Şarkî Anadolu Vilâyâtının Erzurum Kongresi Beyannamesidir.
Mütarekenin akdini müteakip gittikçe artan ahd-ı şikenane muamelat ve İzmir, Antalya, Adana ve havalisi gibi aksam-ı mühimme-i memalikimizin fiilen işgali ve Aydın vilayetinde ika edilen tahammülsüz Yunan fecayii ve Ermenilerin Kafkasya dahilinde hudutlarımıza kadar dayanan katliam ve imha-yı İslam siyasetiyle istila hazırlıkları ve Karadeniz sahilinde Pontus hayalini tahakkuk ettirmek gayesiyle hazırlıklar yapılması ve sırf bu maksatla Rusya sahillerinden akın akın muhacir namı altında gelen yabancı Rumların ve bu meyanda da müsellah eşkiya çetelerinin sevk ve celp edilmesi gibi hadisat karşısında mukaddes vatanın inkısam ve inhilal tehlikesini gören milletimiz, hiçbir irade-i milliyeye istinat etmeyen hükümet-i merkeziyemizin bu âlâm ve fecayıa çaresâz olamayacağına emsal-i meşumesiyle kani ve birçok müessirat tahtında ihtimal ki daha elim ve gayr-i kabil-i hazım ve kabul mukarrerata da serfüru edeceğinden tamamıyla endişenak bulunuyor. Binaenaleyh kendini en yakın ve en hunin tehlikeler karşısında gören Şarkî Anadolu vilâyâtının mukaddesatını b’iz-zat muhafaza gayesi ile her tarafta vicdan-ı milliden doğmuş cemiyetlerin iştiraki ile ahiren munakit olan Erzurum Kongresi 7 Ağustos 35 tarihinde mesaisine hitam vererek bi-lütfullah-ı taâlâ ber-vech-i âtî mukarreratı ittihaz etti:
