Giriş
2019 Aralık ayından itibaren önce Çin’de baş gösteren, sonra da dünyaya yayılan ve 2020 Mart ayı itibariyle küresel salgına dönüşen Covid-19, küresel ve yerel ölçekte ulaşım ve üretim alanlarında yavaşlamaya ve kesintilere neden olmuştur. Geride bıraktığımız 2020 Mart ve Nisan aylarında Covid-19 salgınının küresel gıda tedarik zincirini nasıl etkileyeceği konusu birçok ülkenin gündeminde üst sıralarda yer almıştır. Ülkeler arası çalışan mevsimlik göçmen tarım işçileri (Almanya-Romanya, Türkiye-Gürcistan vb.) ile ülke içinde aktif olan mevsimlik gezici tarım işçilerinin, onlara ihtiyaç duyulan bitkisel üretim alanlarına nasıl ulaşacağı, güvenlikleri, gıda tedarik zincirinin işlemesi açısından başat bir sorun olarak tartışılmaktadır.
Türkiye’nin bitkisel üretiminin pek çok aşamasında ve bölgesinde, mevsimlik gezici tarım işçilerinin aileleriyle birlikte hareket ettiği ve istihdam edildiği bilinmektedir. Kalkınma Atölyesi Kooperatifi, kurulduğu 2004 yılından bu yana tarımsal süreçlere dair birçok araştırma gerçekleştirmiş ve kamuya açık olarak yayınlamıştır. 2019 yılında UNICEF Türkiye’nin teknik ve finansal desteğiyle Adana, Bursa, Eskişehir, Manisa, Ankara ve Konya illerinde gerçekleştirilen saha çalışmalarında mevsimlik gezici tarım işgücüne Adana ilinde yıl boyu, diğer illerde ise nisan-kasım aylarında bitkisel üretimin hemen hemen bütün aşamalarında ihtiyaç duyulduğu saptanmıştır.1
Kalkınma Atölyesi Kooperatifi’nin gerçekleştirdiği araştırmalar ışığında, mevsimlik gezici tarım işçilerinin toplumun en yoksul kesimlerinden birini oluşturduğu ve temel ihtiyaçlara erişim konusunda desteklenmeleri gerektiği aşikârdır. 2020 Nisan ayında Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) desteği ile tamamlanan Koronavirüs Salgınının Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri ve Onların Çocukları ile Bitkisel
19