da gelen yabancı Rumların bu meyanda da müsellâh eşkiya çetelerinin sevk ve celp edilmesi gibi hadisat karşısında mukaddes vatanın inkisam ve inhilâl tehlikesini gören miletimiz, hiç bir iradei milliyeye istinat etmeyen hükûmeti merkeziyemizin bu âlâm ve fecayia çareaz olamıyacağına emsali meş'umesiyle kani ve birçok müessirat tahtında ihtimal ki daha elîm ve gayri kabili hazım ve kabul mukarrerata da serfüru edeceğinden tamamiyle endişenâk bulunuyor. Binaenaleyh kendini en yakın ve en hunin tehlikeler karşısında gören şarki Anadolu vilâyatının mukaddesatını bizzat muhafaza gayesiyle her taraftan vicdanı milliden doğmuş cemiyetlerin iştirakiyle ahiren mun'akit olan Erzurum kongresi 7 Ağustos sene 335 tarihinde mesaisine hitam vererek bilutfihi tealâ berveçhiati mukarreratı ittihaz etti :
1 — Trabzon vilâyeti ve Canik sancağiyle vilâyatı şarkiye namını taşıyan Erzurum, Sivas, Diyarıbekir, Mamuretülâziz, Van, Bitlis vilâyatı ve bu saha dahilindeki ekseriyei müstakille hiçbir sebep ve bahane ile yekdiğerinden ve camiai Osmaniyeden ayrılmak imkânı tasavvur edilmeyen bir küldür.
Saadet ve felâkette iştiraki tamını kabul ve mukadderatı hakkında aynı maksadı hedef ittihaz eyler. Bu sahada yaşayan bilcümle anasırı islâmiye yekdiğerine karşı mütekabil bir hissi fedakâri ile meşhun ve vaziyeti ırkıye ve içtimaiyelerine riayetkâr öz kardeştirler.
2 — Osmanlı vatanının tamamiyeti ve istiklâli millimizin temini ve makamı saltanat ve hilâfetin masuniyeti için kuvayı milliyeyi âmil ve iradei milliyeyi hâkim kılmak esastır.
3 — Her türlü işgal ve müdahale Rumluk ve Ermenilik teşkili kayesine matuf telâkki edileceğinden müdafaa ve mukavemet esası kabul edilmiştir. Hâkimiyeti siyasiye ve muvazenei içtimaiye muhil olacak surette anasırı
