Sayfa:Tarihi edebiyati Osmaniyye.pdf/9

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa istinsah edilmiş
 
Medhal


Yümn-ül kerim mütalaasına şüru' eylediğimiz (tarih-i edebiyat) izahına hacet olmadığı üzere, tarihden bir cüz, bir fer'dir.

İlmin asıl, fennin fer' olmasına göre (tarih-i edebiyat) Fünun-u tarihiyeden bir fen olmuş olur. Nitekim tıb asıl olması haysiyetiyle bir ilim; teşrih, kimya, mevalid-i selase, menafi-ül a'za, cerralık, eczacılık, ise ilm-i tıbdan birer fer' olmak itibarıyla fendirler.

Her ilim ve fennin bir tarifi, bir mevzuu, bir gayesi, yani faidesi olduğu gibi tarih-i edebiyatın dahi biltabii tarifi, mevzuu, gayesi vardır.

Tarih-i Edebiyat, umumiyet üzere « her milletde nazım ve nesirden ibaret edebiyatın ibtida-i şuyuundan hal-i hazıra, yahud muayyen bir zamana kadar olan ahval-i tarihiyesini bildiren bir fendir. » diye tarif olunur.

Bizim okuyacağımız tarih-i edebiyat, Osmanlı Tarih-i Edebiyatı olduğu cihetle cümledeki « her millet » tabirinin « Osmanlılarda » tabirine tebdili, yahud « edebiyat » lafzına bir de « Osmanlı » sıfatının izafesi ile tahsisen zikr olunmak da mümkündür.

Mevzuu:Edebiyatın- esbab ve müesserat-ı tabiiye ve ictimaiye