KONGRE ÇALIŞMALARININ ÖZETİ
Türk Tarih Kurumu, İkinci Türk Tarih Kongresi'nin 1937 Eylülünde İstanbul'da toplandığı tarihten altı yıl sonra Ankara'da 15 Kasım 1943 Pazartesi günü Üçüncü Türk Tarih Kongresi'ni toplantıya çağırdı. Türk Tarih Kongreleri Türk kültür hayatında büyük bir dönüm noktasının remzidir. Atatürk, Türk milletini büyük inkılâplariyle çağdaş milletlerin kültür seviyesine yükseltirken, ona engin mazisini tetkik etmek ve dünyada pek az millete nasip olan zengin ve şeref dolu tarihini yeni metodlarla yeniden yazmak ilhamını da verdi; Türk Tarih Kurumu bu ilhamla doğdu. Türk Tarih Kongreleri ise Türk ilminin tarih sahasında elde ettiği başarıları ilim âlemine tanıtma imkânlarını vermektedir.
Üçüncü Türk Tarih Kongresi'nin bu kadar uzun bir fâsıladan sonra toplanmasının en başlı sebebi, ikinci dünya savaşıdır. Türk Tarih Kurumu'nun çalışmaları, gittikçe milletlerarası bir önem kazanmakta olduğundan, tarih kongrelerine milletlerarası büyük ilim adamlarının da çağırılması, ikinci kongre ile, bir gelenek haline gelmişti. Dünyayı kasıp kavuran harp fırtınası içinde, buna imkân bulunamadığından, kongrenin toplanması da gecikiyordu. Fakat, tarih çalışmalariyle yakından ilgilenmekte olan Kurumun koruyucu başkanı İsmet İnönü, kongrenin daha fazla gecikmesini muvafık bulmadılar ve Türk Tarih Kurumu'na, üçüncü kongrenin 1943 yılı içinde toplanması direktifini verdiler,
Kongrenin hazırlıkları :
III. Türk Tarih Kongresi'nin hazırlıklarına 1943 yılının ilk aylarında başlandı. İlgili ilim adamlarına ve Kurum üyelerine mektuplar yazılarak kongre için tebliğler istendi. İlim adamlarımız bu dâvete ümidin üstünde bir ilgi gösterdiler. Tebliğ gönderenler arasında bilhassa Cumhuriyet devrinin yetiştirdiği genç unsurlar büyük çoğunluğu teşkil ediyordu. Bu, çok sevinilecek bir netice idi. Daha beş altı yıl öncesine
