16 SOSYALİST PARTİ'NİN PROGRAMI
olan her toplumda bulunması zorunludur. Her sosyalist parti bu ilkelere dayanır. Bunlar şöyle sıralanmaktadır:
1. Üretim, değiş-tokuş, ulaşım, kredi araçlarının kamulaştırılması.
2. Üst-yapıların sosyalist bir öz ve biçim kazanması.
3. İşçi sınıfının bilime dayalı öncülüğünde emekçilerin iktidar olması, baskın ve yönetici sınıf durumuna gelmesi.
4. Anarşik pazar ekonomisinin yerini, uyumlu ve dengeli büyümeyi sağlayan planlı ekonominin alması.
Sosyalizmin daha başka ilkeleri, kuralları da vardır elbet. Ama ana kurallar bunlardır. Evrensel nitelikte olan bu ilke ve kurallar, uygulamada her toplumun koşullarına göre değişik ölçülerde, değişik biçimlerde gerçekleşmektedir.
Demek ki, teoride tek olan sosyalizm, uygulama alanında birbirinden farklı biçimler almakta; karşımıza çeşitli «model» ler çıkmaktadır. Kuşkusuz bu da bilimin bir gereğidir. Sosyal gerçeklere bilimsel açıdan yaklaşma zorunluluğu, her toplumda farklı gerçekler karşısında bulunan sosyalistleri, farklı uygulama biçimlerine götürmektedir.
Şimdi uygulamadaki bu çeşitliliğin nedenleri üzerinde biraz daha ayrıntılı olarak duracağız:
B) Farklı Yapılar Farklı Biçimler Doğurur:
Toplumlar, ekonomik ve sosyal yapıları bakımından, farklı gelişme düzeylerinde bulunurlar:
