18
1 Taş baskı ya da litografi/ litografya, kireç taşı üzerine yağlı mürekkeple çizilmiş şekil ve yazıların basım sanatı. Taş baskıya el litografyası da denir. Taş baskı, modern ofset litografyanın başlangıcıdır. Taş baskı tekniğinin esası, yağın suyu itmesi özelliğine dayanır.
Ben büyük babamın babasının adını taşıyorum: Carel Zwollo. Carel ismi Almanca'dan geliyor. Anlamı özgür insan demek. Büyük dedem 1863 yılında bir Batı Hollanda şehri olan Amsterdam'da doğmuş ve litografmış.1 Genç yaşta öldüğü için karısını dört erkek çocuğuyla dul bırakmış. Bu çocuklardan birisi benim dedem Johannes Zwollo. Dedem meslek olarak teknik ressamlığı seçmiş ve meslek okulunu bitirdikten sonra Stork şirketi için çalışmaya başlamış. Bu firma ziraat makineleri üretip, özellikle Endonezya'ya ihraç ediyormuş. O zamanlar Endonezya Hollanda'nın en önemli sömürgesiymiş ve dedem makine parçalarının teknik çizimlerini yapıyormuş. Stork, Hollanda'nın doğusunda bulunan Hengelo'daki (Doğu Hollanda'da bir şehir) ünlü bir şirketmiş. Dedem oraya taşınmış ve babaannemle de orada tanışıp evlenmişler. Babam Dick, dört çocuğun en büyüğü olarak 1914 yılında Hollanda'da dünyaya gelmiş.
Dedem senelerce hep Endonezya'ya gitmek istemiş. Nihayet 1922 yılının sonunda şirketin müdürü ona izin vermiş ve şeker kamışı bölgesi olan Doğu Java Adası'nda firmanın temsilcisi olmuş. 1900'lü yılların başında Doğu Java hemen hemen dünyanın en önemli şeker kamışından şeker üretimi yapılan bölgesiymiş. Dedem orada bulunan 150 şeker fabrikasına Stork firmasının makinelerini ve parçalarını satıp, bakım ve onarımlarına yönelik servis hizmeti vermiş.
Nasıl bir kolonyal hayat yaşadıklarını anlatmam gerekirse, ninemin ev işleri için hizmetçileri varmış; aşçı, bahçıvan, alışverişe giden bir
13 yaşındayken yaptığım bir çizim... Çocukken göçebe toplumlarını çok merak ediyordum. Sürekli yolculuk yapmayı hayal ediyordum ve hayatım boyunca yolculuk yaptım.