ile kabul ettiği işçilerin vize başvuru ve sürelerinde çeşitli bürokratik aşamaları kaldırarak işçi akışının kesintiye uğramadan devam etmesini sağlamıştır.9 Ancak, dünyanın birçok bölgesinde salgına yönelik normalleşme eğilimine rağmen özellikle mevsimlik göçmen tarım işçisine bağımlı olan ülkelerde işgücü sorunu halen devam etmektedir.
İşgücü kadar önemli bir diğer sorun ise mevsimlik tarım işçilerinin salgın zamanında çalışma ve yaşam koşullarıdır. Sosyal mesafe, kişisel hijyen, ortak alanlarda sanitasyon ve dezenfeksiyon ile maske gibi kişisel koruyucu ekipman salgınla gündeme gelen önemli tedbirlerdir. Türkiye’de olduğu gibi birçok ülkede de mevsimlik gezici tarım işçilerinin çalışma ve yaşam koşulları yetersizdir10,11,12,13. Bu yetersizlikler salgınla birlikte daha çok gündeme gelmiş ve kamuoyuna yansımıştır. Bu çerçevede dünyada, Türkiye’den sonra fındık üretiminde ön sıralarda gelen İtalya ve ABD’nin mevsimlik tarım işçilerine yönelik aldığı tedbirler incelenmiştir. 2018 yılı istatistiklerine göre fındık üretimi bağlamında ilk beş ülke arasında yer alan Gürcistan ve Azerbaycan’da mevsimlik tarım işçilerine ve özel olarak da fındık hasadında çalışan işçilere yönelik herhangi bir belge/bilgiye ulaşılamamıştır.
2018 yılı verilerine göre fındık üretiminde Türkiye’den sonra ikinci sırada İtalya gelmektedir. Piedmont, Lazio, Campania ve Sicilya İtalya’nın önemli fındık üretim bölgeleridir.14 Kıta Avrupa’sında Mart 2020’den itibaren İtalya salgının merkezi konumuna gelmiştir. Tarım ve gıda sektörüne yönelik olarak İtalyan hükümeti ilk etapta 100 milyon Euro’luk bir ekonomik destek paketi açıklayarak tarımsal işlerde sürekliliği sağlamaya çalışmıştır.15 Salgın ile birlikte İtalya yukarıda bahsedilen işgücü sıkıntısını derinden hissetmiştir. Her yıl yaklaşık 300 bin16 mevsimlik göçmen tarım işçisini, özellikle Doğu Avrupa, Balkanlar ve Kuzey Afrika ülkelerinden kabul eden İtalya sınırların kapatılması ve küresel ölçekte etkili olan seyahat kısıtlamalarından dolayı henüz istenilen düzeyde işgücüne ulaşamamıştır. Bu sorunun aşılması amacıyla işsiz kalan İtalyan vatandaşlarını da tarımsal işlere çekmeye çalışan İtalyan hükümeti 13 Mayıs 2020 tarihinde ülkede yasadışı/kaçak olarak bulunan göçmenler için altı ay süreyle oturma ve çalışma izni vermiştir. Ülkede bulunan 600 bine yakın göçmenin yaklaşık 200 bininin tarım sektöründe çalıştığı düşünülmektedir.17 İşçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili 14 Mayıs 2020 tarihinde İtalyan hükümetinin ilgili taraflarla işbirliği içinde hazırladığı tedbirler tarımsal işler ve işletmeler için de temel teşkil etmektedir. Buna göre en az bir metrelik sosyal mesafe kuralına uyulması, bu kuralın uygulanamayacağı durumlarda açık alanda çalışma sırasında kişisel koruyucu ekipman kullanımının zorunlu olması, elle kullanılan alet, ekipman ve makinelerin temizliği ve dezenfeksiyonun periyodik olarak yapılması, işçilerin el temizliğini düzenli olarak sağlayacakları el yıkama istasyonlarının kurulması, kişisel temizlik için su, deterjan ve hidroalkolik jel temin edilmesi, işçiler arasında düzenli ateş ölçümü yapılması, işçi servislerinde yüzde 50 kapasite kuralına uyulması ve taşıma sırasında maske kullanımının zorunlu olması önemli önlemler olarak karşımıza çıkmaktadır.18 Daha önce hem AB üyesi ülkelerden hem de tarım işçilerinin
İtalyan hükümeti 13 Mayıs 2020’de ülkede yasadışı/kaçak olarak bulunan göçmenler için altı ay süreyle oturma ve çalışma izni vermiştir.
31
