Ermeni Hayır İşleri Cemiyeti hakkında resmî yazışmalar
Osmanlı Ordusu Başkomutanlığı
2 nci Şube
| 27 Temmuz 1915 | Gelişi ve sevki 29 Temmuz 1915 |
3 ncü Kolordu Komutanlığı
Ermenistan’ın kurtarılması ve bağımsızlığı için kurulmuş olan Ermeni Cemiyeti hakkında bir yerden elde edilen ve sureti, ilişikte gönderilen mektuba ekli hesap pusulasında yazılı isimler yanında, Tekirdağ’da oturan Ermenilerden hangilerinin olduğunun işaret edilerek bildirilmesi rica olunur.
Cemiyetin adı Hayır İşleri Cemiyeti ise de asıl maksadı Ermenistan’ın kurtarılması ve bağımsızlığıdır. Çeşitli vasıtalarla bunun için çalışmak program dâhilindedir. Başkanı, ünlü Mısırlı Bogos Nubar Paşadır. Genel Merkezi Kahire’dedir. Osmanlı ülkesinin muhtelif yerlerinde, Kafkasya’da, Bulgaristan’da, Romanya’da, Amerika’da, Avrupa’nın diğer yerlerinde şubeleri vardır. Bilhassa zenginlerden çok miktarda para alır. Komitelere çok para vermiş olan tüccar takımı bu cemiyete bağlanmıştır. Cemiyetin 1911 bilânçosunda 27.500 küsur Mısır lirası geliri görülmüştür. Halkın kalbini kazanmak için gerçekten hayır işlerinde de hizmet etmektedir.
Cemiyetin Rusçuk ve Şumla Şubesine ait iki adet mektupla ilişik evrakların tercümeleri takdim edilmiştir.
Rusçuk’taki Ermeni Hayır İşleri Cemiyeti adına
| 1 nci Başkan | 2 nci Başkan Kâtip |
| N.Saryat | H. G. Papasyan |
Adresi
Mısır’da Ermeni Hayır İşleri ve Genel Birliği Merkezine Mad Bey Sokağı - Kahire
Bu mektuba ilişik bulunan isim listesinin tercümesidir.
Aidat veren üyelerden alınan para
| Frank S. | Frank S. | ||
| Hüvünan T.Hüvnanyandan | 5 | Teonik Papasyan | 15 |
| Artin Minasyan | 1,25 | Yegaparan Zakaryan | 24 |
| Mıgırdıç Herotyobnan | 1,25 | Dikran Malhamyan | 12 |
| Arakel Herotyobnan | 1,25 | Leon Alniyakyan | 60 |
| Tatyos Kahveciyan | 1,25 | Artin Acemyan | 12 |
| Kirikor Kuyumcıyan | 12 | Horhoryan | 18 |
| Kalust Kasbaryan | 7,50 | Kalust Kasbaryan | 7,50 |
| K. S. Papasyan | 11,25 | Kalfayan | 36 |
| K. Papasyan | 15 | Mihran Avedyan | 6,25 |
| Hüvnan Hüvnanyan | 5 | Bardir Asadur | 10 |
| Nazret Saryan | 30 | Bardir Asadur | 15 |
| Onik Tarafyan | 18 | Hüvnan Hüvnanyan | 5 |
| Dikran Manisyan | 12 | Artin Agopyan | 9 |
| Karabet Berberyan | 6,25 | Barur Azadur | 5 |
| Karabet Sıvacıyan | 12 | Mehran Avadesyan | 1,25 |
| Matyos Hekimyan | 2,50 | Ohannes Ohannesyan | 2 |
| Heryak Papasyan | 30 | Melkeni Otrafyan | 12 |
| Ohannes Bezdikyan | 3,75 | Karabet Sıvacıyan | 3 |
| Aristaki Karabetyan | 30 | Karabet Sıvacıyan | 3 |
| Aristaki Karabetyan | 60 | Hayk Cezayirliyan | 1,25 |
| Yegaparan Manimyan | 5 | Hüvnan Hüvnanyan | 5 |
| Yegaparan Zakaryan | 12 | Hemayak Karabetyan | 12 |
| Mehran Avedimyan | 1,25 | Hemayak Karabetyan | 12 |
| Tomas Şişmanyan | 1,25 | Agop Acemyan | 2 |
| Melkez Ohçaturyan | 1,25 | Hünan Ohannesyan | 2 |
| Artin Minasyan | 1,25 | M. Talfuni | 1,30 |
| Mativi Kahveciyan | 1,25 | P. Mezulçiyan | 15 |
| Haçik Karabetyan | 6 | T. Papasyan | 7,50 |
| Artin Agopyan | 9 | Hemparson Kitapcıyan | 18 |
| Arakel Artinyan | 1,25 | N. Kitapcıyan | 11 |
| Sirdan Artinyan | 1,25 | Arslanyan Biraderler | 30 |
| Melkez D. Sarafyan | 12 | Leon Giridyan | 7,50 |
| Karabet Sıvacıyan | 6 | Melkez Usrafyan | 24 |
| Feçtaryan | 2 | N. Kesdunyan | 36 |
| İstepan İstepanyan | 2,50 | Hemparson Kesdunyan | 36 |
| N. Saryan | 90 | G. Ohannesyan | 10 |
| Şerak Papasyan | 60 | K. S. Papasyan | 15 |
| Hırant Papasyan | 90 | Artin Garsiyan | 60 |
| Vaganyak Kuyumcıyan | 90 | Onik Tarafyan | 18 |
| Leon Küdyan | 15 | 1320,5 | |
| Yegapren Arslanyan | 60 |
| 13 Ocak 1915 Şumla | Tercüme edilmiş şekli |
Kahire’de M. Antranikyan Efendiye
Paskalyada oynanan tiyatronun geliriyle, aylık aidatlardan oluşan toplam gelir, dört - beş yüz franktan ibarettir. Şu halde, buradan para gönderilmesi mümkün değildir. Bizim Bulgar piyasasında Ajyo1 fiyatı çok yüksektir. Ajyo yüzde otuza kadar yükselmiş ve bankalarla postalar para kabul etmemeğe başlamıştır. Havâle olarak gönderilmesine de imkân bulunamadı. Marat Efendi, Mutemedyan vasıtasıyla da havâleyi yapamadı. Bundan dolayı İstanbul’a da gönderemedik. Eldeki paranın ne şekilde gönderileceği veya kullanılacağı hakkında bize kolaylık ve yol göstermenizi rica ederiz. Mümkünse Marat Efendi, Mutemedyan’a bir defa daha müracaat ediniz. Kendisi belki bize bir kolaylık gösterebilir. Saygılarımızın kabulünü rica ederiz.
| Ermeni Hayır İşleri | ||
| 1 nci Başkan | Kahire Genel Birliği | 2 nci Başkan Kâtip |
| D. Vuskeriçyan | Şumla Şubesi | V. Haçaturyan |
Adresi
Mısır Kahire’de Mada Bey Sokağında 33 Numarada Hayır İşleri Ermeni Genel Birliği Veznedarı
Diğer
2
Ermeni Hayır İşleri Genel Birliği Rusçuk Şubesi
Numara Rusçuk 16 Ocak 1915
24
Kahire’de Merkez Ermeni Hayır İşleri Genel Birliği Cemiyeti Başkanı Bogos Nubar Paşaya
Geçen seneki hesap özetleri ilişikte sunulmuştur. Bir adet de cemiyet mensuplarının isimleriyle aylık aidatlarını gösteren defter eklenmiştir. Hesap özetleri, geçen senede, bilinen gayretimizi gösterir. Daha önce, genel merkeze bilgi verildiği üzere merkezimizde değişiklik yaparak, işleri düzeltmek için elden geldiği kadar çalışılmıştır. Genel merkezden gönderilen yirmi adet genel emrin gelmesini arz ediyor ve çok teşekkürlerimizi ve mutluluğumuzu belirtiyorum. Elimizde bulunan paranın nereye gönderileceği hakkındaki emrinizi beklerken, saygılarımızı sunarız.
Bu mektuba bağlı hesap özetlerinin tercüme sureti:
Hesap Özetleri
Ermeni Hayır İşleri Genel Birliği Rusçuk Şubesi
31 Aralık 1914
| Gelirler | Frank S | Giderler | Frank S |
| Geçen seneden kalan | 25,85 | Posta ve pul | 2,75 |
| Üye gelirlerinden | 1320,05 | Matbaa gideri | 15 |
| Giriş ücretlerinden | 18,75 | Oda için masraf | 2 |
| Piyangodan | 174 | Kutulara masraf | 7,50 |
| Gazete abonesinden | 6 | Çerçeve masrafı | 2 |
| Gezdirilen yardım kutusundan | 155,45 | Mühür masrafı | 5 |
| Hazırlanan rozetlerden | 0,50 | Kutulara kilit masrafı | 2 |
| 1700,60 | İstanbul’a 3 defa | ||
| Mandapostla gönderilen | 580 | ||
| Gönderilen paranın akçe farkı | 79,90 | ||
| Mevcut sandık | 1004,45 | ||
| 1700,60 |
| Ermeni Hayır İşleri | ||
| 1 nci Başkan | Kâtip | Veznedar |
| N. Saryan | Hırant K. Papasyan | S. Vartanyan |
Kahire Genel Birliği
| 3 ncü Kolordu Komutanlığı Sayı 243 |
Tekirdağ’dan 29 Ağustos 1915 |
29 Temmuz 1915 tarih ve 2 nci Şube 6514 numaralı emir yazınıza cevaben arz edilen yazı.
Ermenistan’ın kurtarılması ve bağımsızlığı için kurulmuş olan Ermeni Cemiyeti hakkında gönderilen pusulada isimleri yazılı şahıslar hakkında yerel idare ve diğer birimlerle yapılan soruşturmada, söz konusu şahıslardan, Tekirdağ’da bulunanlarla bulunmayanların isimleri hizasına kırmızı mürekkeple işaret konulmuş ve zikredilen defter, gerekenin yapılması için Ek’te sunulmuştur.
Tuğgeneral