Şiirsel Bir Savaş: Anzak Günlüklerindeki Şiirlerde Gelibolu Muharebeleri
The glorious dead of every age
Whose blood is passing dry on History’s page;
(Their memory lingers yet)
Let us waver not a fraction
Turn their ideals into action
Lest we forget.
(Folder MSS1274, Image SAM–6007)
Biz unutmayalım diye
Her çağın şanlı şehitleri
Kuru akar Tarih sayfalarında kanları;
(Yine de hala canlıdır hatıraları)
Bir an bile duraksamayalım
Fikirlerini geçirelim eyleme
Biz unutmayalım diye.
Hagan’ın şiiri, Horace Williams’ın şiirlerine benzer bir şekilde, vatansever duygularla savaşmaya cesaretlendirme, şehitleri övme ve şan verme işlevi görmektedir. Doğal olarak Hagan savaştaki kayıpları ve onların verdiği acıyı vurgulamamakta, vatanda geri kalanlar için savaşta kan dökenlerin unutulmaması gerektiğini vurgulamaktadır. Başka kültürlerde de örnekleri görülen vatansever şiirlerde de olduğu gibi, Hagan bu şiiriyle Anzak askerlerinin anılarına görkemli bir katkı sunmakta ve şehitleri onurlandırmaktadır.
Anzak bakış açısıyla Çanakkale Savaşlarının bir dökümü olarak Anzak günlükleri, resmî tarih kayıtlarında bilinmeyen ayrıntılar sağlamaktadır. Hem Türkler hem de Anzaklar için en önemli tarihsel, duygusal ve ulusal deneyimlerden biri olan bu savaş hiç şüphesiz her iki ülkenin tarihinde de en önemli kilometre taşlarından birini oluşturmaktadır. Günlükler, her iki taraftan da sıradan askerlerin birbirleriyle dostluklar kurduğunun, birbirlerini ilk kez gördüğünün, belki de onları bir başka kültüre ve dile bu denli yaklaştırdığının kanıtını sunmaktadır. Williams’ın bu günlüklerdeki şiirleri, her iki taraftan da gençlerin acılarını bir araya getiren lirik bir savaşa dönüşmüş olan bu askeri harekât hakkında, onun şiirsel bir dille yakınmaları olarak okunabilir.
Dolayısıyla şiir, hem vatan özlemini ve ölüm acısını seslendiren, hem de askerleri
241
