İçeriğe atla

Sayfa:Tarihi Yapıların 3 Boyutlu Belgelenme Sürecinde Nokta Bulutu Yönteminin Rolü Yaylak Ulu Camii Örneği.pdf/5

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa istinsah edilmiş

Kadir ÇALIŞIR / HRU Muh Der, 6(3): 212-219 (2021)

  • Yüzeylerin çok fazla yansıtıcı özelliği bulunduğunda, elde edilen nokta bulutunun doğruluğunu ve tamlığını etkileyebilmektedir.
  • Veri işlenirken bazen yardımcı görüntülere (fotoğraf vb.) ihtiyaç duyulabilmektedir.
  • Milyonlarca nokta bulutunu içerisinde saklayan metin dosyaları oldukça büyük boyutlardadır bu da veri tabanında büyük bir yer kaplamaktadır [7].

Bu çalışma kapsamında tarihi Yaylak Cami'nin 3 boyutlu belgeleme işlemlerinde YLT yöntemi kullanılmıştır. YLT yöntemiyle elde edilen nokta bulutu verileri milimetrik düzeyde doğruluk sağladığı için, son yıllarda mimari cephe taramalarında kullanılan bir yöntem olmaktadır. Lazer tarama cihazları ile yapılan taramalarda, geleneksel ölçme tekniğine göre daha kısa sürede ve de istenilen sıklıkta oluşturulan üç boyutlu noktalar (x,y,z konum bilgileri) sayesinde mevcut yapının 3 boyutlu görüntüsü oluşturulmaktadır.

2. MATERYAL VE METOD

Geleneksel ölçme metotları ile kıyaslanınca LiDAR teknolojisinin daha hızlı ve de doğruluk payı yüksek olan önemli bir alternatif olarak tercih edilir konuma gelmiştir [4]. Ölçü almanın geleneksel yöntemi, eskiz ve bir ölçüm aleti kullanılarak oluşturulur. Çizimler, bir kağıda elle çizim yapılarak yapının durumu tanımlanır. Geleneksel ölçme metotlarında kullanılan aletler şerit metre, lazer mesafe ölçer, çekül hattı, menzil çubuğu ve teodolitler gibi temel ölçüm aletlerinden oluşur. Geleneksel ölçüm aletleri ile elde edilen veriler manuel (elle yapılan) olarak kaydedilmekte ve yapılan bu işlemler çok zaman almaktadır [5]. Günümüzde lazer tarama teknolojisinin kullanılmasıyla elde edilen faydalar kapsamında hızlı bir şekilde verilerin elde edilmesi, yüksek nokta yoğunluğu, 3 boyutlu görselleştirme, reflektörsüz ölçüm yapabilme, ulaşılması güç yerlere ya da güvenli olmayan yerlerde ölçüm yapabilme olanakları sunmaktadır. Klasik ölçüm yöntemlerinde noktalar genellikle köşelerden, kenarlardan ve kesişim yerlerinden alınırken, lazer tarama teknolojisiyle birbirinden milimetrik uzaklıkta yer alan noktalardan gridleme (yatay ve dikey çizgiler) yapmak olanaklıdır [6].


Şekil 2. Çalışma alanının görüntüsü.

LiDAR sistemleri üzerinde bulunan sensörlerle saniyede binlerce ışın sinyali göndererek yüzeyden tekrar geri yansıyan ışınların DGPS (Diferrential Global Positioning System) ve IMU ana bileşenleri ile birlikte elde edilen veriler üç boyutlu koordinatları elde etmemizi sağlar. Sistem üzerinde bulunan bu ana bileşenlerle birlikte LIDAR nokta bulutlarını LAS (Log ASCII Standard) formatında verileri kaydetmektedir. LAS formatı ikili (binary) dosya biçimi olup, içerisinde nokta bulutlarının X,Y,Z konum bilgileri mevcuttur. [7].

Bu çalışma kapsamında uygulanan metod iki ana aşamada açıklanabilir. Şekil 3'te verilen akış şemasında olduğu gibi ilk olarak yersel lazer tarama ile nokta bulutu ve ortofoto elde edilmesi, ikinci olarak elde edilen verilerin işlenmesi. 215