virüs mü, yoksulluk mu? 13
sel dağılıma göre (mevsimlik tarım göçü alan en az 12 ili kapsayacak şekilde: Adana, Ankara, Bursa, Düzce, Eskişehir, Hatay, İzmir, Konya, Malatya, Manisa, Mersin, Ordu illeri öncelikli olacak biçimde) seçilmiştir. İkinci küme ise Kalkınma Atölyesi'nin daha önceki çalışmaları dolayısı ile bağlantı halinde olduğu en az 10 ilden (Adana, Ankara, Bursa, Düzce, Eskişehir, Konya, Malatya, Manisa, Ordu, Şanlıurfa illeri öncelikli olacak biçimde) ulaşılabilen kamu kurumları, çiftçi/üretici birlikleri, sivil toplum kuruluşları, özel sektör firmaları, ziraat odaları ve meslek örgütü gibi kurumların temsilcileri ve uluslararası kuruluş (Gıda ve Tarım Örgütü ve Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu) çalışanlarından oluşan 34 kişilik görüşmeci kümesidir.
Salgına karşı alınan tedbirlerden sokağa çıkma yasağı, seyahat kısıtlılığı ve konaklama ve hijyen koşullarıyla ilgili olanların tarımsal üretime önemli etkisi olacağı ve uygulamalar konusundaki belirsizliklerin bu etkiyi güçlendireceği görülmüştür.
Hâlihazırda birçok mevsimlik gezici tarım işçisinin konakladığı geçici çadır alanlarında uzun zamandır belgelenen yetersiz ve insana yakışır olmayan yaşam ve barınma koşulları işçilerin ve ailelerin sağlıklarını etkilemekte, salgın karşısında ise riski artırmaktadır. Bu nedenle bu alanlarda önleyici tedbirler alınmalı, düzenli sağlık kontrolleri gerçekleştirilerek işçiler salgın ve semptomları hakkında bilgilendirilmelidir. Diğer taraftan bu alanlarda kişisel hijyen ile ilgili tavsiyelerin uygulanabilmesi için malzeme desteği (sabun, su, anti-bakteriyel jeller vb.) sağlanmalıdır.
Tarım aracılarıyla gerçekleştirilen görüşmeler özellikle seyahat alanında alınan tedbirlerin işçiler açısından ulaşım maliyetlerini arttırıcı bir etkisi olacağı anlaşılmıştır. Beklenmedik bu maliyetin karşılanması için kamu kurumları gerekli tedbirleri almalı ve işçilerin ulaşım olanaklarını arttırıcı çözümler üretmelidirler.
Covid-19 salgınına karşı alınan tedbirlerin bitkisel üretime ve bu alanda çalışan mevsimlik gezici tarım işçileri ve çocuklarına olası etkilerinin kontrol edilebilmesi için tarımsal üretim alanında merkezi karar alma mekanizmalarıyla farklı illerdeki üretim süreçlerinin gerektireceği özgün ihtiyaçların eşgüdüm içinde koordinasyonunu sağlayacak bir kurum oluşturulması gereklidir. Bu kurum tarımsal üretimin gerçekleştirilmesinde önemli role sahip tarım aracısı, muhtar ve bu alanda çalışan meslekleri ile sivil toplum kuruluşları, özel sektör firmaları gibi farklı aktörlerle verimli bir iletişim içinde olması sağlanmalıdır. Bu öneri sonuç kısmında detaylı olarak paylaşılmaktadır.
