Özgürlük ve Dayanışma Partisi tüzüğü

PARTİNİN ADI VE MERKEZİ

Madde 1: Partinin adı; Özgürlük ve Dayanışma Partisi‘dir. Kısaltılmış adı; ÖDP‘dir. Merkezi Ankara‘dadır.

PARTİNİN TANIMI

Madde 2: Özgürlük ve Dayanışma Partisi tüm emekçilerin, ezilenlerin ve onlarla aynı saflarda yer almayı ve yeni bir dünya kurmayı isteyenlerin partisidir.

AMAÇ

Madde 3: Sınıflı toplumların ortaya çıkışından bu yana, işçi ve emekçi sınıfların pratiğinde kendini yeniden üreten eşit, özgür, sömürüsüz ve sınıfsız bir dünya arayışı insanlığın özlemidir. Bu evrensel ve tarihsel özlemin taşıyıcısı olan Özgürlük ve Dayanışma Partisi; kapitalizmin ve onun insanlığa dayattığı bütün baskı, sömürü, şiddet ve eşitsizlik biçimlerinin ortadan kalkmasını savunur. Özgürlük ve Dayanışma Partisi, özgürlükçü, özyönetimci, enternasyonalist, demokratik planlamacı, doğa-insan ilişkilerini yeniden tanımlayan, militarizm karşıtı ve cinsiyetçi olmayan bir sosyalizm doğrultusunda, sermaye güçlerinin egemenliğini, emperyalizmin tahakkümünü ortadan kaldırarak, emek güçlerinin siyasi iktidarının kurulmasını amaçlar. Üretenlerin yönettiği, ezen ve ezilenlerin olmadığı, toplumun üzerindeki askeri, polisiye ve bürokratik baskı ve denetimin ortadan kalktığı, ekonomik karar ve planlama süreçlerinin çalışan ve üreten çoğunluğun iradesine dayandığı bir dünyayı hedefler.

PARTİNİN NİTELİĞİ ve İŞLEYİŞ İLKELERİ

Madde 4: Parti, 2. Madde‘de belirtilen dinamiklere dayanan, politikayı onların her düzeyde söz ve karar sahibi olması olarak anlayan çoğulcu bir kitle partisidir.

Parti, bir mücadele örgütü olarak çalışmalarını kitlelerin yaşam ve çalışma birimlerini esas alarak sürdürür.

Parti, iç yaşamında tam açıklığa, üyelerin eşitliği esasına dayanır. Herhangi bir nedenle ayrıcalık tanınamaz. Parti çalışmaları ve iç yaşamında kolektif yönetim, kişisel sorumluluk esastır.

Partide, tüm yönetici görevlere seçimle gelinir. Seçimle gelenler, yasal zorunluluklar haricinde azledilemez. Seçenlerin seçtiklerini her zaman geri çağırma hakkı vardır. Partinin iç işleyiş ve yaşamında demokrasi esastır. Partide çoğulculuğu, farklılıkların meşruiyetini ve azınlığın haklarını güvence altına alan bir seçim sistemi uygulanır.

Partide, üye hukuku egemen ve geçerlidir. Üyelerin ortak politik kimliği partinin program ve tüzüğünde ifadesini bulur. Partide, her türlü organ seçimlerinde kadın üyelerin seçimi için, organ tam sayısının %30‘u oranında lehte ayrımcılık uygulanır. Ancak bu oran aday olmaları halinde ise organ tam sayısının %50‘sine yükselir. Ancak bu ayrımcılık uygulaması parti üyeleri arasındaki eşitlik ve demokrasi esaslarına aykırı olamaz.

Parti, üyelerinin birey, çevre veya platform olarak tutum ve görüşlerini tüm partiye ve kamuoyuna duyurma hakkı vardır. Partide, program ve tüzük zemininde eylem birliği esastır. Kararların uygulanmasına katılmak gönüllülük esasına dayanır. Ancak karara katılmayanlar karşı eylem örgütleyemezler. Bu maddede belirtilen hak, parti kurullarında görevli üyeler tarafından örgütsel görevlerin yerine getirilmesini engelleyecek biçimde kullanılamaz. Ayrıca karara katılmayanlar karşı eylem örgütleyemezler.

Partide tüm faaliyetler tam bir açıklık içinde yürütülür. Tüm parti üye ve örgütlerinin parti çalışmaları ile ilgili olarak zamanında sürekli ve yeterli bir biçimde bilgilendirilme, bilgiye engelsiz ulaşabilme ve denetleyebilme hakkı vardır. İlgili parti organları bunları gerçekleştirmekle yükümlüdür. Genel Merkez, il ve ilçe örgütleri gerektiğinde parti içi yayın çıkarabilirler.

Parti logosu ve amblemi, parti organları tarafından çıkarılan yayınlarda kullanılır. Merkezi yayın faaliyeti MYK‘nın yetki ve sorumluluğundadır.

ÜYELİK

Madde 5: Partinin tüzük ve programını kabul eden, ödentisini her ay düzenli ödemeyi kabul eden, gönüllü olarak çalışmayı kabul ettiği parti örgütünde üzerine aldığı parti görevlerini yerine getirmeyi kabul eden herkes partiye üye olabilir.

ÜYELİK YÖNTEMİ

Madde 6: Partiye üyelik başvurusu kişinin oturduğu veya çalıştığı ilçenin parti örgütüne yapılır. Üyelik başvurusu, başvuranın kimlik belgesine göre 3 nüsha olarak doldurulan üyelik fişini imzalaması ile yapılır. Üyelik başvurusu yapan üyeye, hangi faaliyet alanında çalışacağı sorulur ve fişine yazılır. Her üye, kayıtlı bulunduğu ilçenin yaşama ve çalışma alanları veya yönetim kurulları tarafından oluşturulmuş komisyonlardan hangisinde çalışacağını belirtir.

Başvurana bir alındı belgesi verilir. Başvuranın bulunduğu yerde ilçe örgütü kurulmamışsa, üyelik başvurusu il örgütüne; il örgütü de kurulmamışsa Genel Merkez‘e yapılır.

Partiye üyelik başvuruları parti panosunda ilan edilir. Üyelik başvuruları, 30 gün içinde olumlu ya da olumsuz karara bağlanır. Bu süre içinde karar alınmadığı takdirde başvuru kabul edilmiş sayılır. Üyeliğe ilişkin red kararları, yönetim kurulu üyelerinin yarıdan bir fazlasının oyuyla alınır ve bir yazı ile başvuran kişiye bildirilir.

Üyeliğe ilişkin red kararına gerekçe bildirilir. Üyelik başvurusu ilçe yönetim kurulunca reddedilenler, 10 gün içerisinde il yönetim kuruluna, il başkanlığı kurulmamış yerlerde Merkez Yürütme Kurulu‘na itiraz edebilirler. İtiraz üzerine verilen karara karşı, 10 gün içinde il yönetim kurulu kararları için Merkez Yürütme Kurulu‘na; Merkez Yürütme Kurulu kararı için de Parti Meclisi‘ne başvurulabilir. Bu kurulun kararı kesindir.

Üyeliği kesinleşen kişiye, fotoğraflı bir parti üye kimlik belgesi verilir. Üyeliğe kabul edilen kişinin, üye kayıt fişinin bir nüshası il örgütüne diğer nüshası da Genel Merkez‘e gönderilir.

Üyelik,

1) İstifa veya disiplin kurulu kararı ile çıkarılma;

2) Parti örgütüne bildirdiği adresinde bulunamayan ve bu nedenle 1 yıl süreyle ilişki kurulamayan,

3) Başka bir partiye üye olduğu saptanan üyelere ilişkin ilgili ilçe örgütü yönetim kurulunun düşürme kararıyla sona erer. Üyelik işlerinin ve kayıtlarının düzenlemesine dair uygulama esasları Parti Meclisi tarafından hazırlanan yönetmelik ile belirlenir.

MYK KARARI İLE ÜYELİK

Madde 7: MYK, kendiliğinden veya il ve ilçe yönetim kurullarının istemi üzerine partinin gelişimi, toplumsal dayanışma ve emeğin çıkarı açısından çalışmalarından yarar umulanların partiye asil üye olarak kabulüne her zaman karar verebilir. Bu durumda madde 16 (f) fıkrası uygulanmaz.

FAHRİ ÜYELİK

Madde 8: Parti, özel katkısı olabilecek ve isteyen partisiz kişilerin de çalışmalara katkısının alınmasını sağlar. Parti örgütleri bu amaçla, isteyen partisiz kişiler arasından fahri üyeler kayıt edebilir. Fahri üyelerden tüm parti örgüt, organ ve kademelerde etkin bir biçimde yararlanılabilmesi için Parti Meclisi gerekli yönetmeliği çıkarır.

PARTİ ORGANLARI

Madde 9:

A- MERKEZ KARAR ve YÜRÜTME ORGANLARI

a- Büyük Kongre

b- Genel Başkan

c- Parti Meclisi

d- Merkez Yürütme Kurulu

e- Merkez Disiplin Kurulu

B- MERKEZ DANIŞMA ORGANLARI

a- Parti Danışma Meclisi

b- Parti Danışma Konferansı

c- MYK ve il başkanları toplantısı

C- BÖLGE MECLİSLERİ

D- MERKEZ EMEK VE MESLEK MECLİSİ

E- KADIN KOORDİNASYONU

F- GENÇLİK MECLİSİ

G- YURTDIŞI ÖRGÜTÜ

H- YEREL KARAR VE YÜRÜTME ORGANLARI

a- İl kongresi, il başkanı, yönetim kurulu, disiplin kurulu

b- İlçe kongresi, ilçe başkanı, yönetim kurulu, belde örgütü

c- Yaşama ve çalışma alanı; mahalle ve köy birimleri

I- YEREL DANIŞMA ORGANLARI

a- İl ve ilçe danışma konferansı

b- İl ve ilçe üyeleri ve partisiz yurttaşlar konferansı

c- İl parti örgütü toplantısı

d- İlçe parti örgütü toplantısı

İ- PARTİ GRUPLARI

a- TBMM Parti Grubu

b- İl genel meclisi parti grubu

c- Belediye meclisi parti grubu

J- Tüzük ve yönetmeliklere göre kurulmuş diğer parti komisyonları, danışma ve

çalışma gruplarından oluşur.

BÜYÜK KONGRE

Madde 10: Büyük Kongre, partinin en yüksek karar organıdır. Seçilmiş ve doğal delegelerden oluşur.

a) Seçilmiş Delegeler:

İki Büyük Kongre arasında yapılmış son il kongrelerince seçilir. Seçilecek delege sayısı o ilde seçilecek milletvekili sayısının en fazla iki katı kadardır. İl sınırları içerisindeki toplam parti üyelerinin sayısı 600‘den fazla değilse il kongresi, tüm il örgütü üyelerinin katılımı ile toplanarak Büyük Kongre delegelerini seçebilir. İlçe örgütü bulunup, henüz il merkezi açılmamış illerde, ilçeler il delegelerini oluşturur. Büyük Kongre delegeleri bu il delegeleri tarafından seçilir.

b) Doğal Delegeler:

Genel Başkan, Parti Meclisi, Merkez Disiplin Kurulu üyeleri, partili bakan ve milletvekilleri ve kurucular doğal delegeleri oluştururlar.

Kurucu doğal üyelerin sayısı seçilmiş delege sayısının yüzde birinden fazla olamaz. Fazla olması halinde her Büyük Kongre‘de bir sonraki Büyük Kongre için, divan tarafından yapılacak ad çekme ile kurucu doğal delegeler saptanır. Büyük Kongre‘nin doğal delegeleri ayrıca il kongrelerinde delege seçilemezler. Doğal Delegelik, organdaki görev süresiyle sınırlıdır.

c) Toplanması:

Büyük Kongre olağan olarak iki yılda bir toplanır; ancak PM veya Büyük Kongre kararı ile bu süre bir yılı geçmemek üzere uzatılabilir.

Toplantının yer, gün ve gündemi PM tarafından kararlaştırılıp en az bir ay önce örgüte bildirilir; PM‘nin çalışma raporu ve PM veya Genel Başkan tarafından hazırlanmış karar tasarıları delegelere Büyük Kongre‘den 1 ay önce gönderilir. Kurulacak komisyonlar belirtilerek, komisyonlarda görev almak isteyenlerin adlarının bildirilmesi istenir.

Büyük Kongre‘nin toplantı yeter sayısı, Büyük Kongre delegelerinin salt çoğunluğudur. İlk toplantıda çoğunluk sağlanamazsa, Büyük Kongre nisapsız olarak çağrılan gündemle, belirtilen yerde, ertesi gün toplanır. Büyük Kongre için gazete ilanı verilmez.

d) Olağanüstü Toplanma:

Genel Başkan veya Parti Meclisi‘nin gerekli görmesi ya da Büyük Kongre delegelerinin en az 1/5‘inin imzası ile toplantıya çağrılabilir.

Olağanüstü Büyük Kongre çağrılı olduğu gündemi ile bağlıdır. Olağanüstü Büyük Kongre isteminin, usulüne uygun biçimde ilgili yönetim birimine ulaştırılmasından başlayarak en geç 45 gün içerisinde yapılır.

Kongrenin yeri, gündemi ve varsa diğer kongre belgeleri en az 15 gün önceden delegelere gönderilir.

e) Görüşmeler

Büyük Kongre‘de gündem konuları sıra ile ele alınır. Söz isteyenlere sıra ile söz verilir. Konu ile ilgili söz süreleri görüşmeye başlamadan önce saptanır. Çalışma raporu üzerinde 5, öteki konularda 3 delege konuşmadan yeterlilik önergesi oylanamaz. Karar yeter sayısı, hazır bulunan delegelerin salt çoğunluğudur. Gündeme kongre delegelerinin 1/10‘unun yazılı istemi ile gündem maddesi eklenebilir.

Parti programı ve tüzüğünde değişiklik ile parti politikaları konusundaki önerge ve karar tasarıları delegelerin 1/20‘sinin imzası ile verilir. Bu önergelerin üzerinde doğrudan görüşme açılır. 1/50 oranında delege tarafından verilen önergeler doğrudan görüşmeye açılmaz. Üzerinde tartışma yapılarak, görüşmeye açılmasına oylama ile karar verilir. Usule ilişkin önergeler 1/50 imza ile verilebilir. Bu konuda lehte, hakkında ve aleyhte birer söz verilir ve oylanır. Ancak bu hüküm usule ilişkin sözlü ve oya sunulmayacak taleplerin divan tarafından değerlendirilmesini engellemez.

GÖREV VE YETKİLERİ

Madde 11: Büyük Kongre‘nin görev ve yetkileri şunlardır:

a) Gündemindeki maddeleri görüşüp karara bağlamak,

b) PM‘nin yurt ve dünya olaylarını, parti çalışmalarını değerlendiren raporunu tartışmak, gelecek dönem için önerileri karara bağlamak,

c) Hesapları incelemek, PM‘nin aklanması, kesin hesap, bilanço ve bütçe tasarısının onaylanması konusunda karar vermek,

d) Tüzük ve program doğrultusunda, yurt ve dünya olaylarını, parti sorunlarını incelemek, değerlendirmek, gerekirse kararlar almak,

e) Genel Başkan, PM, Merkez Disiplin Kurulu asil ve yedek üyelerini seçmek,

f) Partinin amacı doğrultusunda gerektiğinde tüzük ve programında değişiklik yapmak,

g) Partinin kapanmasına ya da bir başka parti ile birleşmesine, böyle durumlarda malların tasfiye ve intikal biçimlerine karar vermek,

h) PM‘ne taşınır ve taşınmaz mal alım ve satımı için yetki vermek,

ı) PM‘ne uluslararası örgütlere katılma yetkisi vermek,

i) Yasaların verdiği diğer yetkileri kullanmak.

Partinin tüzük ve programında değişiklik yapılmasına ya da parti politikasını ilgilendiren konularda karar alınmasına ilişkin önerileri karara bağlamak için, bunların Genel Başkan, PM veya Büyük Kongre üyelerinin 1/20‘sinin yazılı istemi üzerine önerilmesi gerekir.

Büyük Kongre‘yi Genel Başkan veya görevlendireceği yardımcılardan biri, bu organların boşalması durumunda PM‘den bir üye açar.

Büyük Kongre Divanı bir başkan, iki başkan yardımcısı ve gereği kadar yazmandan oluşur. Büyük Kongre Divanı açık oy ile seçilir.

Büyük Kongre Divanı, kongre çalışmalarının genel hukuk kuralları, Siyasi Partiler Yasası, Parti Tüzüğü ve parti içi demokrasi ilkelerine uygun yürütülmesi ile yükümlüdür. Divan, Büyük Kongre çalışmalarının yürütülmesinde yasa, tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak koşuluyla takdir yetkisini kullanabilir, çalışmalara ara verebilir, toplantı mekanının düzeni ile ilgili karar alabilir.

Büyük Kongre, Disiplin Kurulu‘nca verilen cezaları affetme yetkisine sahiptir.

PARTİ MECLİSİ

Madde 12:

A) Seçimi ve Oluşumu:

Parti Meclisi, Genel Başkan dahil 45 üyeden oluşur. 18 yedek üye seçilir. Yedekler ayrıca seçilmezler. Yedeklerde sıralama seçim yönetmeliğinde belirtilen usullere göre yapılır. PM çalışmalarına katkıda bulunmak amacıyla sayıları 16‘yı geçmemek üzere, Parti Danışma Konferansı tarafından fahri danışman tespit edilir.

En az 2 ayda bir toplanan PM‘nin başkanı Genel Başkan‘dır. İlk toplantısını Büyük Kongre‘nin bitiminden sonra en geç 15 gün içinde yapar. Gündem, 3 gün önce eğer görüşülecek yazılar varsa, yazılarla birlikte üyelere ulaştırılır. Toplantıyı Genel Başkan veya belirlenen başkan yardımcısı yönetir.

PM‘de boşalma olursa, PM seçim yönetmeliğinde belirtilen usullere göre, yedek üyeleri göreve çağırır. Olağan toplantılara 3 kez geçerli nedeni olmaksızın katılmayanların üyeliği kendiliğinden sona erer. PM bunu karar altına alır.

B) Görev ve Yetkileri

Büyük Kongre‘den sonra en yetkili organdır.

a) İki Büyük Kongre arasında partiyi yönetir.

b) MYK‘yı seçer.

c) Parti işlerini düzenleyen yönetmelikler yapar.

d) Büyük Kongre‘yi toplantıya çağırır gündemi hazırlar.

e) Büyük Kongre‘ye yurt ve dünya olayları ve parti çalışmaları hakkında rapor, kesin hesap, bilanço ve bütçe tasarısı sunar.

f) Büyük Kongre‘nin toplanmadığı durumlarda, parti hukuki varlığına son verilmesi, tüzük ve programın değiştirilmesi dışında bütün konularda karar alabilir.

g) Olağanüstü toplantılarını, Genel Başkan‘ın, MYK‘nın ya da kurul üyelerinden 1/5‘nin yazılı istemi ile yapar.

h) Kurulun gündemi MYK tarafından hazırlanır. En az 1/5 kurul üyesinin istemi ile gündeme yeni maddeler tartışmasız eklenir.

ı) Seçimlere katılıp katılmama ve parti adaylarının belirlenmesi konusunda SPY‘nin 37. Maddesi‘ndeki gerekleri yerine getirir.

i) Partide ihtiyaç duyulan konularda partili ve partisiz kişilerin katıldığı danışma kurullarını oluşturur.

j) Genel Merkez, il ve ilçe düzeyinde kurulacak olan danışma kurulları, çalışma grupları ve uzmanlık komisyonlarına ilişkin yönetmelikler yapar.

k) Partide ihtiyaç duyulan konularda danışma ve çalışma kurulları ile uzmanlık komisyonları oluşturur.

l) Hükümet kurmaya, tüm üyelerin görüşünü alarak hükümete katılmaya, hükümetten çekilmeye karar verir. Bu kararların alınmasında partinin TBMM‘de bulunan üyeleri de toplantıya katılır.

m) Taşınır ve taşınmaz mal alım ve satımına karar verir.

n) Uluslararası örgütlere üye olma ve ayrılma kararını verir.

o) Genel Merkez, il ve ilçe düzeyinde gerekli bütün yönetmelikleri düzenler.

PM kararları üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır. Alınan kararların daha geniş bir mutabakat amacı ile gözden geçirilmesi için üye tam sayısının % 30‘nun başvurusu yeterlidir.

GENEL BAŞKAN

Madde 13:

A) Seçimi

Büyük Kongre‘de gizli oy ve delege tam sayısının salt çoğunluğu ile seçilir. İlk iki oylamada sonuç alınmazsa, ilk iki oylamada en çok oyu alan iki adayın kaldığı 3. bir oylama yapılır. Bu oylamada en çok oyu alan aday seçilir. Genel Başkanlığın boşalması durumunda, PM‘nin Büyük Kongre tarafından seçilmiş üyeleri arasından belirlenen bir kişi Genel Başkanlığa vekalet eder. 45 gün içerisinde seçim için Büyük Kongre‘yi olağanüstü toplantıya çağırır.

B) Görev ve Yetkileri

Partiyi temsil eder.

Tüzük, program, Büyük Kongre, PM kararları, öneri kararları ışığında parti çalışmalarını yürütür. Yetkili kurullarca verilen kararların uygulanmasını sağlar. PM, MYK ve Meclis Grubu toplantılarına başkanlık eder. Gerektiğinde gündemi kendisi belirleyerek bunları toplantıya çağırır.

TBMM Parti Grup Başkanı ve yöneticilerini, PM ve MYK ile birlikte ya da ayrı olarak toplantıya çağırır.

Genel Başkan İstanbul İrtibat Bürosu:

Genel Başkan‘ın çalışmalarının koordinasyonu için İstanbul‘da İrtibat Bürosu açılır.

MERKEZ YÜRÜTME KURULU

Madde 14:

A) Seçimi:

MYK, PM üyeleri arasından seçilir. MYK, Genel Başkan dahil 11 kişiden oluşur. Genel Başkan, MYK‘nın üyesi ve başkanıdır. PM, MYK çalışmalarına yardımcı olmak üzere danışma konferansı tarafından tespit edilmiş olan fahri danışmanlar arasından en fazla 4 kişiyi görevlendirir.

B) Görev ve Yetkileri

a) İki PM toplantısı arası PM adına tüm politik çalışmaları düzenler ve yürütür. PM tarafından seçilmesinden en geç 15 gün sonra toplanır. Görevleri ve sayıları Madde 15‘te belirtilen başkan yardımcılarını seçer.

b) Olağan olarak iki haftada bir toplanır.

c) Olağanüstü toplantılar, Genel Başkan‘ın ya da en az üç MYK üyesinin istemi ile yapılır.

d) Gündemi, Başkanlık Kurulu tarafından hazırlanır. En az 3 kurul üyesinin istemi ile gündeme yeni maddeler görüşmesiz olarak eklenir.

e) Genel Merkez‘de görevlendirilecek kadrolu elemanların sayısı ve görevlerini saptar ve atamalarını yapar.

f) MYK, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır. Alınan kararların daha geniş bir mutabakat amacı ile gözden geçirilmesi için üye tam sayısının % 30‘unun başvurusu yeterlidir.

g) Yurtdışındaki yurttaşlarımızla ilgili üyelik işlerini düzenler.

h) Meclis kurulacak bölgeleri belirler ve il, ilçe başkanları ve birer yönetim kurulu üyeleri, İl Emek ve Meslek Meclisi Yürütmelerinden, Kadın Koordinasyonlarından ve Gençlik Meclislerinden 2‘şer kişi ve PM üyelerinden bölge meclislerini oluşturur.

BAŞKANLIK KURULU

MADDE 15:

a) Oluşumu

Genel Başkan ile Örgütlenme ve Seçim İşleri, Koordinasyon, Basın Yayın ve Propaganda, Sendikalar ve Demokratik Kitle Örgütleri, Uluslararası İlişkiler ve Genel Saymanlık‘tan sorumlu 6 başkan yardımcısından oluşur.

PM, başkan yardımcılarının sayısını görev tanımı yaparak arttırabilir. Başkan yardımcıları MYK üyeleri arasından, MYK tarafından salt çoğunlukla, ayrı ayrı oylanarak seçilir.

b) Görevleri

Genel Başkan‘ın yasal ve tüzüksel tüm yetkilerinin kullanılması ve görevlerinin yerine getirilmesinde onunla birlikte çalışırlar. MYK sekreteryası olarak parti örgütü ile ilişkileri sürdürürler. MYK‘nın gündeminin hazırlanması, alınan kararların parti örgütleri aracılığıyla uygulanması, parti örgütü ile ilişkilerin sürdürülmesi görevlerini yerine getirirler. Parti adına dava açma ve davada husumet yetkisi Başkanlık Kurulu‘na aittir. Diğer görevleri, yetki ve sorumlulukları, PM tarafından hazırlanan yönetmelikle belirlenir.

SEÇİMLERE İLİŞKİN ORTAK HÜKÜMLER

Madde 16:

a) Partinin merkez, il ve ilçe organları seçimi ile il kongresi ve Büyük Kongre delegelerinin seçimleri, SPY doğrultusunda gizli oy, açık ve aralıksız sayım ilkelerine göre yapılır.

b) Seçimler, SPY‘nın 21. Maddesi gereğince örgüt binasına asılan ve üyelere duyurulan kesinleşmiş delege listeleri esas alınarak yapılır. Bu listelerde adı olmayanlar oy kullanamazlar.

c) Büyük Kongre‘de adaylar, seçimlere geçmeden önce saptanır. Adaylık önerileri yazılı ve sözlü olarak Büyük Kongre Divanı‘na yapılır. Seçim başladıktan sonra adaylık önerilemez. Aday olmayanlar seçilemezler.

d) Aday olanların seçimine ilişkin itirazlar, Büyük Kongre Divanı tarafından incelenerek sonuçlandırılır. İtiraz karara bağlanmadan seçimlere geçilemez. Kongre Divan Başkanı seçime geçmeden önce, seçimde uygulanacak kuralları açıklar.

e) Büyük Kongre‘de yapılacak seçimler için hazırlanacak oy pusulalarında, her organın adayları ayrı bölümlerde gösterilir. Seçimlerde aday sayısının, seçilmesi zorunlu olan asil ve yedek üye sayısından az olmaması gözetilir.

f) Seçme ve seçilme hakkının kullanılması; üye başvurusundan sonra en az 2 ay geçmesi, giriş ödentisi ve üye aidatlarının ödenmiş olması koşullarına bağlıdır.

g) Her örgütün kongresinde bir üst örgüt tarafından idari ve mali işlerin denetimi; tüzüğe, yasaya ve yönetmeliğe uygunluğunu denetlemek üzere denetçiler gönderilir. Denetçiler kongre öncesinde işlemin uygunluğunu denetler.

h) Birden fazla yürütme organında görev alınamaz.

PARTİ DANIŞMA MECLİSİ, MYK VE İL BAŞKANLARI TOPLANTISI VE GENEL MERKEZ EMEK DANIŞMA EMEK DANIŞMA KURULU

Madde 17:

a) Parti Danışma Meclisi:

Genel Başkan, Parti Meclisi üyeleri, Merkez Disiplin Kurulu üyeleri, parti milletvekilleri ve bakanlar, il başkanları, ilçe başkanları, partili belediye başkanları, toplumsal ve meslek örgütlerinde yönetici ve temsilci olan partililerden oluşur. Parti danışma meclisi, parti politikaları ile ilgili her konuda PM ve MYK‘na öneri niteliğinde kararlar alabilir. Parti Danışma Meclisi en az 2 yılda bir kez toplanır. Çalışma esasları PM tarafından hazırlanan bir yönetmelik ile belirlenir.

b) MYK ve il başkanları toplantısı:

MYK‘nın çağrısı ve nihai şekli toplantıda verilecek gündem çerçevesinde, yılda en az 2 kez MYK üyeleri ve il başkanlarının katılımı ile toplanır. Gündemindeki konuları istişari olarak görüşür ve tavsiye niteliğinde kararlar alır.

c) Genel Merkez Emek Danışma Kurulu

Konfederasyon ve meslek birlikleri gibi üst kuruluşların genel merkez organına seçilmiş ve parti üyesi olan başkan veya sekreter veya yönetim kurulu üyesinin katılımıyla oluşur. MYK‘nın çağrısı ile toplanır. Gerekli görülen hallerde, üst örgütlerin üyesi olan sendika, oda ve bunun gibi kuruluşlardan aynı statüdeki partililer de bu kurula çağrılabilir. Konuları istişari olarak görüşür ve öneriler oluşturur.

BÖLGE MECLİSİ

MADDE 18: İl ve ilçe başkanları ve birer yönetim kurulu üyeleri, İl Emek ve Meslek Meclisleri Yürütmelerinden, Kadın Koordinasyonlarından ve Gençlik Meclislerinden ikişer temsilci ve bölgedeki PM üyelerinin katılımı ile MYK tarafından oluşturulur. Parti politikalarını, Kongre ve PM kararları çerçevesinde bölge düzeyinde uygular. Bölgenin özgün sorunları ve ihtiyaçları çerçevesinde oluşturduğu önerileri, bölge kapsamındaki il yönetim kurullarına bildirir. Bölge Meclisi faaliyetlerini, il başkanları koordine eder. Bölgeler MYK tarafından belirlenir.

İL KONGRESİ

Madde 19: İl kongresi, seçilmiş ve doğal delegelerden oluşur.

a) Seçilmiş Delegeler:

İlçe kongrelerince seçilir. İlçe kongrelerince seçilen en çok 600 delegenin veya il sınırları içinde toplam parti üye sayısı 600‘den çok değilse, ildeki tüm parti üyelerinin katılımı ile oluşur. Kongrenin toplam delege sayısı 600‘ü aşarsa, ilçelerin toplam üye sayısının 600 sayısına bölünmesiyle çıkacak sayının ilçe sayısına bölümünden çıkacak sayı, ilçe delegeliğini oluşturur. Hesaplamada tam sayıdan küçük sayılar tam sayıya tamamlanır.

b) Doğal Delegeler:

İl başkanı, il yönetim kurulu ve disiplin kurulu üyeleri ve ilin partili milletvekilleri yasa hükümleri çerçevesinde doğal delegedirler. İl kongresi 2 yılda bir yapılır. Ancak, PM veya Büyük Kongre kararı ile il kongreleri bir yılı aşmamak üzere uzatılabilir.

Olağan kongreler, il yönetim kurulunca belirlenen yer, gün ve gündemle toplanır. İl yönetim kurulunun çalışma raporu, gündem ve toplantı yeri delegelere, il kongresinden 1 ay önce gönderilir. Toplantı yeter sayısı delegelerin salt çoğunluğudur. İlk toplantıda çoğunluk sağlanmazsa, ikinci toplantı çoğunluksuz olarak bir gün sonra belirtilen yer ve saatte toplanır. Olağanüstü toplantılar il yönetim kurulu kararı veya delegelerin 1/5‘nin çağrısı ile toplanır. Olağanüstü toplantı çağrıldığı gündemle sınırlıdır.

İl kongrelerinin gazetede ilanı gerekmez. Gündeme kongre delegelerinin 1/10‘unun yazılı istemi ile gündem maddesi eklenebilir.

Kongre delegelerinin 1/20‘si belirli bir konunun gündeme eklenmesini yazılı olarak isteyebilir. Öneri lehte veya aleyhte yapılacak birer konuşmadan sonra oylanır. Gündeme alınması kararlaştırılan konu ilgili bölümde görüşülür.

İl kongresi divanı; bir başkan, iki başkan yardımcısı ve gereği kadar yazmandan oluşur. İl kongre divanı açık oy ile seçilir. Kongre divanı, kongre çalışmalarının genel hukuk kuralları, Siyasi Partiler Yasası, Parti Tüzüğü ve parti içi demokrasi ilkelerine uygun yürütülmesi ile yükümlüdür. Divan, Büyük Kongre çalışmalarının yürütülmesinde yasa, tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak koşuluyla takdir yetkisini kullanabilir, çalışmalarına ara verebilir, toplantı mekanının düzeni ile ilgili karar alabilir.

İl Kongresi,

a) Yurt, dünya ve il çevresinin sorunlarını tüzük, program, Büyük Kongre, PM, parti il, ilçe konferans ve il ve ilçe danışma meclisleri kararları ışığında tartışıp değerlendirerek politika oluşturur.

b) İl çapında yerel politikaları oluşturur ve yürürlüğe koyar,

c) Büyük Kongre‘ye katılacak delegeleri, il başkanını, il yönetim kurulu, il disiplin kurulu üyelerini ve yedeklerini seçer,

d) İl yönetim kurulunun çalışma raporu, mali rapor ve kesin hesap konusunda karar verir ve aklar,

e) Tahmini bütçeyi onaylar.

İL BAŞKANI VE İL YÖNETİM KURULU

Madde 20:

a) İl Başkanı: İl kongresi tarafından gizli oyla, kongrede hazır bulunan delege tam sayısının salt çoğunluğu ile seçilir. İlk oylamada sonuç alınmazsa, ilk oylamada en çok oyu alan iki adayın katılacağı ikinci oylama sonucunda en çok oyu alan seçilir.

b) İl Yönetim Kurulu:

1- İstanbul, Ankara, İzmir için: İl yönetim kurulu, il kongresi tarafından seçilir. İl yönetim kurulu, il başkanı dahil 11 üyeden oluşur. İl yönetim kurulunun 1/3‘ü kadar yedek üye seçilir. Yedek üyeler ayrıca seçilmez. Yedeklerde sıralama, seçim yönetmeliğinde belirtilen usullere göre yapılır. İl konferansı, il üyeleri arasından il yönetim kurulu çalışmalarına yardımcı olmak üzere sayıları 4‘ü geçmeyecek şekilde fahri danışmanlar tespit eder.

2- Diğer iller için: İl yönetim kurulu, il kongresi tarafından seçilir. İl yönetim kurulu, il başkanı dahil 7 üyeden oluşur. İl yönetim kurulunun 1/3‘ü kadar yedek üye seçilir. Yedek üyeler ayrıca seçilmez. Yedeklerde sıralama, seçim yönetmeliğinde belirtilen usullere göre yapılır. İl konferansı, il üyeleri arasından il yönetim kurulu çalışmalarına yardımcı olmak üzere sayıları 2‘yi geçmeyecek şekilde fahri danışmanlar tespit eder.

İstifa ya da bir başka neden ile boşalan yönetim kuruluna, seçim yönetmeliğine göre yedek çağırılır. İl başkanlığının boşalması halinde, il yönetim kurulu kendi arasından bir geçici başkan seçer ve 45 gün içinde olağanüstü kongreye gider. İl yönetim kurulu ilk toplantısında üyeleri arasından sekreter ve sayman seçip görev bölümü yapar, olağan olarak iki haftada bir toplanır. Toplantı gündemini başkan ve sekreter hazırlar. Hazır bulunan üyelerin en az 1/4‘ünün istemiyle gündeme yeni maddeler tartışmasız eklenir.

İl yönetim kurulu kararları, üye sayısının salt çoğunluğu ile alınır. Kararlar üye tam sayısının % 30‘unun talebi ile yeniden müzakere edilebilir. Olağanüstü toplantılar il başkanı veya 1/5 üyenin talebi ile yapılır.

İl yönetim kurulu, ildeki parti çalışmalarını kongre, PM ve üst kurulun aldığı kararlar çerçevesinde il düzeyinde uygular. Bu çerçevede yerel politikalar oluşturup, uygulamaya koyar. Kongrenin gündemini, çalışma raporunu ve bütçesini hazırlar.

İhtiyaç halinde partili veya partisizlerden danışma kurulları oluşturur.

İhtiyaç halinde ilçe yönetim kurullarını toplar, görüş ve önerilerini alır ve ilk toplantısında bunları sonuçlandırır. İl yönetim kurulu ilk toplantısında, kurulun kadın üyelerinden birini, kadın kolu koordinasyonunun eşgüdümünü sağlamak üzere görevlendirir.

Özgül alanlara ilişkin, parti çalışmalarının yürütülmesi amacıyla örgütsel niteliği olmayan, destek grupları ve uzmanlık komisyonları kurar.

İL ÜYELERİ VE PARTİSİZ YURTTAŞLAR KONFERANSI

Madde 21: İl yönetim kurulu, tartışacağı ve karar alacağı konularda görüşlerine başvurmak ve toplantıyı izlemek üzere davet ettiği uzman, bilim insanı, gazeteci vb. kişiler ve özel olarak davetli yurttaşlar ile parti üyelerinin katılacağı ‘İl üye ve partisiz yurttaşlar konferansları‘ toplayabilir. Bu toplantılar, kamuoyuna kapalı özel parti toplantılarıdır. İl yönetim kurulu için öneriler oluşturur.

Bu konferansların görüş alışverişi, tartışma ve kararları, il yönetim kurulu için tavsiye niteliğindedir. Konferanslar için gerekli yönetmelik PM tarafından hazırlanır.

İL PARTİ ÖRGÜTÜ TOPLANTISI

Madde 22: İl yönetim kurulu ve ilçe yönetim kurulu üyeleri ve Parti Meclisi‘nin ildeki üyeleri ile il emek meclisi yürütmesi, il kadın kolu koordinasyonu yürütmesi ve il gençlik kolu özgürlük ve dayanışma gençlik platformları yürütmesinin katılımı ile en az 3 ayda bir toplanır. İl ve ilçe örgütlerinin çalışmalarını değerlendirir.

İLÇE KONGRESİ

Madde 23: İlçe kongresi, o ilçeye bağlı bütün üyelerden oluşur. Eğer ilçe üyelerinin toplam sayısı 400‘ü aşıyorsa, Siyasi Partiler Yasası‘nın öngördüğü yöntemler çerçevesinde çıkarılacak yönetmelikle, delege sayısı 400‘ü aşmayacak biçimde seçilen ilçe delegelerinden oluşur. İlçe başkanı ve ilçe yönetim kurulu üyeleri, ilçe kongresinin doğal delegesidir. İlçe kongresi olağan olarak 2 yılda bir toplanır.

PM veya Kongre kararı ile bu süre 1 yılı geçmemek üzere uzatılabilir. İlçe yönetim kurulunun saptayacağı yer, gün ve gündemle toplanır.

İlçe kongreleri kendi sınırları içinde il kongresinin görev ve yetkilerine sahiptir. İlçe yönetim kurulunun çalışma raporu, gündem ve toplantı yeri delegelere, ilçe kongresinden 15 gün önce gönderilir.

Olağanüstü toplantılar, ilçe yönetim kurulunun kararı veya ilçe kongresi delegelerinin en az 1/5‘inin yazılı istemiyle olur. Olağanüstü kongre çağrıldığı gündemle sınırlıdır.

İlçe kongresi divanı; bir başkan, iki başkan yardımcısı ve gereği kadar yazmandan oluşur. İlçe kongre divanı açık oy ile seçilir.

Kongre divanı, kongre çalışmalarının genel hukuk kuralları, Siyasi Partiler Yasası, Parti Tüzüğü ve parti içi demokrasi ilkelerine uygun yürütülmesi ile yükümlüdür. Divan, ilçe kongre çalışmalarının yürütülmesinde yasa, tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak koşuluyla takdir yetkisini kullanabilir, çalışmalara ara verebilir, toplantı mekanının düzeni ile ilgili karar alabilir.

Kongrede ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve il kongresine gidecek delegeler seçilir. İlçe kongresi, nisaplı olarak üyelere duyurulan ve ilçe seçim kuruluna bildirilen yer, gün ve gündem ile toplanır. Nisap sağlanamazsa ertesi gün belirtilen yer, saat ve gündemle nisapsız olarak toplanır. İlçe kongreleri için gazete ilanı gerekmez.

İLÇE BAŞKANI VE İLÇE YÖNETİM KURULU

Madde 24: İlçe başkanı, ilçe kongresinde gizli oy ve kongrede hazır bulunan delege sayısının salt çoğunluğu ile seçilir. İlk oylamada sonuç alınmazsa ilk oylamada en çok oyu alan iki adayın katılacağı ikinci oylamada en çok oyu alan seçilir.

İlçe yönetim kurulu sayısı ilçe başkanı dahil 5 üyeden oluşur. 1/3‘ü oranında yedek üye seçilir. Yedek üyelerin seçimi ayrıca yapılmaz. Yedeklerde sıralama seçim yönetmeliğinde belirtilen usullere göre yapılır. Sayısı 2‘yi geçmemek üzere fahri danışman ilçe konferansı tarafından tespit edilir.

İlçe yönetim kurulunun görev bölüşümü, toplantı gündemi ve görevleri gibi konular il yönetim kurulları için belirtildiği şekilde gerçekleştirilir.

İstifa ya da bir başka neden ile boşalan yönetim kuruluna seçim yönetmeliğine göre yedek üye çağrılır.

İlçe yönetim kurulu ilçedeki parti çalışmalarını kongre, PM ve diğer üst kurulların almış olduğu kararlar çerçevesinde ilçe düzeyinde uygular. Bu çerçevede yerel politikalar oluşturup uygulamaya koyar.

Mahalle ve köy birimlerini kurar.

İlk toplantısında, kurulun kadın üyeleri arasından birini, kadın kolu koordinasyonunun eşgüdümünü sağlamak üzere görevlendirir. İhtiyaç halinde partili veya partisizlerden danışma kurulları oluşturur.

Örgütsel niteliği olmayan destek grupları ve uzmanlık komisyonları oluşturur.

Çalışma ve yaşama alanlarında danışma nitelikli meclisler oluşturur.

İlçe yönetim kurulları gerek gördüklerinde mahalle ve köyde temsilcilik açabilir.

Mahalle ve köy birimleri:

Aynı mahalle ve köydeki üyelerden oluşur. İlçe yönetim kurulu üyeleri bu birimlerin doğal üyeleridir. Parti politikalarının yerelde yürütülmesi ve yerel yaşamın sorunlarının parti politikaları içinde yer almasının sağlanmasından sorumludur.

Yaşama ve çalışma alanı birimleri ile mahalle ve köy birimlerinin çalışma esasları, PM tarafından hazırlanan bir yönetmelikle düzenlenir.

İLÇE ÜYELERİ VE PARTİSİZ YURTTAŞLAR KONFERANSI

Madde 25: İlçe yönetim kurulu, tartışacağı ve karar alacağı konularda görüşlerine başvurmak ve toplantıyı izlemek üzere davet ettiği uzman, bilim insanı, gazeteci vb. kişiler ve özel olarak davetli yurttaşlar ile parti üyelerinin katılacağı ‘ilçe üye ve partisiz yurttaşlar konferansları‘ toplayabilir. Bu toplantılar kamuoyuna kapalı özel parti toplantılarıdır. İlçe yönetim kurulu için öneri oluşturur.

İLÇE PARTİ ÖRGÜTÜ TOPLANTISI

Madde 26: İlçe yönetim kurulu ve belde örgütü yöneticileri, ilçe üyesi PM ve il yönetim kurulu üyeleri ile yaşama ve çalışma alanı temsilcileri, mahalle ve köy birimleri temsilcileri, ilçe kadın kolu koordinasyonu yürütmesi ile gençlik kolu özgürlük ve dayanışma gençlik platformları yürütmesinin katılımı ile en az 3 ayda bir toplanır. İlçe örgütünün çalışmalarını değerlendirir.

BELDE ÖRGÜTÜ

Madde 27: İlçeye bağlı belediye örgütü kurulmuş beldelerde 3 parti üyesi tarafından oluşturulur. Belde örgütü tümüyle ilçe yönetim kurulunun sorumluluğu altında, ona bağlı olarak çalışır. Doğrudan ilçenin üyesidir. Kongre yapmaz, zorunlu defterleri tutmaz.

BELDE ÜYELERİ VE PARTİSİZ YURTTAŞLAR KONFERANSI

Madde 28: Belde örgütü, tartışacağı ve karar alacağı konularda görüşlerine başvurmak ve toplantıyı izlemek üzere davet ettiği uzman, bilim insanı, gazeteci vb. kişiler ve özel olarak davetli yurttaşlar ile parti üyelerinin katılacağı ‘belde üyeleri ve partisiz yurttaşlar konferansları‘ toplayabilir. Bu toplantılar kamuoyuna kapalı özel parti toplantılarıdır. İlçe yönetim kurulu için öneri oluşturur.

PARTİ TEMSİLCİLİĞİ VE LOKALLER

MADDE 29:

a) Parti Temsilciliği

Genel Merkez ya da ilgili yönetim kurulu, henüz il veya ilçe belde örgütü kurulmamış il veya ilçe merkezlerinde ve beldelerde başvuran yurttaşlara ilk elden parti hakkında bilgi vermek, tüzük, program ve parti yayınları ile rozet, flama vb. parti sembollerini satmak, dağıtmak, üyelik için başvuran yurttaşların giriş belgelerini kabul etmek ve böylece o yerde parti örgütünün kurulmasına olanak sağlamak amacı ile bütünüyle ilgili yönetim kurulunun sorumluluğunda olmak üzere görevlendireceği bir parti üyesi eliyle "Parti Temsilciliği" açabilir. İlgili il ya da ilçede veya beldede parti örgütü kurulduğu anda temsilciliğin görevi sona erer.

b) Parti Lokali

Partinin Genel Merkez, il ve ilçe örgütleri ihtiyaç duymaları halinde, bulundukları bölgelerde lokal açabilirler.

EMEK VE MESLEK ÖRGÜTÜ MECLİSİ

MADDE 30:

a) Merkez Meclis:

Ulusal düzeyde örgütlenmiş emek ve meslek örgütlerinin merkez yöneticisi konumundaki parti üyesi ve fahri üyeler ile il emek meclislerinin yürütmelerinden gelen 1‘er üye ve MYK‘nın ilgili üyelerinden oluşur. Yılda en az 2 kez toplanır. Toplantı yeter sayısı aranmaz. Kendi içinden 7 kişilik bir yürütme belirler.

Toplantılar, MYK ve Merkez Meclis Yürütmesi eliyle örgütlenir ve gündemi birlikte hazırlanır. Yürütme üyeleri, PM toplantılarına, oy hakkı olmaksızın katılırlar.

Kongre ve PM kararları doğrultusunda emek hareketine dair genel politik öneriler oluşturur. Bu öneriler, MYK tarafından karar haline getirilir.

Parti üyeleri, kendi alanlarında bu parti politikaları doğrultusunda alan mücadelesini ve inisiyatiflerini geliştirmeyi esas alır.

b) İl Meclisi:

İl düzeyinde örgütlenmiş emek ve meslek örgütlerinin parti üyesi ve fahri üyesi şube yöneticileri ve il yönetim kurulunun ilgili üyelerinden oluşur. İş kolu ve sektör meclis yürütmelerinden birer kişi il meclislerine katılır. Merkez Meclis tarafından önerilip MYK tarafından karar haline getirilen parti politikalarının il düzeyinde somutlaştırılmasını ve uygulanmasını sağlar. Kendi içinden 7 kişilik yürütme belirler. Yılda en az 3 kez toplanır. Toplantı için, toplantı yeter sayısı aranmaz. Toplantılar il yönetim kurulu ve il meclis yürütmesi eliyle örgütlenir ve gündemi birlikte hazırlanır.

İl yönetim kurulu, meclis yürütmesinin görüşünü de alarak alanlarda faaliyet yürüten parti üyesi ve fahri üyelerden ihtiyaç duyduğunu toplantıya çağırabilir. İl meclis yürütmesi, iş kolu ve sektör düzeyinde meclis oluşturur.

c) İlçe Meclisi:

İl Emek Meclisinin önerisi, il yönetim kurulunun kararıyla ihtiyaç duyulan ilçelerde İlçe Emek Meclisi oluşturulur. İlçe Meclisi, ilçede faaliyette bulunan emek örgütünün üyesi olan partililerden oluşur. Aralarında belirledikleri bir kişi İl Emek Meclisinin katılımcısı olur.

KADIN KOORDİNASYONLARI

MADDE 31: İlçe, il ve merkez düzeyinde kadın koordinasyonları oluşturulur. Çalışma esasları, kadın koordinasyonları tarafından önerilen ve PM tarafından karar altına alınan bir yönetmelikle düzenlenir.

GENÇLİK MECLİSLERİ

MADDE 32: Gençlik örgütlenmesi, ilçe ve üniversiteler düzeyinde, ihtiyaçlar ölçüsünde oluşturulacak Özgürlük ve Dayanışma Gençlik Meclislerini esas alır. Bu meclisler, gerek duyulduğunda il ve Türkiye genelinde toplanabilir. Özgürlük ve Dayanışma Gençlik Meclisleri, ihtiyaçlar ölçüsünde ideolojik teorik derinleşmeyi ve ortaklaşmayı sağlar. ÖDP‘li gençler içinde parti politikalarının tartışılıp, parti bilincinin geliştirilmesi ve derinleştirilmesi işlevini görür. Gençlik alanına dair politikaların tartışılmasını sağlar.

Çalışma esasları PM tarafından hazırlanan bir yönetmelikle düzenlenir.

SEÇİM YÖNETMELİĞİ

Madde 33: Siyasi Partiler Yasası'na ve Parti Tüzüğü'ne göre parti içinde yapılacak her kademedeki seçimlerin hangi kural ve yöntemlere göre yapılacağı PM tarafından hazırlanan bir seçim yönetmeliği ile saptanır. Seçim yönetmeliği, Büyük Kongre, il ve ilçe kongrelerinde yapılacak seçimlerin yanı sıra danışma konferanslarının da çalışma esasları bu yönetmelikle düzenlenir.

PARTİ DANIŞMA KONFERANSLARI

Madde 34: Parti Büyük Kongresi‘ne, il ve ilçe kongrelerine siyasal kararlar ve seçimlerle ilgili tavsiyelerde bulunmak üzere toplanan merkez, il ve ilçe düzeyindeki danışma organlarıdır. Parti danışma konferanslarına üyeler ve fahri üyeler katılır. Parti danışma konferanslarının amacı parti politikalarının en geniş üye katılımıyla oluşturulması ve bir tavsiye seçim listesinin Büyük Kongre‘ye, il ve ilçe kongrelerine sunulmasıdır.

Parti danışma konferanslarına üyelerin ve fahri üyelerin hangi esaslar dahilinde katılacağı ve parti danışma konferanslarının çalışma şekli 33. Madde‘de belirtilen seçim yönetmeliğince saptanır. Parti danışma konferansları, Büyük Kongre ile il ve ilçe kongreleri ile aynı zamanda toplanır.

MECLİS GRUPLARI

Madde 35:

a) TBMM Parti Grubu

Partili milletvekillerince oluşturulur. Büyük Kongre kararları ve Parti Programı doğrultusunda yasama çalışması yapar. Genel Başkan, Meclis üyesi ise Grup Başkanı‘dır. Görev ve yetkileri grup iç tüzüğü ile belirlenir.

b) Belediye ve İl Genel Meclisi Grupları

Belediye meclisleri ve il genel meclislerindeki partili üyeler kendi aralarında bir grup oluştururlar. Partili belediye başkanı bu grubun başkanıdır. Belediye başkanı partili değilse il başkanı, yokluğunda ilçe başkanı grubun doğal başkanıdır. Meclis grupları kendi içlerinde başkan vekili ve sözcülerini seçer. İl ve ilçe başkanları parti gruplarını bütçe, yıllık program ve faaliyet raporları görüşmeleri öncesi olmak üzere, bir yıl içinde en az 3 kez toplantıya çağırırlar ve toplantıyı yönetirler.

SEÇİMLERDE ADAYLARIN BELİRLENMESİ

Milletvekilliği Ön Seçimi

Madde 36: Milletvekili adayı olacak partililer, o seçim bölgesindeki parti üyelerinin tümünün katılacağı ön seçim sistemiyle belirlenir. Ön seçimler SPY ve PM tarafından hazırlanacak ön seçim usulünü gösterir yönetmeliğe göre yapılır. Ancak zorunlu hallerde PM, üye tam sayısının 2/3 çoğunluğu ile SPY‘da gösterilen diğer aday belirleme yöntemlerine başvurma kararı alabilir.

Yerel Seçimlerde Parti Adaylarının Belirlenmesi

Madde 37: Yerel seçimlerde parti adayları SPY ve bu konuda hazırlanacak yönetmeliğe göre yapılacak seçimlerde belirlenir. O seçim bölgesindeki parti üyelerinin tümünün katılacağı ön seçim sistemiyle belirlenir. Ön seçimler SPY ve PM tarafından hazırlanacak ön seçim usulünü gösterir yönetmeliğe göre yapılır. Ancak zorunlu hallerde PM, üye tam sayısının 2/3 çoğunluğu ile SPY‘da gösterilen diğer aday belirleme yöntemlerine başvurma kararı alabilir.

GÖREVDEN ALMA

Madde 38: Yasa ve Tüzük gereklerini yerine getirmeyen, üst kurulların ve disiplin kurullarının süreli yazılarını zamanında yanıtlamayan veya üst organların veya disiplin kurullarının kararları doğrultusunda faaliyet yürütmekten imtina eden il ve ilçe yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, üst yönetim kurullarınca yazı ile uyarılır. En çok 30 günlük süre içinde uyarı gereklerini yerine getirmeyen başkan ve yönetim kurullarının yenilenmesi amacıyla ilçe ve il kongreleri bir üst kurul tarafından 30 gün içinde toplantıya çağrılır. Kongreyi toplamayan başkan ve yönetim kurulları bir üst kurulca görevden alınır.

İlçe başkanı ve üyeleri için üst organ il yönetim kurulu;

İl yönetim kurulu başkanı ve üyeleri için üst organ Merkez Yürütme Kurulu‘dur.

Atanan il başkanı ve üyeleri, en geç 45 gün içinde, ilçe başkanı ve üyeleri en geç 30 gün içerisinde kongreyi olağanüstü toplamakla yükümlüdür.

Benzeri durumlarda 1/5 oranında kongre delegesinin yazılı başvurusuyla da olağanüstü kongreye gidilebilir.

YURTDIŞI ÖRGÜTÜ

MADDE 39: Yurtdışı örgütleri, ülke ve il düzeyinde kurulur. Çalışma esasları PM tarafından hazırlanan yönetmelikle düzenlenir.

GÖREVLERDE ROTASYON

MADDE 40: Büyük Kongre haricindeki merkez karar ve yürütme organları ile il ve ilçe başkanlıklarında, il ve ilçe yönetim kurullarında, il disiplin kurullarında üst üste en fazla üç olağan dönem göreve gelinebilir. Dönem tespiti geriye doğru işlemez. Yeterli sayıda aday çıkmaması halinde, eksik kalan sayıda kurul üyeliğine adaylık bakımından bu hüküm uygulanmaz. Eksik sayıdaki kurul üyeliğine dördüncü kez adaylık ve seçim usulü seçim yönetmeliğinde düzenlenir.

DİSİPLİN KURULLARI

Madde 41:

a) Merkez Disiplin Kurulu (MDK); Büyük Kongre‘de gizli oyla seçilen 7 asil 4 yedek üyeden oluşur.

b) İl Disiplin Kurulu: İl kongresinde gizli oyla seçilen 5 asil, 3 yedek üyeden oluşur.

c) TBMM Grup Disiplin Kurulu: Grup Genel Kurulunca gizli oyla seçilen 5 asil, 3 yedek üyeden oluşur.

Disiplin kurullarında görev alanlar partinin diğer organlarında görev alamazlar. Ancak partinin uzmanlık komisyonlarında veya meclislerinde parti üyesi sıfatlarıyla çalışabilirler.

Yetkileri:

MDK, partinin merkez organlarında görevli olanlar, il başkanları, il yönetim kurulu üyeleri, il disiplin kurulu üyelerinin parti görevleriyle ilgili disiplin kovuşturmalarını yapar ve karara bağlar .

MDK, aynı zamanda il disiplin kurullarının üst itiraz organıdır.

İl disiplin kurulu, yukarıda sayılan parti üyeleri dışında kalan parti üyeleri ile ilgili disiplin suçlarının kovuşturmasını yapar ve karara bağlar.

TBMM Grup Disiplin Kurulu, TBMM, Grup Genel Kurulu üyeleri ile ilgili disiplin suçlarının kovuşturmalarını yapar ve karara bağlar.

Disiplin kurulları SPY 55. Maddesi‘ne göre çalışır.

Disiplin Kurulu'na Başvuru:

Genel Başkan, PM üyeleri, MYK üyeleri, MDK üyeleri, il başkanları, il yönetim kurulu üyeleri, il disiplin kurulu üyeleri hakkında, disiplin suçları nedeniyle üyesi oldukları organ tarafından resen veya şikayet üzerine Merkez Disiplin Kurulu‘na başvurulabilir. Şikayet üzerine yapılan sevklerde oylama yapılmaz.

Organların üyeleri kendileri ile ilgili sevk oylamasında oy kullanamaz.

İl yönetim kurulları, ilçe başkanları ve ilçe yönetim kurulları hakkında; ilçe yönetim kurulları belde başkanları ve yukarıda organlarda sayılan üyeleri dışındaki tüm üyeleri hakkında resen veya şikayet üzerine il disiplin kuruluna başvurabilir.

İlgiliyi disiplin kuruluna sevk eden organ sevk işlemini ilgili yasalara, Parti Tüzüğü‘ne, disiplin yönetmeliğine uygun düzenler.

Başvuru veya sevk işleminde bulunan kişi veya organ, başvurusuna esas teşkil eden tüzük hükümlerini, ihlal edilen tüzük maddesini ve iddiasını destekleyen bilgi, belge, tanık ve her türlü kanıtı bir dilekçeyle ilgili organa iletmek durumundadır.

Çalışma Usulü:

Konusu disiplin suçu oluşturan bir fiil hakkında disiplin kovuşturmasına, başvuru ya da sevk yetkisi olanlarca fiilin öğrenildiği andan itibaren en geç 3 ay içerisinde başlanır.

Disiplin kurulu kendisine yapılan başvuru veya sevki kovuşturmayı başlattığı tarihten itibaren en geç iki ay içinde sonuçlandırır. Kovuşturmanın uzaması durumunda bu süre aşılabilir. Ancak her durumda bu süre 6 ayı aşamaz. Disiplin kurulu, ilgiliyi görevden alırsa bir ay içersinde karar verir. Bu süre içersinde karar veremediği durumlarda görevden alma kararını yeniden gözden geçirir. Disiplin kurulu, karar verinceye kadar toplantılarını kapalı yürütür. Disiplin kurulunun görüştüğü bir olayla ilgili olarak parti organ ve toplantılarında görüşme açılamaz. Söz alınamaz, yayın yapılamaz.

Disiplin kurulunca verilen kararlar ile disiplin cezaları hakkında her kademedeki parti kongre ve toplantısında görüşme yapılamaz. Merkez Disiplin Kurulu‘nun vermiş olduğu kararlar Büyük Kongre ve PM‘de kaldırılabilir. Bunun için, ceza alan üyenin kayıtlı olduğu ilçe yönetim kurulunun veya ilgilinin şahsen PM‘ne başvurusu; PM veya Büyük Kongre delegelerinin 1/20‘sinin Büyük Kongre‘ye başvurusu gereklidir.

Parti disiplin kuruluna sevk edilen üye, disiplin kurulunun kesin kararı olmadığı sürece masumdur. Disiplin kurulu gerekli görürse tedbir niteliğinde olmak üzere disiplin kuruluna sevk edilen üyeyi parti içindeki görevinden alabilir. Disiplin kurulunca hakkında geçici çıkarma cezası verilen üye, parti faaliyetine katılamaz ve parti organlarına teklifte bulunamaz, üyelik haklarını kullanamaz, ancak üyelikten doğan yükümlülüklerini yerine getirir. Geçici çıkarma süresinde partinin program, tüzük ve yetkili kurullarının belirlediği parti politikalarına ve parti organlarının bağlayıcı kararlarına uymakla yükümlüdür. Geçici çıkarma cezası alan üyelerin organlardaki üyelikleri düşer; yerlerine yedek üye çağırılır.

Partiden kesin çıkarma için disiplin kurulu üye tam sayısının yarıdan bir fazlasının kararı gereklidir. Disiplin kuruluna sevk edilen üye sözlü ve yazılı savunma hakkına sahiptir. Toplanmasını istediği belge ve kanıtların parti organlarından istenmesini kuruldan isteyebilir.

Disiplin kuruluna sevk edilen üyeye savunması için yazılı çağrı yapılır. Bu çağrıya bildirimden itibaren 15 gün içersinde yanıt vermeyen üye savunma hakkından vazgeçmiş sayılır. Bu süre SPY 55. Maddesi çerçevesinde 7 güne indirilebilir.

Kasıtlı suç isnadı ve asılsız tanıklık disiplin suçu olarak değerlendirilir, bu konuda disiplin kurulu resen işlem yapar. Disiplin kurulu kararı alınmadan, bu konuda parti içinde ve dışında yazılı veya sözlü görüş açıklayanlar hakkında disiplin kurulunca resen işlem yapılır.

Kadına ve küçüklere yönelik suçların disiplin kurullarında görüşülmesine öncelik verilir.

Parti Meclisi, disiplin kurullarının çalışma usullerine dair bir yönetmelik çıkarır.

Karar Düzeltme ve Yeniden Yargılama İstemi:

MYK, MDK kararlarına karşı düzeltme ve yargılamanın yenilenmesi istemiyle MDK‘na başvurabilir. Karar düzeltme istemi, MDK kararının ilgili organa bildirilmesinden itibaren 15 gündür. Başvurularda gerekçeler gösterilir. Bu başvurular tüzük ve SPY‘nda belirtilen itiraz yolları arasında değerlendirilmez.

Merkez Disiplin Kurulu, bu başvuruları en geç 30 gün içinde karara bağlar. Karar düzeltme ve yeniden yargılama istemleri kararın uygulanmasına engel değildir. Yeniden yargılama isteminin kabul edilmesi halinde, karar verilene kadar önceki kararın yürütmesinin durdurulmasına karar verilebilir.

DİSİPLİN SUÇ VE YAPTIRIMLARI

MADDE 42: Disiplin yaptırımları uyarı, kınama, üyelikten geçici çıkarma ve üyelikten kesin çıkarmadır. Dört aydan az geçici çıkarma cezası verilemez.

Aşağıdaki disiplin suçlarına, karşılarında yazılan yaptırımlar uygulanabilir. Tekrarı halinde, bir üst ceza verilir. SPY 62. Maddesi hükmü gereğince aidatını ödemeyen üyeye geçici çıkarma ve kesin çıkarma cezası uygulanmaz.

a) Geçerli bir nedeni olmaksızın aidatını yazılı bildirime rağmen 4 ay üst üste ödemeyen üyeye uyarı cezası verilir.

b) Önceden bildirilen geçerli bir neden olmaksızın, PM hariç kurul ve organ toplantılarına arka arkaya üç kere ya da yılda altı kere katılmayan yöneticiye uyarı veya kınama cezası verilir.

c) Disiplin kuruluna kasıtlı başvuruda bulunan, disiplin kurulu çalışmaları hakkında beyanda bulunan, kasıtlı suç isnadında bulunan, yalan tanıklık yapan, çağrıldığı halde disiplin kuruluna tanıklığa gelmeyenler, kasıtlı olarak disiplin soruşturmasının uzamasına yol açanlar, disiplin kurulu kararı alınmadan bu konuda parti içinde veya dışında yazılı veya sözlü görüş açıklayanlar hakkında kınama veya üyelikten geçici çıkarma cezası verilir.

d) Sigortasız işçi çalıştıran üyeye kınama veya üyelikten geçici çıkarma cezası verilir.

e) Parti eylemine karşı eylem yapan üyeye kınama, üyelikten geçici çıkarma veya üyelikten kesin çıkarma cezası verilir.

f) Parti işlerinde özel çıkar sağlayan üyeye üyelikten geçici çıkarma veya üyelikten kesin çıkarma cezası verilir.

g) Parti parasına veya malına zarar veren, parti defter veya evraklarında tahrifat yapan üye veya yöneticiye kınama, üyelikten geçici çıkarma veya üyelikten kesin çıkarma cezası verilir.

h) Parti üyelerinin kişilik haklarını zedeleyici beyan veya davranışlarda bulunan üyeye uyarı veya kınama cezası verilir.

i) Temel insan haklarına yönelik ihlallerde bulunan veya temel insan haklarına yönelik ihlalleri olumlayan üyeye kınama veya üyelikten geçici çıkarma veya üyelikten kesin çıkarma cezası verilir.

j) Özel alan dahil kadınlara yönelik her türlü tehdit veya şiddet uygulayan veya tacizde bulunan üyeye, üyelikten geçici çıkarma veya üyelikten kesin çıkarma cezası verilir.

k) Özel alan dahil çocuklara tehdit veya şiddet uygulayan veya tacizde bulunan üyeye, üyelikten geçici çıkarma veya kesin çıkarma cezası uygulanır.

l) SPY gereğince üyeliğe kabul şartlarını sonradan kaybeden üyeye, üyelikten kesin çıkarma cezası verilir.

İtiraz

İl disiplin kurulu kararlarına karşı MDK‘na başvurulabilir. Hakkında partiden ya da gruptan geçici ve kesin çıkarma cezası verilen parti üyesi parti içi itiraz yollarını tükettikten sonra SPY‘nın 57. Maddesi çerçevesinde yargı yoluna başvurabilir. Yargı kararı kesindir.

Merkez Disiplin Kurulu‘na itiraz süresi ilgiliye verilen savunma süresi kadardır.

İl disiplin kurulunun vermiş olduğu üyelikten geçici çıkarma ve üyelikten kesin çıkarma kararları herhangi bir itiraz olmaksızın Merkez Disiplin Kurulu incelemesine tabidir.

Merkez Disiplin Kurulu karar vermeden, il disiplin kurulunun üyelikten geçici veya üyelikten kesin çıkarma kararı kesinleşmez.

MALİ HÜKÜMLER

Madde 43: Partinin gelirleri, parti bayrağı, flaması, rozeti, yayınları ve rumuzlarının satışından sağlanacak gelirleri, partice tertip edilen balo, eğlence, tiyatro, film gösterisi, konser ve yemeklerinden sağlanacak gelirler ve SPY‘da belirtilen diğer kaynaklardır. Partiye üye olan her kişiden en az 5 TL (Beş Türk Lirası), en çok 50 TL (Elli Türk Lirası) giriş aidatı alınır. Giriş aidatı Genel Merkez‘e aktarılır.

Parti üye aidatlarının aylık tutarı en az 5 TL (Beş Türk Lirası) yada üyenin beyan ettiği aylık gelirinin %2‘si olup üst sınırı SPY‘nin belirlemiş olduğu üst sınırı aşamaz. Bu miktar üye tarafından belirlenir ya da değiştirilir.

Genel ve yerel seçimlerde adaylık için başvuru ödentisi PM tarafından belirlenir.

Partinin bütçesi, bilançoları, gelir ve gider cetvelleri ile kesin hesaplarının nasıl düzenleneceği ve gelirlerin sağlanması ile giderlerin yapılmasına ilişkin usuller SPY‘nin ilgili hükümleri ve tüzük doğrultusunda hazırlanacak mali işler yönetmeliği ile gösterilir.

Partinin her türlü gelir ve gideri SPY hükümleri ve yönetmelikler çerçevesinde belgelendirilir ve muhasebeleştirilir. Partinin bütün organları görev alanlarındaki mali işlemlerin belgelendirilmesi ve muhasebeleştirilmesinden birinci derecede sorumludur.

GİDERLERDE SORUMLULUK VE YETKİ

Madde 44: Partinin giderleri ve girişeceği yükümlülükler, Genel Merkez‘de parti tüzel kişiliği, illerde il, ilçelerde ilçe örgütü adına yapılır.

Yükümlülüklere girişmek, bankalardan para çekmek, bir mal veya hak üzerinde tasarrufta bulunmak ya da bu konuda temsil yetkisi vermek için merkezde Genel Başkan veya Genel Başkan Yardımcıları‘ndan biri ile Sayman‘ın, il ve ilçelerde başkan ve sayman üyenin, başkan bulunmadığında sekreter ile sayman üyenin imzalarının bulunması zorunludur.

TUTULACAK DEFTERLER

Madde 45: Her kademedeki parti organları, SPY‘nda gösterilen defter ve kayıtları tutmak zorundadır. Bunların nasıl tutulacağı, bu defterler dışında, hangi kurulların hangi defterleri tutacağı, teknik olanaklardan nasıl yararlanılacağı yönetmelikte ayrıntılı olarak düzenlenir.

SPY VE DİĞER YASALAR

Madde 46: Parti Tüzüğü‘nde hüküm bulunmayan hallerde SPY ve siyasi partilerle ilgili diğer yasal düzenlemeler dikkate alınır. SPY ve diğer yasalar tarafından tanınan hak ve yetkiler ilgili kurullarca kullanılır.

ÇİŞİTLİ HÜKÜMLER

Madde 47:

a) SPY, tüzük ve yönetmeliklerde aksine hüküm bulunmadığı hallerde 0.5 ve daha büyük küsuratlar bir üst sayıya tamamlanır.

b) Bu tüzükte üst organlar ve kurullar için öngörülen esaslar, aksine hüküm olmadığı taktirde alt organ ve kurullar için de geçerlidir. Bu tüzükte hüküm bulunmayan hallerde genel hükümler uygulanır.

c) Parti Meclisi 6 ay içerisinde ilgili yönetmelikleri yapmakla yükümlüdür.

YÜRÜRLÜK MADDESİ

Bu değişikliklerin organ seçimleri dışındaki maddeleri, değişikliklerin tamamının yayınlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer, organ sayılarındaki değişiklikler ve seçimleri ilgilendiren hükümler ise yapılacak ilk olağan kongreden itibaren yürürlüğe girer.