Dîvânü Lugâti't-Türk/Dizin/Ü
Görünüm
6963 | übgük | ibibik kuşu·I, 78, 110 bkz> übüp |
6964 | übüp | ibibik kuşu, I, 78 bkz> übgük , |
6965 | üç | sayıda üç·I, 35;II, 283 |
6966 | üçgil | müselles, üçgen, üç köşeli şe/·I, 105 |
6967 | üçgül | müselles, üçgen, üç köşeli şey,I, 105 |
6968 | üçlenmek | üç olmak, üçlenmek·I, 256 |
6969 | üçlüç | başları bir demirle birleştirilerek üç çubukla yapılan tavşan tuzağı·I, 95 |
6970 | üçükmek | sesi, soluğu, nefesi kesilmek·I, 192; II, 118 |
6971 | üçünç | sayıda üçüncü· I, 131; III, 448 |
6972 | üçürgen | çok söndüren, I, 522 |
6973 | üçürmek | söndürmek· I, 176, 177 bkz> öçürmek |
6974 | üdürmek | seçmek, üstün tutmak, III, 11 bkz> a ğırmak, edirmek, ödürmek, ödürmek, udurmak |
6975 | üdermek | uymak, izince gitmek· I, 178 |
6976 | üdik | aşk ve sevgi coşması, sevda, hasret· I, 69, 212; II, 144, 188, 311; III, 258 bkz> ödik |
6977 | üdlenmek | kösnemek, erkek istemek· I, 257 |
6978 | üdleşmek | birbiri ardınca yürü;mek· I, 239 bkz> udlaşmäk |
6979 | üdrek | artan, az iken artan şey,I, 103 |
6980 | üdremek | üremek, çoğalmak ,I, 273 |
6981 | üdreşmek | artmak·I, 232 |
6982 | üdretmek | üretmek, çoğaltmak·I, 261 |
6983 | ügi | baykuş· I, 9, 161;III, 118, 238 bkz> ühi, yabakülak |
6984 | ügimek | öğütmek· III, 254 |
6985 | ügit | buğday ve benzeri şeyleri öğütme. I, 51 |
6986 | ügitçi | un öğüten kimse· I, 51 |
6987 | ügitmek | öğüttürmek· I, 213 |
6988 | ügitsemek | öğütmek istemek·I, 302 |
6989 | ügre | tutmaca benzer ve ondan daha sulu şehriye çorbası, erişte.I, 127; III, 173 |
6990 | ügrilmek | sallanmak· I, 248 |
6991 | ügrimek | sallanmak, kımıldatmak; birisine karşı yaltaklanarak hilesini saklamak, I, 275, 354 |
6992 | ügrişmek | sallamakta yardınn etmek, I, 236 |
6993 | ügritmek | sallatmak, I, 261 |
6994 | ügrük | çocugun beşigini sallama·I, 105 |
6995 | ügür | darı.I, 54;II,121; III, 9 bkz> yügür § yag ügüri; susam· I, 54 |
6996 | ügürlüg | darı sahibi olan· I, 152 |
6997 | ügürlük | dan konulan yer·I, 152 |
6998 | ügürmek | deve üzerine iki taraflı yükletilerek içerisine binilen sepet ve benzeri ;ey· I, 507 bkz> tegirmek |
6999 | ügüşmek | öğütmekte yardım ve yarış etmek· I, 187 |
7000 | ühi | baykuş ,I, 9, 161; III, 118, 238 bkz> ügi, yabakulak |
7001 | üjme | dut ağacı· I, 130 |
7002 | üjük | hece, harf, I, 71, 72 |
7003 | üjüklemek | hecelemek, I, 71 |
7004 | üjümlenmek | dutlanmak, dut vermek,I, 297 |
7005 | ükek | tabut, sandık·I, 78 |
7006 | ükek | şehrin etrafında savaş için hazırlanmış olan burç·I, 78 |
7007 | ükeklemek | burç yapmak; sandık yapmak·I, 307 |
7008 | ükeklig | tam burçları bulunan kale·I, 153 |
7009 | ükeklik | sandık yapmak için ayrılan ağaç· I, 153 |
7010 | ülemek | dağıtmak, yaymak, üleştirmek· I, 51;III, 255 |
7011 | üleşmek | paylaşmak, üleşmek I, 189 |
7012 | ületmek | paylaştırmak, dagıtmak, I, 214 |
7013 | ülike | ökse otu·I, 137 |
7014 | Ülker | Ülker yıldızı, Süreyya yıldızı.I, 95; III, 40 |
7015 | ülker | çerig harp usulünde bir hile tarzı·I, 95 , |
7016 | ülkü | ahit, peyman.I, 129 |
7017 | ülüg | pay, nasip, hlsse,I, 62, 72 bkz> ülük, ülü ş |
7018 | ülüglüg | üleştirilmiş, pay edilmiş, dağıtılmı;· I, 511 |
7019 | ülük | pay, naslp, hisse· I, 62, 72 bkz> ülüg, ülü ş |
7020 | ülü | pay, halk arasında taksim, hisse· I, 62 bkz> ülüg, ülük |
7021 | üm | şalvar, don· I, 38, 117, 203 |
7022 | ümglik | imik, çocukların tepesinde bulunan yumuşak yer I, 110 |
7023 | ümleşmek | şalvarını ortaya koyarak kumar oynamak· I, 242 |
7024 | ünlüg | şalvarlı,I, 224 |
7025 | ün | ses; ün, san·I, 38, 49. 219;II, 294;III, 194, 240, 402 |
7026 | ündemek | ünlemek, çagırmak.I, 273;III, 69 |
7027 | ündeşmek | çağırı;mak·I, 231 |
7028 | üñmek | delmek· I, 174 bkz> öñmek |
7029 | üñtürmek | deldirmek I, 290 |
7030 | üñüjin | çölde insanı öidüren umacı, gulyabani·I, 145 |
7031 | üñülmek | oyulmak III, 395 |
7032 | üñür | in, mağara·I, 94 |
7033 | üp | renkte pekitme edatı·I, 34 § üpürüng; apak·I, 34 |
7034 | üplelmek | yağma edilmek·I, 295 |
7035 | üplemek | yağma etmek·I, 284 |
7036 | üplenmek | yağmalanmak·I, 255;III, 90 |
7037 | üpleşmek | yağma edişmek, yağmalaşmak.I,238 |
7038 | üpletmek | yağma edilmek I, 264 |
7039 | ürimek | takmak, urmak,III, 120 bkz> urmak |
7040 | ürimek | içten çürümek III, 252, 253 bkz> örimek |
7041 | ürkmek | ürkmek,III, 420 |
7042 | ürkülmek | ürkülmek·I, 250 |
7043 | ürkünç | ürküntü, kargaşalık,I, 250 bkz> ürkünmek |
7044 | ürkünçe | üfleyeceğine,I, 337 |
7045 | ürkünmek | düşman yüzünden ulus arasına düşen ürküntü, telâşla kalelere ve sığınaklara kaşışma·I, 108 bkz> ürkünç |
7046 | ürküşmek | ürküşmek,I, 155 |
7047 | ürkütmek | ürkütmek I, 263, 264 |
7048 | ürmek | üflemek; ürmek,'havlamak·I, 55, 164, 337; III, 5 |
7049 | ürñek | kireç· I, 121 |
7050 | ürñermek | ağarmak· I, 289 |
7051 | ürpek | tüyleri ürpermiş insan ve hayvan·I,103 |
7052 | ürpekmek | (tüy) ürpermek. I, 229, 230 bkz> orpatmak, örpe şmek, ürpermek, ürpeşmek ürpermek (tüy) ürpermek I, 217 bkz> orpatmak, örpeşmek, ürpekmek, ürpeşmek ürpeşmek birbirine karşı kabarmak, I, 229, 230 bkz> orpatmak, örpe şmek, ürpekmek, ürpermek |
7053 | ürülgen | her zaman şişen, kabaran· I, 158 |
7054 | ürülmek | şişmek, kabarmak, üflenmek, şişirilmek I, 195 |
7055 | ürüñ | ak olan nesne, ak, beyaz, gençlerin t ırnakları üzerinde bulunan aklık· I, 134, 330,382;II, 12 bkz> ak, örüñ § tırñgak ürüñ; tırnak beyazlığı. I, 134 |
7056 | ürüñ | karak göz akı, I, 382 |
7057 | ürüñ | kuş akdoğan· I, 331 |
7058 | ürüşmek | üflemekte yardım ve yarış etmek I, 183 |
7059 | üske(n-t)eç | kuru üzüm· I, 159 |
7060 | üsnemek | benzemek· I, 288; II, 223; III, 147 bkz> usnatmak |
7061 | üstek | üstelik, ziyadelik.I, 120 |
7062 | üstelmek | artmak, çoğalmak, artırılmak.I, 246 |
7063 | üstem | eğerlere, kemerin başına, tokalara işlenen altın ve gümüş·I, 107 bkz> saxt |
7064 | üstermek | üstün gelmek için yarış etmek; inkâr etmek I, 221 |
7065 | üstün | üstün· I, 108 § andan üstün; ondan üstün·I, 108 |
7066 | üsüglemek | hile ile kilit açmak.I, 306 bkz>osuglamak |
7067 | üşelmek | arannìak· I, 197 |
7068 | üşelmek | ufalanmak, II, 235 bkz> uşalmak, uşatmak, uvşatmak, üşetmek |
7069 | üşemek | yer ve benzeri şeyleri aramak üzere eşmek III, 253 |
7070 | üşerig | (taş) düz (kaya), I, 135 bkz> yüşeırg |
7071 | üşetmek | araştırmak.I, 211 bkz> eşltmek |
7072 | üşetmek | ufalatmak·I, 211 bkz> uşalmak, uşatmak, uvşatmak, üşelmek |
7073 | üşgürmek | üşürmek, kışkırtmak; ıslık çalmak· I, 228 bkz> üşkürmek |
7074 | üşik | yemişleri kavurarak büyümekten alıkoyan soğuk·I, 72 |
7075 | üşiklemek | üşümüşken yakalamak·I, 306, 307 |
7076 | üşimek | soğuktan üşümek II, 137; III, 254 bkz> üşümek |
7077 | üşkürmek | üşürnnek, kışkırtmak; ıslık çalmak· I, 228 bkz> üşgürmek |
7078 | üşkürmek | hatırlamak· I, 228, 229 |
7079 | üşkürtmek | hatırlatmak.I, 229 bkz> üşkürtürmek |
7080 | üşkürtürmek | hatırlatmak.I, 229 bkz> üşkürtmek |
7081 | üşmek | üşmek, üşüşmek, toplanmak; delgiç ile delmek,I, 166 |
7082 | üştürmek | deldirmek, delik delmeyi emretmek, dar deli ği genişletmek·I, 222 |
7083 | üşümek | üşümek,I, 463 bkz> üşimek |
7084 | üşütmek | üşütmek, soğutmak için soğuğa koymak·I, 211 |
7085 | ütimek | (kıl) ütülemek· III, 252 |
7086 | ütmek | (kıl) yakmak, ütmek·I, 171 |
7087 | ütrük | hileci, ütücü adam,I, 101 |
7088 | ütüg | kusma,I, 68 bkz> ütük |
7089 | ütük | ütü,I, 68 |
7090 | ütük | kusma·I, 68 bkz> ütüg |
7091 | ütülmek | yanmak, (kıl) ütülenmek,I, 193 |
7092 | ütüş | bir çeşit çocuk oyunu; bu oyunda utme, yutma·I, 60, 61 bkz> ötü ş |
7093 | üy | ev, I, 81 bkz> ef, ev, ev, öv, üv |
7094 | üv | ev·I, 81 bkz> ef, ev, ev, öv, üv |
7095 | üyük | tepe gibi yüksek olan yerler·I, 85 |
7096 | üyük | (yér) sulu ve buna benzer yerlerde ayak bas ıldığı zaman kaybolan ve ayağı çıkarması güç olan kumluk (yer)·I, 85 |
7097 | üyükmek | (ayak) gömülmek, incinmek, burkulmak·I, 268 |
7098 | üz | sağır·I, 45 bkz> öz § üz kişi; sağır adam· I, 45 |
7099 | üze | üstünde, üzerinde, üzere, üzerine, üzerindeki .I, 44, 66, 149, 197, 219, 237, 241, 244, 258, 331, 343. 456, 461, 468, 469;II, 23, 72, 192, 249, 288, 303, 328, 331, 356; III, 131, 161 üzelmek yorulmak, sıkılmak, ögüç işe düşmek·I, 196, 233 |
7100 | üzitmek | çok söylemekten kulak sa ğır (ağır) olmak; sirke küpten ekşiliğinden dolayı sızmak· I, 209 |
7101 | üzlenmek | yemekte yağ üste çıkmak, kabarmak· I, 258 |
7102 | üzlünmek | (ip) üzülmek, kopmak· I, 258 |
7103 | üzlüşmek | üzüşmek, kopmak; (kan, koca) ayrılmak; alacaklı borçludan ilişilgi kesmek, I, 240 üzmek (ip ve benzeri şeyleri) kesmek· I, 165, 522 |
7104 | üznemek | kar;ı koymak, söz dinlememek·I, 288 |
7105 | üzsemek | koparmak 1510^6^I, 276, 277 bkz>uzsamak |
7106 | üztürmek | üzdürmek, kopartmak·I, 220 |
7107 | üzüklük | kesilme·I, 152 |
7108 | üzülgen | daima üzülen·I, 158 |
7109 | üzülmek | üzülmek, kesilmek·I, 196 |
7110 | üzüm | üzüm. I, 75, 88, 180, 184, 282, 289. 353.360, 514;II, 16, 18, 104, 125. 186, 265;III, 8, 119, 201, 265, 331, 410 |
7111 | üzümlenmek | üzümlenmek.I, 295 |
7112 | üzüşmek | üzüm toplamakta yardım ve yarı; etmek; ip ve beñzeri şeyleri kesmekte ve üzmekte yardım ve yarış etmek·I, 184 |
7113 | üzütlemek | birini pinti görnıek·I, 299 |
7114 | üzütlük | bir şeyde pintilik·I, 150 |