflerden araştıran bir bilim dalıdır. Beynin ödül sistemi olarak değerlendirilebilecek olan gülme eylemi, adrenalin salgılanmasıyla bedensel işlevlerde farklılıklar meydana getirir. Bir başka ifadeyle, bilişsel bir algılama olan mizah, hormonal sistemin aktifleşmesi sonucunda oluşan gülme eylemiyle adeta, insan vücudundan dışarı atılır.
- (Goldstein–McGhee 1972: 28).
- Doç. Dr. Hacettepe Üniversitesi, Türk Halkbilimi Bölümü, eker@hacettepe.edu.tr
49
