Sayfa:İstiklal Harbimizin Esasları.pdf/180

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa istinsah edilmiş
181
İSTİKLÂL HARBİNİN ESASLARI

Padişahın kabul ettiği gizli bir muahede metni geldi. İlhami Bey, heyetinin Erzuruma kadar gelerek her tarafa aşılamak istediği fikir ve sair teşebbüslerin mayiteti bu muahede ile büsbütün anlaşıldı :

15. KOLORDU KUMANDANLIĞINA
Zata mahsustur.
Sivas 12/12/335
 

Zatı şahanenin tasvibine iktiran ve İngiliz murahhaslariyle sabık Sadrıâzam Damat Ferit Paşa arasında tekarrür ve imza olunan 12.9.919 muahedei hafiye sureti bu kerre Dersaadette elde edilmiştir. Teyit ve mevsukiyeti için aslının ele geçmesine çalışılmaktadır. Mezkûr muahedename berveçhiati 7 maddeyi ihtiva eylemektedir.

S U R E T

1 — İngiltere hükûmeti kendi mandası altında Türkiyenin tamamiyet ve istiklâlini deruhte eder.

2 — İstanbul makarrı hilâfet ve saltanat olacak ve boğazlar İngilterenin murakabe ve kontroluna tâbi olacaktır.

3 — Türkiye müstakil bir Kürdistan teşkiline mümaneat etmiyecektir.

4 — Bunlara mukabil Türkiye Ingilterenin Suriye ve Elcezire hâkimiyetini icabında muaveneti filiye ibraziyle temin ve hilâfete ait manevi kudret ve salâhiyetin İngilterenin gerek Suriye havalisiyle ve gerekse müslümanlarla meskûn diğer aksamda istimalini taahhüt eder.

5 — Millî cereyanların önüne geçebilmek için Türkiyede yeniden tesis edilecek olan nim meşruta idareye karşı vuku bulacak aksülâmelleri İngiltere hükümeti teskin için bir kuvvei zabıta tahsis edecektir.

6 — Türkiye, Mısır ve Kıbrıs üzerindeki bütün hukukundan feragat ederek hususî ve nim resmî mahiyeti haiz olan İngiltere hükümeti konferansta Türk murahhaslarının bu baptaki arzularını is'afa meyli olacak ve bunun kabulünü deruhte edecektir.

7 — Sulh şeraitinin tekarrürründen sonra zatı şahane dördüncü maddedeki hususatı tevsi için İngiltere hükûmetiyle ayrıca bir mukavele teati edecektir. Bu mukavelenin ahkâmı mahrem tutulacaktır.

İşbu mukavelename Dersaadette iki nüsha olarak tanzim ve tarafeyni akideynce teati ve kabul edilmiştir.

Heyeti Temsiliye namına MUSTAFA KEMAL

İsmet Beyin Anadoluya gönderilmesi için Şevket Tur-