91
Araştırma dönemimde Bodrum'daki balıkçılar bana çok yardım ettiler. Kamu otoriteleri ise sorularımdan hep şüphelendiler. Benim sorularım aslında bir doktorun hastasına sorduğu, "Ne probleminiz var?" sorusu kadar normaldi. Ancak 1975'te Kıbrıs Barış Harekâtı zamanında Türkiye'de önyargılı bir toplum vardı.
Bodrum'dan ve Ankara'dan kooperatif hakkında veriler, bilgiler aldım. Et ve Balık Kurumu'nun raporlarını okudum, Ziraat Bankası'nın su ürünlerine yönelik kredilerini inceledim. Ben o zaman öğrenciydim ve bu konularda çok az bilgim vardı. Bodrum'da kooperatiflerle tanıştım, ilk defa balıkçıların, büyük trata kaptanları ve küçük tekne sahiplerinin problemlerini öğrendim. Fatma Mansur benim için tam bir rehber idi. Bundan daha iyi bir destek bulamazdım. Çok harika bir kadın, akıllı, entelektüel, güçlü, kültürlü, esprili, korkusuz ve tam bir kozmopolit. Kocası, ailesi Balkanlardan mübadele döneminde gelen bir Datçalı. Onun Bodrum'daki evinde kalmıştım. Fatma Mansur'un evi bugün Zeki Müren'in müzesi. O dönemde Bodrum, Fatma Mansur'un desteğiyle Birleşmiş Milletler Gıda Örgütü (FAO) tarafından kurulan bir Balıkçılık Araştırma Enstitüsü'ne sahip oldu.
Araştırmam sırasında Türkçem eksik olduğu için birkaç tercümanım oldu: İrfan Helvacıoğlu, Salih Köksalan, Haldun Ertekin ve Dursun Mutlu. İrfan, Türk Ticaret Bankası'nda çalışıyordu. Babası küçük balıkçılardandı. Ağabeyleriyle birlikte bir sandal atölyesi açmışlardı ve İngilizce'yi turistlerle konuşarak öğrenmişti. Bir tekne almıştı ve bunu turist sezonu için kullanıyordu. Tam örnek bir aile. Girit Adası'ndan gelen bir aile (Helvacıoğlu), baba ve büyükbaba balıkçı, kendisi ortaokul ve lise dönemlerinde yeni turizm kaynaklarını kullanmayı öğrenmiş ve başarılı olmuş biri. Şimdi bir doktorla evli ve üç çocuk babası.
Ankara'da doğmuş olan Salih Köksalan, 1992 yılından itibaren profesyonel bir ressamdır. Berlin, Münih, Stuttgart, Houston, New York, Kopenhag, Ankara, İstanbul ve Bursa'da resim sergileri açmıştır. Benim Bodrum'daki araştırmama çok yardım etti.
Haldun Ertekin, ODTÜ Mimarlık mezunu, 1970'li yıllar.
Fatma Mansur Coşar ve eşi Münir Coşar
