Hassa Ordusu alay ve taburlarının tamamen Martini tüfekler ile teçhiz edilmek üzere olduğu
Sa’âdetlü Efendim Hazretleri,
Sâye-i kudret-vâye-i cenâb-ı pâdişâhîde bu kerre Hâssa ordû-yıhümâyûnu nizâmiye alây ve tabûrlarının kâmilen Martini Henry tüfekleriyle teslîh ü techîzi husûsuna irâde-i seniyye-i hazret-i şehriyârî müte’allik ve şeref-sünûh buyurularak icrâ-yı îcâbına teşebbüs ve ibtidâr olunmuş olduğu cihetle mezkûr tüfeklerin sökülüp takılması ve tathîr ü tanzîfi hakkında lüzûmu olan âlât u edevâtın dahî hemen alay ve taburlara tevzî’ ü i’tâsılâzimeden olduğuna ve edevât-ı mebhûsanın Taphâne-i ‘Âmire’de i’mâl ve ihzârı karâr-ı mahsûs iktizâsından olmasına nazaran şimdiye kadar bir haylisinin tehiyye ve ihzâr olunmuş olduğu me’mûl idüğüne mebnî bunların mevcûdu olduğu hâlde hemen anbarına teslîmi ve mevcûdu olmadığı sûrette ordû-yı mezkûrun yirmi sekiz taburu için tevzî’ olunmakta olan yirmi iki bin bu kadar tüfeğe göre lüzûmu kadar edevâtın müsâra’aten i’mâl ü ihzârıesbâbının sür’at-i istihsâliyle keyfiyetin iş’âr u inbâsı bâbında emr ü irâde efendim hazretlerinindir.
Fî 7 Rebî’ül-âhir sene 293; fî 18 Nisan sene 92.
Re’fet (?)
Devletlü Efendim Hazretleri,
Müfâd-ı emr ü iş’âr-ı sâmî-i cenâb-ı riyâset-penâhîleri karînimdir ki ‘âcizânem olarak Tophâne-i ‘Âmire meclisine lede’l-havâle zikr olunan yirmi sekiz tabûra tevzî’ ü i’tâ olunmakta bulunan Martini Henry tüfekleriçün i’tâsıîcâb eden âlât u edevâttan mezkûr tüfeklerin sökülüp takılmasına mahsûs olanların elde bulunan sekiz tabûrluğu şu günlerde hitâm bulacağı cihetle teslîm edileceği müsüllü kusûru dahî yine bu tüfeklerin yedek edevâtıyla berâber bir taraftan bi’l-i’mâl hitâm buldukça verileceği der-kâr ve tathîr ü tanzîfe ‘âid olup hîn-i iktizâda harbîler ucuna takılarak isti’mâl edilmek üzere beher onbaşıya birer aded olarak verilmesi îcâb eden ve İngilizce ismi huzûr-ı‘âlî-i âsaf-ânelerine takdîm kılınmış olan pusulada gösterilen forçanın Tophânece mevcûdu olmayıp i’mâli dahî müşkülâtı dâî idüğünden şimdilik bu forçadan on bin aded bi’l-mübâya’a irsâliçün me’mûran Amerika’da bulunan Mirlivâ Sa’âdetlü Tevfîk Paşa’ya teblîgât îfâsı iktizâ edeceği âşikâr olup âlât u edevât-ı mebhûsa der-âkab kâmilen tedârik ü i’tâ olunmuş olsa bile mezkûr tüfeklerin nezâket-i ma’lûmeleri îcâbınca leffen takdîm kılınan İngilizce ta’lîm-nâmesinde münderic olduğu üzere efrâd-ı askeriyye tarafından sökülüp takılmaları aslâ câiz olmayarak lede’l-hâce tabûrlar tüfekçileri ma’rifetleriyle sökülüp takılması lâzım geleceği cihetle âlât u edevât-ı mebhûsanın bu ustalara teslîmi lâ-büdd olup ma’a-hâzâ mezkûr tüfekleri söküp takacak ustaların da evvel-emirde Tüfenk-hâne-i ‘Âmire’ye gelerek usûlünü müşâhede ve tahsîl etmedikçe tüfekleri söküp takmalarında mazarrat müşâhede olunacağışüpheden berî bulunmak cihetiyle zikr olunan tüfeklerin verileceği tabûrlar tüfekçi ustalarının usûl-i mezkûreyi tahsîl ile bir kâ’ide şahâdet-nâmelerini alıp ‘avdet etmek üzere hemen Tüfenk-hâne-i mezbûra i’zâmları elzemiyeti bedîdâr idüğünün huzûr-ı ‘âlî-i âsaf-ânelerine ‘arz u izbârımeclis-i mezkûrdan ifâde olunmağın ol-bâbda emr ü fermân hazret-i men-lehu’l-emrindir.
Fî 11 Rebî’ül-âhir sene 293; fî 22 Nisan sene 292.
Seyyid bin Tevfîk
Kaynak: Ünal, Uğur (2006). Sultan Abdülaziz Devri Osmanlı Kara Ordusu (1861-1876) (PDF) (Doktora). Ankara: Gazi Üniversitesi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021. Bu eser, başka bir eserin bilimsel olmayan metodlarla oluşturulmuş bir transkripsiyonu veya faksimilesi olup ana eserden bağımsız bir telif hakkı korumasına sahip değildir. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'un işlenmiş eserleri tanımlayan 6. maddesine göre; henüz yayımlanmamış olan bir eserin ilmi araştırma ve çalışma neticesinde yayımlanmaya elverişli hale getirilmesi (ilmi bir araştırma ve çalışma mahsulü olmayan alelade transkripsiyonlarla faksimileler istisna olmak üzere) halinde oluşturulan eser telif korumasına tâbi olacaktır. Ancak bu eser kanunun gösterdiği istisna kapsamında olduğundan kamu malıdır. |